Rasih Dino
| Rasih Dino Mehmed Rasih Bey | |
|---|---|
| Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisi | |
| Görev süresi 15 Mayıs 1906 - 3 Eylül 1908 | |
| Yerine geldiği | Mehmed Hilmi Efendi |
| Yerine gelen | İsmail Zühdü Bey |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1865 Preveze,  Osmanlı İmparatorluğu
|
| Ölüm | 17 Kasım 1930 İstanbul,  Türkiye
|
Rasih Dino veya Mehmed Rasih Bey (1865 - 17 Kasım 1930[1]) Arnavut asıllı Osmanlı bürokrat, 20. yüzyılın başlarındaki Arnavut millî uyanışında politikacı ve diplomat.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Rasih Dino, 1865 yılında Preveze'de, bölgenin önemli Dino ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi.[2] Babası, Prizren İttifakı'nın kurucularından Abidin Paşa'dır.[3] Özel hocalardan fen bilimleri dersi aldı. Ayrıca Fransızca, Rumca ve Arnavutça öğrendi.[4]
Mehmed Rasih, bir müddet Adana Vilayeti Evrak ve Meclis İdare Kalemleri'nde bulunduktan sonra 7 Ağustos 1886'da Ankara Vilayeti Reji Nezareti Muhafaza Müdür Muavinliğine memur edildi. 14 Ağustos 1887'de Ankara Reji Nezaretine terfi etti ve bu görevine ilaveten 3 Ocak 1888'de Ankara Vilayeti Emlak-ı Hümayun Komisyonu Başkitabeti görevi verildi. 13 Ağustos 1891'de Reji Nezareti'nden istifa ederek 14 Aralık 1891 tarihine kadar Emlak-ı Hümayun Komisyonundaki Başkâtiplik görevine devam eden Mehmed Rasih, 30 Aralık 1891'de Cemiyet-i Rusumiye Azalığı'na tayin edildi. 15 Mayıs 1906'da Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisliğine tayin edildi. Divan-ı Muhasebat Reisi iken sürgünle Halep'e gönderilen İsmail Zühdü Bey'in affedilerek ikinci kez Divan-ı Muhasebat Reisliği'ne atanmasıyla 3 Eylül 1908'de Mehmed Rasih Bey'in Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisliği doğal olarak sona erdi. Mehmed Rasih'in saniye ile başlayan rütbesi bâlâya kadar yükseldi. Ayrıca memuriyeti boyunca dördüncü rütbe Osmaniye Nişanı, üçüncü rütbe Osmaniye Nişanı ikinci rütbe Mecidiye Nişanı, ikinci rütbe Osmaniye Nişanı, birinci rütbe Mecidiye Nişanı, Murassa Mecidi Nişanı ile taltif edilen Mehmed Rasih'e ayrıca İran tarafından üçüncü rütbe Şir-i Hurşit Nişanı da verildi.[4]
1908'de Musa Demi ve Filât'ın diğer yerlileri ile birlikte şehrin ilk Arnavutça dil okulunu finanse etmiştir.[5][6]
1913 Londra Antlaşması'nı imzalayan Arnavutluk heyetinin başkanlığını yapmıştır.[7] Heyetin diğer iki üyesi Mehmed Konica ve Filip Noga idi.[3] Rasih Dino, 1930 yılında İstanbul'da ölmüştür.[1]
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Rasih Dino'nun çocukları arasında ünlü karikatürist ve Yunan Parlamentosu üyesi Ali, Leyla Dino İleri, ünlü ressam Abidin ve şair Arif yer almaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Family tree of Rasih Bey DINO". Geneanet (İngilizce). 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024.
- ^ Kırmızı, Abdulhamit (2009). Osmanlı Sonrası Arnavutluk, Avlonyalı Süreyya Bey. Klasik. s. 177. 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ a b Puto, Arben (1982). L'indépendance albanaise et la diplomatie des grandes puissances: 1912-1914. Editions "8 Nëntori". s. 277.
- ^ a b "Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisleri" (PDF). sayistay.gov.tr. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ Naska, Kaliopi (1999). Dokumente për Çamërinë: 1912-1939. General Directorate of Archives. Dituria. ss. 661-91. ISBN 99927-31-69-9. 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ Isufi, Hajredin (2002). Musa Demi dhe qëndresa çame: 1800-1947. Botimet Dudaj. ss. 200-210. ISBN 99927-50-10-3.
- ^ Pearson, Owen (2004). Albania and King Zog: independence, republic and monarchy 1908-1939. I.B.Tauris. s. 37. ISBN 1-84511-013-7. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.