Sosyal Demokrasi Partisi - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Tarihçe
  • 2 Siyasi görüş
  • 3 Sosyal Demokrasi Partisi ve seçimler
    • 3.1 Yerel seçimler
  • 4 Kaynakça

Sosyal Demokrasi Partisi

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(SODEP sayfasından yönlendirildi)
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir.
Kaynak ara: "Sosyal Demokrasi Partisi" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR (Mart 2023) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)
Sosyal Demokrasi Partisi
KısaltmaSODEP
Genel başkanErdal İnönü
KurucuErdal İnönü
Kuruluş tarihi6 Haziran 1983
Kapanış tarihi3 Kasım 1985
BirleşmeSosyaldemokrat Halkçı Parti
ÖnceliCumhuriyet Halk Partisi
İdeolojiSosyal demokrasi[1]
Siyasi pozisyonMerkez sol

Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP), 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1983'te siyasi faaliyetler serbest bırakılınca, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin tabanını sahiplenmek için kurulmuştur.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Parti, 6 Haziran 1983 tarihinde Prof. Erdal İnönü tarafından kuruldu.[2] Ancak Millî Güvenlik Kurulunun kurucuları sürekli veto etmesi nedeniyle parti ancak 8 Eylül 1983'te kurucularını tamamlayabildi ve bu nedenle 6 Kasım seçimlerine katılamadı. Partinin ilk genel başkanı Erdal İnönü veto edilince yerine Cezmi Kartay genel başkan oldu. Ancak MGK'nın veto yetkisi kalkınca İnönü genel başkanlığa döndü (17 Aralık 1983).

6 Kasım seçimlerinde Turgut Özal'ın ANAP'ı %45 oy alarak tek başına iktidara geldi. Sosyal demokrat kesime hitap eden ve seçimlere katılmasına izin verilen Halkçı Parti ise %30 oy alarak anamuhalefet partisi konumunda kaldı. (Seçim sonuçları: ANAP: 212, Halkçı Parti: 117, MDP: 71)

25 Mart 1984'te yapılan yerel seçimlere SODEP de katıldı ve ANAP'ın ardından %23.4 oy alarak ikinci parti oldu. Halkçı Parti bu seçimlerde çok fazla oranda oy yitirdi.

13 Nisan 1984'te toplanan SODEP 1. Olağan Kurultayı'nda Genel Başkan İnönü, solda tek çatının şart olduğunu belirtti. Ardından 13 Temmuz'da İnönü ve Halkçı Parti Genel Başkanı Necdet Calp iki partinin birleşmesi için prensip kararı aldılar. Haziran 1985'te Aydın Güven Gürkan Halkçı Parti genel başkanı seçildi. Gürkan da birleşmeden yana olduğunu belirtti. 16 Eylül 1985'te SODEP ve Halkçı Parti'nin birleşme protokolü imzalandı. 2 Kasım'da Halkçı Parti kurultayı toplandı ve partinin adı Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirildi. 3 Kasım'da SODEP kurultayı toplandı ve partinin feshedilerek SHP'ye katılması kararlaştırıldı. Böylece SODEP'in hukukî varlığı sona erdi.

Siyasi görüş

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türk siyasi hayatında kısa bir süre varlık göstermiş olan SODEP, kapatılan CHP'nin seçmen kitlesini bir araya getirmek istemiş merkez sol bir parti olduysa da Halkçı Parti'den farkı, Kemalist Türk milliyetçiliğine ve laikliğe değil sosyal demokrasi ideolojisini evrensel değerleriyle benimsemeye ve uygulamaya odaklanmış olmasıydı.[1] Bu bağlamda SODEP, kapitalist sistemi ve burjuva parlamenter rejimi olabildiğince demokratikleştirmeyi, gelir dağılımında emekçi sınıflar lehine sosyal adaletçi reformları ve toplumsal hayatta özgürlük alanını genişleten reformları hedefleyen bir strateji izlemiştir.[1]

Sosyal Demokrasi Partisi ve seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerel seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçim Genel Başkan İl Genel Meclisi Belediye Harita
Oy %
1984
Erdal İnönü		 4.139.139
%23,4
280 / 1.700

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c "SODEP'i ve Eski-SHP'yi Rahmetle Anarken". 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2022. 
  2. ^ Milliyet Gazetesi, 07.06.1983, sf. 1
  • g
  • t
  • d
Türkiye Türkiye'deki eski siyasi partiler
Tek partili dönem
(1923-1945)
  • Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF) (1924-25)
  • Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF) (1930)
  • Ahali Cumhuriyet Fırkası (ACF) (1930)
Erken çok partili dönem
(1945-1960)
  • Millî Kalkınma Partisi (MKP) (1945-58)
  • Çiftçi ve Köylü Partisi (ÇKP) (1946)
  • Demokrat Parti (DP) (1946-60)
  • Liberal Demokrat Parti (LDP) (1946)
  • Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi (TSEKP) (1946)
  • Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) (1946-48)
  • Türkiye Sosyalist Partisi (TSP) (1946, 1950-52)
  • Millet Partisi (MP) (1948-53)
  • Demokrat İşçi Partisi (DİP) (1950-55)
  • İslam Demokrat Partisi (İDP) (1951-52)
  • Türkiye Köylü Partisi (TKP) (1952-58)
  • Cumhuriyetçi Millet Partisi (CMP) (1954-58)
  • Vatan Partisi (VP) (1954-57)
  • Hürriyet Partisi (HP) (1955-58)
  • Ufak Parti (UP) (1957-58)
  • Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) (1958-69)
Darbeler arası dönem
(1960-1981)
  • Adalet Partisi (AP) (1961-81)
  • Türkiye İşçi Partisi (TİP) (1961-81)
  • Yeni Türkiye Partisi (YTP) (1961-73)
  • Millet Partisi (MP) (1962-81)
  • Türkiye Birlik Partisi (TBP) (1966-81)
  • Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP) (1967-81)
  • Millî Nizam Partisi (MNP) (1970-71)
  • Demokratik Parti (DP) (1970-80)
  • Cumhuriyetçi Parti (CP) (1972-73)
  • Millî Selamet Partisi (MSP) (1972-81)
  • Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi (TUKP) (1972-81)
  • Sosyalist Devrim Partisi (SDP) (1975-81)
  • Vatan Partisi (VP) (1975-81)
  • Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP) (1978-81)
  • Sosyalist Vatan Partisi (SVP) (1979-81)
12 Eylül sonrası
(1981-2002)
  • Büyük Türkiye Partisi (BTP) (1983)
  • Anavatan Partisi (ANAP) (1983-2009)
  • Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) (1983-85)
  • Doğru Yol Partisi (DYP) (1983-2007)
  • Muhafazakâr Parti (MP) (1983-85)
  • Refah Partisi (RP) (1983-98)
  • Bayrak Partisi (BP) (1983-92)
  • Milliyetçi Demokrasi Partisi (MDP) (1983-86)
  • Halkçı Parti (HP) (1983-85)
  • Islahatçı Demokrasi Partisi (IDP) (1984-92)
  • Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) (1985-93)
  • Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) (1985-95)
  • Büyük Anadolu Partisi (BAP) (1986-92)
  • Vatandaş Partisi (VAP) (1986)
  • Hür Demokrat Parti (HDP) (1986)
  • Büyük Vatan Partisi (BVP) (1986)
  • Yeşiller Partisi (YP) (1988-94)
  • Sosyalist Parti (SP) (1988-92)
  • Halk Partisi (HP) (1989-91)
  • Demokrat Merkez Partisi (DMP) (1990-91)
  • Diriliş Partisi (DİRİ-P) (1990-97)
  • Halkın Emek Partisi (HEP) (1990-93)
  • Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP) (1990-91)
  • Sosyalist Birlik Partisi (SBP) (1991-95)
  • Demokrasi Partisi (DEP) (1991-94)
  • Demokrat Parti (DP) (1992-2005)
  • İşçi Partisi (İP) (1992-2015)
  • Özgürlük ve Eşitlik Partisi (ÖZEP) (1992)
  • Özgürlük ve Demokrasi Partisi (ÖZDEP) (1992-93)
  • Sosyalist Türkiye Partisi (STP) (1992-93)
  • Yeniden Doğuş Partisi (YDP) (1992-2002)
  • Yeni Parti (YP) (1993)
  • Büyük Değişim Partisi (BDP) (1993-94)
  • Sosyalist İktidar Partisi (SİP) (1993-2001)
  • Birleşik Sosyalist Parti (BSP) (1994-96)
  • Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) (1994-2003)
  • Yeni Demokrasi Hareketi (YDH) (1994-97)
  • Demokrasi ve Barış Partisi (DBP) (1996-2002)
  • Barış Partisi (BP) (1996-99)
  • Demokrat Türkiye Partisi (DTP) (1997-2008)
  • Demokratik Halk Partisi (DEHAP) (1997-2005)
  • Fazilet Partisi (FP) (1997-2001)
  • Aydınlık Türkiye Partisi (ATP) (1998-2010)
  • Değişen Türkiye Partisi (DEPAR) (1998-2002)
  • Sosyalist Birlik Hareketi (SBHP) (1999-2009)
  • Demokrat Halk Partisi (DHP) (1999-2010)
  • Avrasya Partisi (AAP) (2002)
  • Yeni Türkiye Partisi (YTP) (2002-04)
  • Yeni Yüzler Partisi (YYP) (2002)
AK Parti dönemi
(2002-günümüz)
  • Özgür Toplum Partisi (ÖTP) (2003-07)
  • Sosyaldemokrat Halk Partisi (SHP) (2002-10)
  • Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) (2002-15)
  • Halkın Yükselişi Partisi (HYP) (2005-08)
  • Hürriyet ve Değişim Partisi (HÜRPARTİ) (2005-18)
  • Demokratik Toplum Partisi (DTP) (2005-09)
  • Katılımcı Demokrasi Partisi (KADEP) (2006-19)
  • Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) (2008-2014)
  • Hak ve Eşitlik Partisi (HEPAR) (2008-19)
  • Yeni Parti (YENİPARTİ) (2008-12)
  • Alternatif ve Değişim Partisi (AL PARTİ) (2008-12)
  • İşçilerin Sosyalist Partisi (SOSYALİST PARTİ) (2008-13)
  • Demokratik Sol Halk Partisi (DSHP) (2009-10)
  • Türkiye Partisi (TP) (2009-12)
  • Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP) (2010-12)
  • Halkın Sesi Partisi (HAS PARTİ) (2010-12)
  • Milliyetçi ve Muhafazakâr Parti (MMP) (2010-13)
  • Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi (TURK PARTİ) (2010-22)
  • Devrimci Halk Partisi (DEV-PARTİ) (2011-17)
  • Güven Partisi (GP) (2012-14)
  • Yeni Dünya Partisi (YENİ DÜNYA) (2013-23)
  • Demokratik Gelişim Partisi (DGP) (2014-15)
  • Anadolu Partisi (ANAPAR) (2014-15)
  • Millet ve Adalet Partisi (MİLAD Partisi) (2014-17)
  • Halkın Türkiye Komünist Partisi (2014-17)
  • Türkiye Değişim Partisi (TDP) (2020-23)
  • Büyük Türkiye Partisi (BÜYÜK TÜRKİYE) (2020-24)
  • Aydınlık Demokrasi Partisi (ADP) (2021-24)
  • Memleket Partisi (Memleket) (2021-25)
  • Güncel siyasi partiler
  • İttifaklar
  • Türkiye'de siyaset
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • LCCN: no2011082871
  • SUDOC: 116127619
  • VIAF: 171249055
  • WorldCat (LCCN): no2011-082871
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sosyal_Demokrasi_Partisi&oldid=35834212" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Sosyal Demokrasi Partisi
  • Erdal İnönü
  • 1983'te Türkiye'de kurulan oluşumlar
Gizli kategoriler:
  • Ek kaynaklar gereken maddeler Mart 2023
  • Ek kaynaklar gereken tüm maddeler
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 05.34, 16 Ağustos 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Sosyal Demokrasi Partisi
Konu ekle