LADEE
 Ay yörüngesindeki LADEE'nin sanatsal bir tasviri | |||||||||||
| Görev türü | Ay atmosferi araştırması | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Uygulayıcı | NASA | ||||||||||
| COSPAR kimliği | 2013-047A  | ||||||||||
| SATCAT no. | 39246 | ||||||||||
| Web sitesi | nasa.gov/ladee | ||||||||||
| Görev süresi | Ana görev: 100 gün Genişletilmiş görev: 28 gün Toplam: 223 gün | ||||||||||
| Uzay aracı özellikleri | |||||||||||
| Gövde | MCSB | ||||||||||
| Üretici | Ames Araştırma Merkezi | ||||||||||
| Fırlatma ağırlığı | 383 kg (844 lb)[1] | ||||||||||
| Yakıtsız ağırlık | 248,2 kg (547 lb)[1] | ||||||||||
| Yük ağırlığı | 49,6 kg (109 lb)[1] | ||||||||||
| Boyutlar | 1,85×1,85×2,37 m (6,1×6,1×7,8 ft)[1] | ||||||||||
| Güç | 295 watt[1] | ||||||||||
| Görev başlangıcı | |||||||||||
| Fırlatma tarihi | 7 Eylül 2013, 03.27 UTC[2] | ||||||||||
| Roket | Minotaur V | ||||||||||
| Fırlatma yeri | Wallops LP-0B | ||||||||||
| Üstlenici | Orbital[1] | ||||||||||
| Görev sonu | |||||||||||
| Tasfiye türü | Yörüngeden çıkarılma | ||||||||||
| Parçalanma tarihi | 18 Nisan 2014, ~04.30 UTC | ||||||||||
| Yörünge parametreleri | |||||||||||
| Referans sistemi | Selenosentrik[3] | ||||||||||
| Periselene yüksekliği | 25-50 km (16-31 mi)[4] | ||||||||||
| Aposelene yüksekliği | 60-80 km (37-50 mi)[4] | ||||||||||
| Eğiklik | 157 derece[4] | ||||||||||
| Süre | 111,5 ila 116,5 dakika[1] | ||||||||||
| Devir | Planlanmış (bilim aşaması) | ||||||||||
| Ay yörünge aracı | |||||||||||
| Yörüngeye yerleşme | 6 Ekim 2013, 10.57 UTC | ||||||||||
| |||||||||||
 Görev amblemi | |||||||||||
Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer (LADEE, Türkçe: Ay Atmosferi ve Toz Ortamı Kaşifi)[5] NASA'nın Ay araştırması ve teknoloji gösterisi göreviydi. 7 Eylül 2013 tarihinde Orta Atlantik Bölgesel Uzay Üssü'nden (Mid-Atlantic Regional Spaceport) bir Minotaur V roketi ile fırlatıldı.[6]
NASA Ames Araştırma Merkezi, uzay aracının tasarım ve üretim süreci ile görevin günlük işlevlerinden sorumluyken, Goddard Uzay Uçuş Merkezi algılayıcılar ve teknoloji gösterisi yüklerini çalıştırmanın yanı sıra fırlatma operasyonunu yönetti. Görev, yaklaşık 280 milyon dolara mal oldu.[7]
LADEE, yedi aylık görevi süresince Ay'ın ekvatoru etrafındaki yörüngesinde, Ay'ın ekzosferini ve çevresindeki tozu incelemek için cihazlarını kullandı. Araçta bulunan toz algılayıcısı (LDEX), nötral kütle spektrometresi (NMS) ve morötesi görünür ışık spektrometresi (UVS) cihazlarının yanı sıra bir lazer iletişim terminalinin (LLCD) teknoloji gösterisiydi.[8] Görev 18 Nisan 2014'te, LADEE'nin kontrol cihazları aracılığıyla kasıtlı olarak Ay'ın uzak yüzündeki[9][10] Sundman V kraterinin[11] doğu kenarına yakın bir yere çarptırılmasıyla sona erdi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g "Press Kit: Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer (LADEE) Launch" (PDF). NASA.gov. Ağustos 2013. 17 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ Garner, Rob (2 Nisan 2014). "LADEE Launch". NASA.gov. 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2014.
- ^ Graham, William (6 Eylül 2013). "Orbital's Minotaur V launches LADEE mission to the Moon". NASAspaceflight.com. 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ a b c Blau, Patrick. "LADEE - Mission and Trajectory Design". Spaceflight 101. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2014.
- ^ "LADEE Mission Overview". NASA.gov. 6 Eylül 2013. 25 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2013.
- ^ "Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer (LADEE)". National Space Science Data Center Master Catalog. NASA. 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer (LADEE) Launch - Press Kit" (PDF). NASA. Ağustos 2013. 23 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2013.
- ^ "Missions - LADEE - NASA Science". NASA. 15 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022.
- ^ Chang, Kenneth (18 Nisan 2014). "With Planned Crash, NASA Lunar Mission Comes to End". The New York Times. 28 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2014.
- ^ Dunn, Marcia (18 Nisan 2014). "NASA's Moon-Orbiting Robot Crashes Down as Planned". ABC News. 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2014.
- ^ Neal-Jones, Nancy (28 Ekim 2014). "NASA's LRO Spacecraft Captures Images of LADEE's Impact Crater". NASA. 21 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- NASA'nın LADEE sayfası 23 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- NASA Science - LADEE 15 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- MIT's Lincoln Lab, lasercomm terminal development
- NASA's Lunar Science Program 27 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - 27 Şubat 2008 - Kelly Snook
- Overview for K-8 students 31 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (YouTube videosu)