Osman Nizâmî Paşa

Osman Nizâmî Paşa 1295 (1879) P.-1
Osman Nizâmî Paşa, Aralık 1912
Doğum	1856 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	1939 (82-83 yaşlarında) İstanbul, Türkiye
Bağlılığı	Osmanlı İmparatorluğu
Branşı	Osmanlı Ordusu
Hizmet yılları	1876-1913
Rütbesi	Mirliva
Çatışma/savaşları	93 Harbi Balkan Savaşları
Sonraki işi	Osmanlı Berlin Sefiri Osmanlı Nafia Nazırı TBMM Roma Mümessili

Osman Nizâmî Paşa (1856, İstanbul – 1939, İstanbul), Türk asker ve diplomat.

Berlin Sefirikebiri olarak görev yapmış Ali Nizâmî Paşa'nın oğludur. 1876 yılında Mekteb-i Sultanî (Galatasaray Lisesi)'den mezun oldu. Mekteb-i Erkân-ı Harbiye'ye girdi ve Kurmay Subay olarak mezun oldu. 93 Harbi'ne katıldı.

Eylül 1908 - Ocak 1913 tarihleri arasında Berlin büyükelçisi olarak, Haziran - Aralık 1913 tarihleri arasında da Nafia Nazırı olarak görev yaptı.

I. Balkan Savaşı sonrası sulh heyetine atandı. Fakat ağır antlaşma şartları nedeniyle Türkiye'nin mağlubiyeti sayılacak olan antlaşmayı kesinlikle imzalamayacağını ve böyle bir elin kesilmesinin daha uygun olacağını söyleyerek sulh heyetinden istifa etti.

20 Ağustos 1921 - 30 Ağustos 1922 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisinin Roma Temsilcisi olarak görev yaptı. Cumhuriyet döneminde görev almadı. Emeklilik hayatı yaşadı. 1939 yılında İstanbul'da öldü.

Almanca ve Fransızca biliyordu.

Mustafa Kemal Hakkındaki Görüşleri

Mustafa Kemal, 1902 yılında Harp Okulu'ndan arkadaşı Ali Fuat Cebesoy'un babası İsmail Fazıl Paşa'nın Kuzguncuk'taki köşkünde misafir edilir. O gece orada kalır, ertesi gün köşke gelen Osman Nizâmî Paşa ile tanıştırılır ve konuşmaya başlarlar.

Osman Nizâmî Paşa, II. Abdülhamid'in baskı rejimini yumuşatacağına dair hiçbir belirti olmadığına işaret ettikten sonra şöyle der: İstibdat idaresi bir gün elbette yıkılacaktır. Fakat yerine batılı manada bir idare gelip memleketi her bakımdan acaba kalkındıracak mıdır, ben buna inanmıyorum.

Mustafa Kemal kuşkulu bir şekilde Osman Nizâmî Paşa'nın II. Abdülhamid'in adamlarından biri ve kendisinin ağzını arayan bir hafiye olabileceği olasılıklarına karşın düşüncelerini cesaretle söyler: Paşa hazretleri! Garplı manadaki idareler de zamanla gelişmişlerdir. Bugün uyur gibi görünen milletimizin çok kabiliyeti ve cevheri vardır. Fakat bir inkılap olduğunda bugün işbaşında olanlar yerlerini muhafaza etmeye kalkarlarsa o vakit buyurduğunuzu kabul etmek lazım gelir. Yeni nesiller içerisinde her hususta itimada layık insanlar çıkacaktır.

Osman Nizâmî Paşa susar, olumlu ya da olumsuz hiçbir cevap vermez. Aynı günün akşamı ayrılmak üzere veda eden Mustafa Kemal'e şunları söyler: Mustafa Kemal Efendi oğlum, sen bizler gibi yalnız Erkan-ı Harp zabiti olarak normal bir hayata atılmayacaksın. Keskin zekan ve yüksek kabiliyetin memleketin geleceği üzerinde etkili olacaktır. Bu sözlerimi bir iltifat olarak alma. Sen de büyük adamların daha gençliklerinde gösterdikleri müstesna kabiliyet ve zeka emareleri görmekteyim.