Movses Hakobyan
| Movses Hakobyan Մովսես Հակոբյան | |
|---|---|
| |
| Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı | |
| Görev süresi 3 Ekim 2016 - 24 Mayıs 2018 | |
| Yerine geldiği | Yuri Haçaturov |
| Yerine gelen | Artak Davtyan |
| Başkan | Serj Sarkisyan |
| Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay II. Başkanı | |
| Görev süresi 15 Haziran 2015 - 3 Ekim 2016 | |
| Başkan | Serj Sarkisyan |
| Yerine geldiği | Levon Mnatsakanyan |
| Yerine gelen | Haykaz Bagmanyan |
| Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Bakanı | |
| Görev süresi 11 Mayıs 2007 - 15 Haziran 2015 | |
| Başkan | Arkadi Gukasyan Bako Sahakyan |
| Yerine geldiği | Seyran Ohanyan |
| Yerine gelen | Levon Mnatsakanyan |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 4 Şubat 1965 Çartar, Dağlık Karabağ Özerk Oblastı, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Sovyetler Birliği (1982-1992) Dağlık Karabağ (1992-2015) Ermenistan (2015-günümüz)
|
| Hizmet yılları | 1982 - günümüz |
| Rütbesi | General polkovnik |
| Çatışma/savaşları | Sovyet-Afgan Savaşı Birinci Dağlık Karabağ Savaşı |
Movses Hranti Hakobyan (Ermenice: Մովսես Հրանտի Հակոբյան; d. 4 Şubat 1965), Dağlık Karabağ Ermenisi general, eski Dağlık Karabağ Savunma Bakanı ve Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.[1] Hagopyan, 19 Kasım 2018'den 18 Kasım 2020'deki istifasına kadar Silahlı Kuvvetlerin Baş Askeri Müfettişliğini yaptı. 19 Kasım 2018'den 18 Kasım 2020'deki istifasına kadar Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Umumi Müfettişliği görevini sürdürdü.[2][3]
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Hakobyan, resmî olarak Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Martuni rayonuna (günümüzde de jure Azerbaycan'a bağlı Hocavend rayonu, de facto Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ne bağlı Martuni ili) bağlı Çartar kasabasında doğdu.[4] 1982 yılında Çartar Ortaokulundan mezun oldu ve aynı yıl Almatı'da bulunan Harp Okuluna girdi. 1986'dan 1987'ye kadar Transkafkasya Askeri Bölgesi'nde bulunan 553. Motorlu Tüfek Alayı'nda piyade müfrezesi komutanı olarak görev yaptı. Hakobyan daha sonra Sovyet-Afgan Savaşı sırasında Afganistan'da konuşlanmış olan Sovyet ordusunda komutan yardımcısı olarak görev yaptı. 1988'de, Hankendi'de konuşlanmış 366. Motorlu Tüfek Alayı'nda bölük komutanı olarak görev yapmak üzere Transkafkasya Askeri Bölgesi'ne döndü. Alayın Mart 1992'de Stepanakert'ten çekilmesinin ardından Hakobyan, Dağlık Karabağ Öz Savunma Güçlerine katıldı.
Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Hocavend, Askeran, Ağdere ve Ağdam'da cephede savaşan Hakobyan, üçten fazla kez yaralandı. Hagopyan, Temmuz-Eylül 1992 arasında memleketi Çartar'daki taburda komutanlık yaptı. Ardından 1992'den 1993'e kadar Şuşa'daki savunma cephesinde komutan yardımcılığı, ardından komutanlık yaptı. Eylül-Aralık 1993 arasında Martuni'deki savunma cephesini yönetti. Ardından 1998 yılına kadar Martuni 2. Savunma Bölgesi ve 1998-1999 yılları arasında Askeran 4. Savunma Bölgesi Komutanlığı yaptı. Hakobyan, 1999'dan 2001'e kadar Dağlık Karabağ Savunma Ordusu'nda savaşa hazırlıktan sorumlu komutan yardımcısıydı.
Hakobyan, 24 Temmuz 2002'de Rusya Genelkurmay Akademisi'nden mezun olduktan sonra Ermenistan Savunma Bakanı Danışmanı olarak, Temmuz 2003'te ise komutan başyardımcısı ve Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu Genelkurmay Başkanı olarak atandı. Hakobyan, 11 Mayıs 2007'de Dağlık Karabağ Devlet Başkanı Arkadi Gukasyan tarafından Seyran Ohanyan'ın yerine Dağlık Karabağ Savunma Bakanı olarak atandı.
Hakobyan, Haziran 2015'te Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay II. Başkanlığına, 3 Ekim 2016 tarihinde ise Genelkurmay Başkanlığına atandı. 24 Mayıs 2018 tarihine kadar sürdürdüğü bu görevinden yeni seçilen Başbakan Nikol Paşinyan tarafından alındı ve Ermenistan Savunma Bakanlığı Askeri Kontrol Dairesi Başkanlığına baş askeri müfettiş olarak atandı.[5][6] Hagopyan, 19 Kasım 2019'da askeri baş müfettişlik görevinden alındı, ancak daha sonra aynı göreve yeniden atandı.[7]
18 Kasım 2020'de, 2020 Dağlık Karabağ ateşkes antlaşmasının yarattığı siyasi kriz sırasında, Ermenistan Savunma Bakanlığı Askeri Kontrol Dairesi Başkanlığındaki baş müfettişlik görevinden istifasını sundu.[3] Hagopyan, istifasının ardından bir basın toplantısı düzenleyerek 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nda Nikol Paşinyan hükûmetinin başarısız olduğunu ve savaştaki yenilgiden sorumlu olduğunu iddia etti.[8] Hagopyan'ın bu açıklamalarına basın toplantısının hemen ardından başsavcılık tarafından soruşturma açıldı.[9] 3 Mayıs 2021'de Hagopyan, devlet sırlarını ifşa etmekle suçlandı ve Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi tarafından sorgulanmak üzere çağrıldı.[10]
Kişisel hayat
[değiştir | kaynağı değiştir]Hagopyan evli ve iki çocuk babasıdır. Yeğeni Armen Grigoryan, 17 Mayıs 2018 tarihinden bu yana Ermenistan Güvenlik Konseyi Sekreteri olarak görev yapmaktadır.[11]
Ödüller ve madalyalar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Artsah Kahramanı (2 Eylül 2002)- Savaş Haçı Nişanı, 1. Derece
- Savaş Haçı Nişanı, 2. Derece
Savaş Haçı Nişanı, 2. Derece- Vatana Hizmet Madalyası, 1. Derece
- Vardan Mamikonyan Nişanı
Kızıl Yıldız Nişanı- "Askerler-Enternasyonalistler" Madalyası
Afganistan Vefa Madalyası
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Karabakh Armenian commander reports military buildup". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2012.
- ^ "Artak Davtyan appointed Chief of General Staff of Armenian Armed Forces | Public Radio of Armenia". armradio.am. 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2018.
- ^ a b Top military official resigns in Armenia 26 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. PanARMENIAN.Net, 18 November 2020
- ^ "ՀՀ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետ Մովսես Հակոբյանի կենսագրությունը". armenpress.am (Ermenice). 4 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021.
- ^ "Army Chief Movses Hakobyan to be dismissed". Public Radio of Armenia (İngilizce). 24 Mayıs 2018. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Movses Hakobyan appointed chief military inspector". armenpress.am (İngilizce). 24 Mayıs 2018. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Arminfo: Pashinyan dismissed Movses Hakobyan and his first deputy". arminfo.info (İngilizce). 18 Kasım 2019. 19 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Armenian PM dismisses ex-military inspector's criticism of mistakes that led to defeat in Karabakh". interfax.com. 19 Kasım 2020. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Armenia Prosecutor General's Office: Movses Hakobyan press conference video is sent to Special Investigation Service". news.am (İngilizce). 19 Kasım 2020. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Former Armenian Military Chief Charged with Revealing State Secrets". Hetq.am (İngilizce). 3 Mayıs 2021. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021.
- ^ "Գրիգորյան Արմենը չափահաս մարդ է, ո՛չ ես, ո՛չ ինքը միմյանց որոշումների վրա չենք ազդում. Մովսես Հակոբյան. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ" [Movses Hakobyan: Grigoryan Armen is an adult, neither I, nor he influence each other's decisions. VIDEO]. factor.am (Ermenice). 19 Kasım 2020. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021.
- Ermeni generaller
- Yaşayan insanlar
- 1965 doğumlular
- Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nde siyaset
- Ermeni askerler
- Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Bakanları
- Artsah Kahramanları
- Ermeni siyasetçiler
- Karabağ Ermenileri
- İkinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda kişiler
- Birinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda kişiler
- Ermeni milliyetçileri