Ninşubur
| Antik Mezopotamya dini |
|---|
 |
| İlgili konular |
| Ninshubur | |
|---|---|
İnanna'nın habercisi ve veziri | |
 𒀭𒊩𒌆𒋚 | |
| Cinsiyeti | Kadın veya erkek |
| Kişisel bilgileri | |
| Eşi | Nergal (nadiren) |
Ninshubur (𒀭𒊩𒌆𒋚, Aynı zamanda Ninshubar, Nincubura veya Ninšubur)[1] İnanna ile ilişikli Sukkal (Vezir) lakaplı Sümer tanrısıdır. Adı Sümerce " Subartu'nun Kraliçesi" anlamına gelir. Frans Wiggerman, bu ismin genellikle "Hizmetçilerin Kraliçesi" olarak anlaşıldığını öne sürüyor.[2] Ninshubur İnanna'nın habercisi olarak Hermes ya da Iris ile de ilişkilendirilebilir.
Efsanelerde Ninshubur, en ünlü maceralarının çoğunda Inanna'ya eşlik etti. İnanna'nın Enki'nin hizmetkarlarıyla savaşmasına yardım etmiştir. Başka bir efsanede, Inanna Yeraltı Dünyası'nda mahsur kaldığında, kraliçesini serbest bırakılması için Enki'ye yalvaran Ninshubur'dur.
Cinsiyet
[değiştir | kaynağı değiştir]Ninshubur, Sümer edebiyatında III. Ur dönemine kadar kadındır ve daha sonraki birçok kaynakta da böyle görülmeye devam etmektedir.[3] Bununla birlikte, eski bilimsel kaynaklardaki diğer haberci tanrılarla karıştırılması nedeniyle, Ninshubur genellikle yanlış bir şekilde bir erkek tanrı olarak anılır. Diane Wolkstein'a göre bir vezirin cinsiyeti, hizmet ettikleri tanrının cinsiyetiyle eşleşir. [4] Dolayısıyla, Enki'nin veziri İsimud erkek, Ninshubur ise dişidir.[5]
Akad mitolojisinde, Anu Ninshubur'un elçisi rolüyle erkek tanrı İlabrat ile eşit hale getirildi. Ayrıca başka bir erkek haberci tanrı Papsukkal ile birleştirildi, ancak bu süreç sadece Kassite döneminde başladı ve Seleukos dönemine kadar tamamlanmadı.[6]
Ninshubur, Ilabrat ve Papsukkal'ın birleşmesi karmaşık bir süreçti ve zaman zaman yazarlar için bir kafa karışıklığı kaynağıydı. Bir Eski Babil ilahisi Ninshubur'u hem kadınsı hem de erkeksi cüppeler giymiş olarak tanımlayarak çelişkili anlatıları uzlaştırmaya çalışmıştır.[3]
Rim-Sîn hayatının farklı noktalarında hem kadın hem de erkek Ninshubur için ayrı tapınaklar inşa ettirdi.[7]
Kült
[değiştir | kaynağı değiştir]İnsanlar ve daha önde gelen tanrılar arasında arabulucu rolü nedeniyle Ninshubur'u bir aile tanrısı olarak kişisel bağlılığın popüler bir nesnesi haline getirdi.[8]
Uruinimgina,[8] Puzur-Anne, Gudea, Shulgi ve Jant-sin gibi krallar Ninshubur adanmış yazıtlar bırakmıştır.
Ninshubur'un ana kült merkezi, İnanna ile ilişkilendirildiği Akkil'di.[2] Diğer önemli yerler, Ur'daki bir şapel[9] ve Nippur'daki bir tapınaktı.[10]
İkonografi
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Ninshubur'un özelliği bir asaydı.[11] Orion takımyıldızı ile ilişkilendirildi. [12] Haberci tanrı olduğundan ayakkabılarla da ilişkilendirilmiş olması mümkündür ve bir metinde Inanna, Ninshubur'a "lapis lazuli ayakkabılı" adlı başlığıyla hitap eder.[13]
Karakter
[değiştir | kaynağı değiştir]Sümer mitolojisinde Ninshubur, tanrıçasına olan bağlılığıyla "sarsılmaz derecede sadık" olarak tasvir edilir. [14] İlişkileri benzersiz bir şekilde yakın olarak tanımlanırdı. Ninshubur, bazen Dumuzi'nin hemen ardından İnanna'nın çevresine ait tanrılar arasında listelenir.[15][16] Ninshubur da Inanna'yı yatıştırmaya muktedir olarak görülüyordu.[13]
Ninshubur, büyük bir bilgelik tanrıçası olmasının yanı sıra, aynı zamanda bir savaşçı tanrıçaydı. [14]
Frans Wiggerman onu, tanrıçasıyla bağlantılı en önemli sukkal olarak görüyor.[17][18]
Mitoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Ninshubur, eski Sümer mitolojisinde önemli bir figürdü ve tanrıçası Inanna ile ilgili birçok efsanede önemli bir rol oynadı.
Inanna ve Enki
[değiştir | kaynağı değiştir]Sümerlerin İnanna ve Enki mitinde Ninshubur, İnanna'yı Enki'nin peşinden gönderdiği canavarlardan kurtaran kişi olarak tanımlanır. [19] [20] [14] Bu efsanede Ninshubur, İsimud'a benzer bir rol oynar. [14]
Inanna'nın Yeraltı Dünyasına inişi
[değiştir | kaynağı değiştir]İnanna'nın Yeraltı dünyasına inişine 12 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. dair Sümer mitinde Ninshubur, onları İnanna'yı Yeraltı dünyasından kurtarmaya ikna etmek için tüm tanrılara yalvaran kişi olarak tanımlanır.
Diğer tanrılarla ilişki
[değiştir | kaynağı değiştir]Girsu'da Ninshubur, Nergal'in karısı olarak kabul edildi.[7] Başka erkek tanrıların eşi olarak asla görülmedi.[21]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sumerian Dictionary". oracc.iaas.upenn.edu. 1 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b F. Wiggerman, Nin-subur 30 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [in:] Reallexikon der Assyriologie und vorderasiatischen Archäologie vol. 9, 2001, p. 490
- ^ a b F. Wiggerman, Nin-subur 30 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [in:] Reallexikon der Assyriologie und vorderasiatischen Archäologie vol. 9, 2001, p. 491
- ^ Wolkstein 1983.
- ^ F. Wiggerman, Nergal A. philologisch 2 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [in:] Reallexikon der Assyriologie und vorderasiatischen Archäologie vol. 9, 2001, p. 220
- ^ J. M. Asher-Greve, J. G. Westenholz, Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources, 2013, p. 132
- ^ a b J. M. Asher-Greve, J. G. Westenholz, Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources, 2013, p. 207
- ^ a b J. M. Asher-Greve, J. G. Westenholz, Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources, 2013, p. 234
- ^ J. M. Asher-Greve, J. G. Westenholz, Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources, 2013, p. 231 - 232
- ^ J. M. Asher-Greve, J. G. Westenholz, Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources, 2013, p. 101
- ^ J. M. Asher-Greve, J. G. Westenholz, Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources, 2013, p. 181
- ^ Black & Green 1992.
- ^ a b F. Wiggerman, Nin-subur 30 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [in:] Reallexikon der Assyriologie und vorderasiatischen Archäologie vol. 9, 2001, p. 498
- ^ a b c d Pryke 2017.
- ^ F. Wiggerman, An Unrecognized Synonym of Sumerian sukkal, "vizier," 19 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Zeitschrift für Assyriologie und vorderasiatische Archäologie vol. 78, 1988, p. 228-229
- ^ F. Wiggerman, An Unrecognized Synonym of Sumerian sukkal, "vizier," 19 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Zeitschrift für Assyriologie und vorderasiatische Archäologie vol. 78, 1988, p. 226
- ^ F. Wiggerman, Nin-subur 30 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [in:] Reallexikon der Assyriologie und vorderasiatischen Archäologie vol. 9, 2001, p. 497
- ^ J. Peterson, UET 6/1, 74, the Hymnic Introduction of a Sumerian Letter-Prayer to Ninšubur 19 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Zeitschrift für Assyriologie und vorderasiatische Archäologie vol. 106, 2016, p. 38
- ^ Kramer 1961.
- ^ Wolkstein & Kramer 1983.
- ^ F. Wiggerman, Nin-subur 30 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [in:] Reallexikon der Assyriologie und vorderasiatischen Archäologie vol. 9, 2001, p. 495
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Black, Jeremy; Green, Anthony (1992), Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary, The British Museum Press, ISBN 0-7141-1705-6, 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi28 Mayıs 2021
- Jordan, Michael (2002), Encyclopedia of Gods, Kyle Cathie Limited
- Pryke, Louise M. (2017), Ishtar, New York and London: Routledge, s. 94, ISBN 978-1-138--86073-5, 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi28 Mayıs 2021
- Wolkstein, Diane; Kramer, Samuel Noah (1983), Inanna: Queen of Heaven and Earth: Her Stories and Hymns from Sumer, New York City, New York: Harper&Row Publishers, ISBN 0-06-090854-8
- Wolkstein, Diane (1983), "Sumerian Goddess", The New York Review of Books, The New York Review of Books, 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi28 Mayıs 2021
| İlkel varlıklar | _-_EnKi_(Sumerian).jpg) | |
|---|---|---|
| Birincil tanrılar | ||
| Diğer büyük tanrılar | ||
| Küçük tanrılar | ||
| Demonlar, ruhlar ve canavarlar | ||
| Ölümlü kahramanlar | ||