Samadhi
| Makale serilerinden |
| Budizm |
|---|
 |
Samadhi (Pali ve Sanskritçe: samādhi; Çince: 三昧地 veya 定), Budizm ve Hinduizm'de, zihinsel konsantrasyon anlamında kullanılan bir terimdir.
Pali Budist literatüründe samadhi şu bağlamlarda kullanılmıştır:
- Sekiz Aşamalı Asil Yol'da, "doğru konsantrasyon" (samma-samadhi) sekizinci aşamadır.
- Benzer şekilde Buda'nın üç temel eğitim öğretisinde ikincidir: sīla (ahlak veya erdem), samadhi veya samatha (konsantrasyon) ve prajna (bilgelik).
- Dört dhyanaların gelişiminde, ikinci dhyana samadhiden (samādhija) doğar.
- Visuddhimagga'ya göre, samadhi bilgelik elde edilmesi için en önemli öğedir.[1]
Samadhi gelişimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Budizmde samadhi, geleneksel olarak kişinin, nefes farkındalığı (anapanasati), şefkat (metta) gibi 40 farklı objeden biri üzerinde derin düşünmesi yoluyla geliştirilir.
Samadhinin geliştirilmesinin ardından, kişinin zihni kirlenmelerden arınmış, sakin, sessiz ve berrak bir hale gelir. Meditasyon yapan kişi bir kez güçlü ve etkin bir konsantrasyona ulaştıktan sonra, zihni gerçekliğin nihai doğasına dalmaya ve içyüzünü kavramaya hazır hale gelir ve tüm ızdıraplardan nihai olarak kurtulabilir.
Anguttara Nikaya IV.41'de,[2] Buda her biri farklı amaca sahip dört çeşit konsantrasyon gelişimi tanımlar:
- mevcut yaşam koşullarını hoş karşılama - dört dhyanaların gelişimi üzerine konsantrasyon yoluyla elde edilir.
- bilgelik ve ilahi göz - ışık üzerine konsantrasyon yoluyla elde edilir.
- farkındalık ve kavrayış açıklığı - duygular, algılar ve düşüncelerin[3] iniş-çıkışları üzerine farkındalık konsantrasyonu yoluyla elde edilir.
- kusurların yok edilmesi - Beş Skandha'nın iniş çıkışları üzerinde farkındalık konsantrasyonu ile elde edilir.[4]
Budist sutralar, samadhi uygulayıcılarının çeşitli doğaüstü güçler (abhijna) elde edebileceğini söylerler, Buda'nın elde ettiği güçleri sayarlar; ancak bunların uygulayıcıyı gerçek hedefinden, ızdıraptan tam olarak özgürleşmeden saptırmaması konusunda uyarılar yaparlar.
Ayrıca samadhinin zekanın arttırılması için temel oluşturduğu düşünülür.[5] B. Alan Wallace'a göre, Budist psikoloji olağanüstü bir zekanın ortaya çıkmasına yardımcı bir öğedir.[6]
Doğru konsantrasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Sekiz Aşamalı Asil Yol'da Buda, "Doğru Konsantrasyonun" (Pali: sammā-samādhi; Skt.: samyak-samādhi) dört dhyanalar olarak bilinen birbirini takip eden meditatif durumlara ulaşılmasını gerektirdiğini açıklamıştır.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Buddhaghosa & Ñāṇamoli (1999), s. 437.
- ^ Nyanaponika & Bodhi, 1999, s. 88-89.
- ^ Bunlar aynı zamanda beş skandha'dan üçüdür.
- ^ Satipatthana Sutta'nın skandha farkındalığı üzerine talimatları ile benzerlik içindedir.
- ^ B. Alan Wallace, The bridge of quiescence: experiencing Tibetan Buddhist meditation. Carus Publishing Company, 1998, s. 81.
- ^ B. Alan Wallace, The bridge of quiescence: experiencing Tibetan Buddhist meditation. Carus Publishing Company, 1998, s. 82.
- ^ Brasington, 1997; 5 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve, Thanissaro, 1997. 12 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
