Olta atma
Balıkçılıkta atış (casting), olta takımının veya balıkçılık düzeneğinin suya doğru aktif olarak fırlatılması işlemidir. Sportif balıkçılıkta bu terim genellikle, bir olta balıkçısının yemli iğneyi (ya da sahte yemi) ve diğer ek balıkçılık malzemeleri (ör. şamandıra veya kurşun) suya savurması için kullanılan hareketi ifade eder. Bu işlem genellikle esnek bir olta kamışı aracılığıyla kontrol edilen olta ipinin ileriye doğru savrulmasıyla yapılır. Terim aynı zamanda yemleme için yem saçma, elle oltacılık sırasında iğnenin fırlatılması ve ağ atma yoluyla geleneksel balıkçılıkta ağların suya bırakılması için de kullanılır.
Olta balıkçılığındaki temel atış tekniği, kamışı hızla öne doğru sallamak ve bu sırada takımların eylemsel etkisiyle kamışın geriye doğru bükülmesini sağlamak, ardından kamışın elastik geri tepmesini kullanarak ipi ileriye fırlatmaktır.[1] Daha uzağa atış yapabilmek için olta balıkçıları tarafından kullanılan çeşitli yöntemler vardır.[2] Bunların en önemlilerinden biri, kamışın öne savrulmasıyla eş zamanlı olarak vücut ağırlığının ön ayağa kaydırılmasıdır. Buna daha uzun bir kamış kullanımı, kamışı 45 derecelik açıyla durdurma ve uygun ağırlıkta ile daha aerodinamik son takımların seçimi eklendiğinde atış mesafesi artırılabilir. Ayrıca, atışların su üzerindeki belirli bir noktaya daha isabetli ulaşması veya engellerin aşılması için farklı teknik varyasyonlar da kullanılabilir.
Atış teknikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Atış teknikleri, kullanılan olta türüne ve balıkçılık tarzına göre değişiklik gösterir. Ayrıca farklı balıkçılar kendi tercihlerine ve becerilerine göre farklı teknikler uygular ve her tekniğin kendine özgü bir adı vardır. Tek elli yana savurma atışında (sidearm cast), olta balıkçısı önce kamışı hedeflenen yöne doğrultur, ardından tenis vuruşuna benzer şekilde kamışı geriye ve hızlıca ileriye savurarak düz bir yörüngeye sahip atış yapar. Düşürme atışı (drop-casting) ise yemin hızlıca batmasını sağlar; balıkçı kamışı yukarı kaldırıp misinaya olan parmak tutuşunu bırakarak takımı tüm gücüyle suya bırakır. Çift elli üstten atış (overhead cast) ise daha çok mesafe için kullanılır ve kendo benzeri bir üstten sallama hareketiyle misina mümkün olduğunca uzağa fırlatılır.[3]
Tatlı su balıkçıları genellikle daha hafif ve hızlı aksiyonlu kamışlar kullanır. Panfish ya da orta boy spor balığı türleri olan levrek ve alabalık için ince teknikler tercih edilirken, daha büyük ve güçlü balıklar için daha sağlam kamışlar kullanılır. Hafif kamışlarla yapılan atışlarda genellikle yana savurma teknikleri kullanılır. Daha fazla mesafe gerektiğinde üstten atış daha yaygındır. Küçük göletler, küçük nehir/dereler ve sulak alanlar gibi sucul bitki açısından zengin alanlarda mesafeden çok isabet önemli olduğundan, balıkçılar kimi zaman flipping veya pitching olarak bilinen sallama tekniklerini, sapan atışı (slingshot cast) adı verilen esnek bir tekniği veya yemin/sahte yemin taş sektirme benzeri şekilde suyun yüzeyinde kaymasını sağlayan yuvarlama atışını (roll cast) kullanır.
Tuzlu su balıkçıları genellikle tatlı suya göre daha ağır kamışlar ve misinalar kullanır; çünkü kullandıkları yemler ve sahte yemler daha büyük ve ağırdır. Kıyıdan atışta (surfcasting) kullanılan kamış ve misinalar daha da ağırdır. Burada yemin/sahte yemin dalgaları aşarak yükselme akıntılarına yakın balıkların bulunduğu bölgelere ulaşması için özel çift elli atış teknikleri kullanılır. Bu atışlarda sadece kollar değil tüm vücut hareketiyle momentum aktarılır ve atışlar yüzlerce metre/feet mesafeye ulaşabilir.
Sinek oltası balıkçıları ise çok hafif sahte sinekleri yem olarak kullandığından, esnek ve hafif kamışlarla ağır misinalar atar. Bu teknikte genellikle misina birkaç kez havada daire çizdirilerek momentum kazandırılır, ardından misina bırakılarak kamış hedeflenen yöne yönlendirilir. Böylece misina bir dalga yayılımı gibi hareket eden bir halka oluşturur ve sahte sineği yüksek doğrulukla ileri taşır. Sinek suyun üzerine veya içine düştüğünde, sucul böcekleri veya diğer omurgasızları taklit ederek böcekçil balıkları, örneğin alabalık ve göçmen somonları kendine çeker.
Spor olarak olta atma
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Olta atma sporu (Casting Sport olarak da bilinir), balıkçılıkla ilişkili bir spor dalıdır; avcılıkla atıcılık arasındaki ilişkiye benzetilebilir. Sporun denetim organı 1955 yılında kurulan ve Nisan 2014 itibarıyla 31 ülkede üye derneği bulunan Uluslararası Olta Atma Sporu Federasyonudur (International Casting Sport Federation, ICSF).[4][5]
ICSF, turnuvalar düzenlemekte ve isabet ile mesafe kategorilerinde dünya rekorlarını tanımaktadır. Bu sporda plastik ağırlıklar veya iğnesiz sinekler kullanılmakta olup, yarışmalar su üzerinde ya da atletizm sahalarında yapılabilmektedir. Hemen her tür sinek, sabit makaralı veya döner makaralı olta takımları için yarışma kategorileri ve yarışmacı sınıfları bulunmaktadır. Dünya Oyunları'nda yer almış ve Olimpiyat Oyunları için de değerlendirilmiştir.[6]
Amerikan Olta Atma Derneği, 2008 yılında 100. Yıllık Olta Atma Şampiyonası'nı Golden Gate Angling & Casting Club'da düzenlemiştir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ C. Boyd Pfeiffer (1999). Fly Fishing Saltwater Basics: Saltwater Basics. Stackpole Books. ISBN 0-8117-2763-7.
- ^ "How to cast further: a beginners guide". Carp Fishing Hub. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022.
- ^ "How to cast a fishing Rod". 18 Temmuz 2022. 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2025.
- ^ "Castingsport - International Casting Sport Federation". 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2025.
- ^ "Members – Contacts List". International Casting Sport Federation. 19 April 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 April 2014.
- ^ "CASTING SPORT". International World Games Association. 15 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Uluslararası Olta Atma Sporu Federasyonu (İngilizce)
- Amerikan Olta Atma Derneği (İngilizce)