OSIRIS-REx
 OSIRIS-REx uzay aracının sanatsal tasviri | |||||||||||||||
| İsimler | OSIRIS-REx New Frontiers 3 OSIRIS-APEX | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Görev türü | Asteroit numunesi toplama[1] | ||||||||||||||
| Uygulayıcı | NASA / Lockheed Martin | ||||||||||||||
| COSPAR kimliği | 2016-055A  | ||||||||||||||
| SATCAT no. | 41757 | ||||||||||||||
| Web sitesi | asteroidmission.org | ||||||||||||||
| Görev süresi | 7 yıl (planlanan) asteroitte 889 gün (aktüel) 9 yıl, 3 ay, 11 gün (geçti) | ||||||||||||||
| Uzay aracı özellikleri | |||||||||||||||
| Üretici | Lockheed Martin | ||||||||||||||
| Fırlatma ağırlığı | 2.110 kg (4.650 lb)[2] | ||||||||||||||
| Yakıtsız ağırlık | 880 kg (1.940 lb) | ||||||||||||||
| Boyutlar | 2,44 × 2,44 × 3,15 m (8 ft 0 in × 8 ft 0 in × 10 ft 4 in) | ||||||||||||||
| Güç | 1226 ila 3000 watt | ||||||||||||||
| Görev başlangıcı | |||||||||||||||
| Fırlatma tarihi | 8 Eylül 2016, 23.05 UTC[3] | ||||||||||||||
| Roket | Atlas V 411 (AV-067) | ||||||||||||||
| Fırlatma yeri | Cape Canaveral SLC-41 | ||||||||||||||
| Üstlenici | United Launch Alliance (ULA) | ||||||||||||||
| Görev sonu | |||||||||||||||
| Tasfiye türü | Örnek Getirme Kapsülü: Getirildi | ||||||||||||||
| İniş tarihi | Örnek Getirme Kapsülü: 24 Eylül 2023, 14.52 UTC[4] | ||||||||||||||
| İniş yeri | Utah Test ve Eğitim Alanı[4] | ||||||||||||||
| Yörünge parametreleri | |||||||||||||||
| Referans sistemi | Bennu-merkezli | ||||||||||||||
| İrtifa | 0,68-2,1 kilometre (0,42-1,30 mi)[5][6] | ||||||||||||||
| Süre | 22-62 saat[6][7] | ||||||||||||||
| Dünya uçuşu | |||||||||||||||
| En yakın yaklaşım | 22 Eylül 2017[2][8] | ||||||||||||||
| Mesafe | 17.237 kilometre (10.711 mi) | ||||||||||||||
| Bennu yörünge aracı | |||||||||||||||
| Yörüngeye yerleşme | 31 Aralık 2018[9] (Buluşma: 3 Aralık 2018) | ||||||||||||||
| Yörüngeden ayrılma | 10 Mayıs 2021[10] | ||||||||||||||
| Örnek ağırlığı | 60 gram (2,1 oz) ile 2.000 gram (71 oz) arası | ||||||||||||||
| Bennu iniş aracı | |||||||||||||||
| İniş tarihi | 20 Ekim 2020, 22.13 UTC | ||||||||||||||
| İniş yeri | "Nightingale" | ||||||||||||||
| Bennu uçuşu | |||||||||||||||
| En yakın yaklaşım | 7 Nisan 2021[11] | ||||||||||||||
| Mesafe | 3,5 kilometre (2,2 mi) | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
.png){kind=logo} OSIRIS-REx görev logosu | |||||||||||||||
OSIRIS-REx, Dünya'ya yakın karbonlu bir asteroit olan 101955 Bennu'yu ziyaret eden ve ondan örnekler toplayan bir NASA asteroit çalışması ve örnek getirme göreviydi.[12] Eylül 2023'te getirilen malzemenin, bilim adamlarının Güneş Sistemi'nin oluşumu ve evrimi, gezegen oluşumunun ilk aşamaları ve Dünya'da yaşamın oluşumuna neden olan organik bileşiklerin kaynağı hakkında daha fazla bilgi edinmelerini sağlaması bekleniyor.[13] Ana görevin tamamlanmasının ardından uzay aracının OSIRIS-APEX adlandırmasıyla, asteroit 99942 Apophis'e yakın bir geçiş yapması planlanmaktadır.[14]
OSIRIS-REx 8 Eylül 2016'da fırlatıldı, 22 Eylül 2017'de Dünya'nın yanından geçti ve 3 Aralık 2018'de Bennu'ya ulaştı. Daha sonra, örnek çıkarmak için uygun bir yer bulmak amacıyla sonraki iki yıl boyunca yüzeyi analiz etti. 12 Aralık 2019'da NASA, Nightingale olarak bilinen ilk örnek toplama alanını duyurdu.[15] Yüzeye iniş ve örnek toplama 20 Ekim 2020 tarihinde 22.12 UTC'de gerçekleşti.[16][17][18][19] OSIRIS-REx, Bennu'dan 10 Mayıs 2021'de ayrıldı[20][21] ve elde ettiği örneği 24 Eylül 2023'te Dünya'ya geri getirdi.[22] Ardından 99942 Apophis'i incelemek üzere yeni görevine başladı. Uzay aracı, asteroidin Dünya ile yaklaşmasının beklendiği Nisan 2029'da Apophis'e varacak.
101955 Bennu, Güneş Sisteminin doğumundan itibaren bir "zaman kapsülü" olduğu için çalışmanın hedefi olarak seçildi.[23] Bennu'nun çok koyu bir yüzeyi vardır ve karbonlu C tipi asteroitlerin bir alt türü olan B tipi bir asteroit olarak sınıflandırılır. Bu tür asteroitler, oluşum zamanlarından itibaren çok az jeolojik değişikliğe uğramış oldukları için "ilkel" kabul edilirler. Özellikle, Bennu, yaşam için gerekli organik moleküllerde anahtar bir element olan ve Dünya'nın oluşumundan önceki maddenin temsilcisi olan bozulmamış karbonlu materyalin mevcudiyeti nedeniyle seçildi. Amino asitler gibi organik moleküller daha önce göktaşı ve kuyruklu yıldız örneklerinde bulunmuştu, bu da yaşam için gerekli bazı bileşenlerin uzayda doğal olarak sentezlenebileceğini gösteriyor.
OSIRIS-REx görevinin maliyeti, Atlas V fırlatma aracı maliyeti olan 183,5 milyon ABD doları hariç[24] yaklaşık olarak 800 milyon ABD dolarıdır.[25] OSIRIS-APEX uzatılmış görevi ise ek olarak 200 milyon ABD doları tutarında maliyet getirmiştir.[14] New Frontiers programı kapsamında, Juno ve New Horizons'tan sonra seçilen üçüncü gezegen bilimi görevidir ve baş araştırmacı, Arizona Üniversitesi'nden Dante Lauretta'dır. OSIRIS-REx, bir asteroitten örnek getiren ilk Amerika Birleşik Devletleri uzay aracı oldu. Daha önce 2010 yılında benzer bir Japon uzay sondası Hayabusa, 25143 Itokawa'dan ve Aralık 2020'de Hayabusa2, 162173 Ryugu'dan örnekler getirmişti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Brown, Dwayne C. (25 Mayıs 2011). "NASA to launch new science mission to asteroid in 2016". NASA. 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016.
Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ a b "OSIRIS-REx: Asteroid Sample Return Mission" (PDF) (Press Kit). NASA. Ağustos 2016. 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ Graham, William (8 Eylül 2016). "Atlas V begins OSIRIS-REx's round trip to the asteroid Bennu". NASASpaceFlight.com. NASA. 24 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016.
- ^ a b "Capsule Containing Asteroid Bennu Sample Has Landed – OSIRIS-REx Mission". blogs.nasa.gov (İngilizce). 24 Eylül 2023. 24 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2023.
- ^ "NASA's OSIRIS-REx mission breaks another orbit record". asteroidmission.org. NASA. 13 Haziran 2019. 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ a b "Mission Update". asteroidmission.org. NASA. 25 Şubat 2019. 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ "Mission Update". asteroidmission.org. NASA. 12 Ağustos 2019. 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ "NASA'S OSIRIS-REx spacecraft slingshots past Earth". nasa.gov. NASA. 22 Eylül 2017. 23 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ "NASA'S OSIRIS-REx spacecraft arrives at asteroid Bennu". asteroidmission.org. NASA. 3 Aralık 2018. 5 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2018. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ "NASA's OSIRIS-REx mission plans for May asteroid departure". nasa.gov. NASA. 27 Ocak 2021. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ "NASA's OSIRIS-REx to fly a farewell tour of Bennu". nasa.gov. 8 Şubat 2021. 8 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ Brown, Dwayne; Neal-Jones, Nancy (31 Mart 2015). "NASA's OSIRIS-REx mission passes critical milestone" (Basın açıklaması). NASA. Release 15-056. 21 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
Chang, Kenneth (5 Eylül 2016). "NASA aims at an asteroid holding clues to the Solar system's roots". The New York Times. 5 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2016.
Corum, Jonathan (8 Eylül 2016). "NASA launches the Osiris-Rex spacecraft to asteroid Bennu". The New York Times. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016.
Chang, Kenneth (8 Eylül 2016). "The Osiris-Rex spacecraft begins chasing an asteroid". The New York Times. 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016. - ^ "OSIRIS-REx mission selected for concept development" (Basın açıklaması). NASA. 6 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ a b "NASA gives green light for OSIRIS-REx spacecraft to visit another asteroid". University of Arizona News. 25 Nisan 2022. 25 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2022.
- ^ Chang, Kenneth (3 Aralık 2018). "NASA's Osiris-Rex Arrives at Asteroid Bennu After a Two-Year Journey". The New York Times. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2018.
- ^ "NASA's OSIRIS-REx spacecraft collects significant amount of asteroid". NASA. 23 Ekim 2020. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2021.
- ^ Chang, Kenneth (20 Ekim 2020). "Seeking Solar system's secrets, NASA's OSIRIS-REX mission touches Bennu asteroid". The New York Times. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020.
The spacecraft attempted to suck up rocks and dirt from the asteroid, which could aid humanity's ability to divert one that might slam into Earth.
- ^ Greshko, Michael (29 Ekim 2020). "NASA's OSIRIS-REx secures asteroid sample after surprise leak". National Geographic. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2020.
The spacecraft grabbed so much of the asteroid Bennu, its sample-collection device got jammed. Now the material is safe and sound.
- ^ Wall, Mike (31 Ekim 2020). "NASA's OSIRIS-REx probe successfully stows space-rock sample". Scientific American. 3 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2020.
The spacecraft will deliver the pristine material from asteroid Bennu back to Earth in 2023.
- ^ Chang, Kenneth (10 Mayıs 2021). "Bye-Bye, Bennu: NASA Heads Back to Earth With Asteroid Stash in Tow – The OSIRIS-REX mission will spend two years cruising home with space rock samples that could unlock secrets of the early solar system". The New York Times. 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2021.
- ^ "OSIRIS-REx". NASA. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ OSIRIS-REx factsheet (PDF). ehpd.gsfc.nasa.gov. Goddard SFC: NASA. August 2011. 15 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Ekim 2020. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ Wall, Mike (8 Eylül 2016). "Next Stop, Bennu! NASA Launches Bold Asteroid-Sampling Mission". Space.com. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020.
- ^ Buck, Joshua; Diller, George (5 Ağustos 2013). "NASA selects launch services contract for OSIRIS-REx mission" (Basın açıklaması). NASA. 12 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ "NASA aims to grab asteroid dust in 2020". Science Magazine. 26 Mayıs 2011. 29 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2011.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- OSIRIS-REx website 5 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NASA'da
- OSIRIS-REx website 10 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arizona Üniversitesi'nde
- OSIRIS-REx Mission Archive 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at the NASA Planetary Data System, Small Bodies Node