Tartışma:Korelasyon

Korelasyon katsayisinin +1 olmasini grafik olarak gosteren sekilde gosterilen dogru sadece butun veri noktalari ile cakismakla kalmayip, 0 noktasindan da gecmektedir. Verilen bu sekilin kavram karisikligi yaratma olasiligi cok buyuktur. Korelasyon katsayisinin +1 olmasi demek bu butun veri noktalarinin uzerinden gecen cizginin 0 noktasindan gecmesini gerektirmez. Onun icin 0 noktasindan gecmeyen fakat korelasyon katsayisinin +1 oldugunu gosteren bir yeni sekil kullanilmasini ongoruyorum. Hatali sekil Fransizca Vikipedia'dan alinmistir. noyder 19:41, 5 Aralık 2007 (UTC)

Terimlerin Türkçe kullanımı

Merhabalar,
Bu madde ile ilgili ve benzer şekilde Türçeleştirilmiş maddeler ile ilgili beni rahatsız eden şey kelimenin Türkçe karşılığını kullanmak yerine İngilizce veya Almanca okunuşunun Türkçe yazılışının kullanılmasıdır. Bilimin Türkçe olarak anlaşılmasını, kullanılmasını ve gelişmesini istiyorsak, bu tipte milyonlara ulaşan yayınların Türkçe kelimeler ile yapılması gerekir. Anadili Türkçe olan bir öğrenci için "korelasyon" kelimesi hiçbir şey ifade etmez. Bu bilgiyi bu şekilde ezberlemek zorunda kalır, konuyu anlamasını güçleştirir. Ezberci eğitime yol açan sebeplerden birisi de bu olsa gerek.
Burada yazılı "korelasyon" kelimelerinin "ilinti" yapılmasını, bütün içeriğin İlinti başlığı altında toplanmasını ve bu maddenin İlinti maddesine yönlendirilmesini öneriyorum.
Ben daha önce İlinti başlığı açıp , bu maddeye yönlendirmiştim, fakat bu yetersiz bir çaba. Boracebeci 16:42, 28 Ocak 2008 (UTC)

---

Selamlar,
Burada 'korelasyon' adi yerine guya Turkce 'ilinti' sozcugu konulmasi onerilmis. Evet, belki uygun sekilde turetilmis bir sozcuk olabilir ama uygunsuz bir sozcuk. Bunu onerimde unutulan buyuk onemli taraflar var. Istatistik dunya uzerinde gecerli bir ana bilim dalidir. Bir Turk ogrencinin kolayca ogrenip sinif gecmesi veya gecmemesi icin kurulmamistir. Bu bilimin kendine ozel kavramlari vardir ve bu kavramlara standart ve uygun sozcukler isim olarak verilmistir. Ozellikle bu konuda Istatistik bilim dali diger bilim dallarina gore cok ileridir. Eger istatistige ilginiz varsa, lutfen Uluslararasi Istatistiksel Enstitusu (ISI - INTERNATIONAL STATISTICAL INSTITUTE) sitesine girin ve (ISI Multilingual Glossary of Statistical Terms) istatistiksel terimler icin cok-dilli sozluge bakin; 28 kadar dilde (Turkce dahil) standart kavramlar icin standart kavram isimlerinin listesini bulabilirsiniz. Bakin 'korelasyon' sadece Ingilizce veya Almanca mi? Turkce icin 'korelasyon, ilişki' terimleri verilmis; 'ilinti' kabul edilmemis. Sonra bakin 28 dilden 6 tanesi haric hepsi 'korelasyon'a benzer terimler kullaniyor. Dolayisiyla 'korelasyon' terimini kullanirsak, Turkce'yi, dunyada en ileri 28 bilim dili icinde uluslararasi bir bilim dili olarak, bilincli ve anlayarak kullaniyoruz demektir.
Ogrenciye hic birsey ifade etmesine ve ezberlemek zoruna gelince, ogrencinin sifatinin ogrenmek oldugunu unutmamak gerekir. Dunyada hangi şey armut piş ağzıma düş şeklinde bilinmis ogrenilmis? Sonra Wikipedia sadece ogrenciler icin mi bir kaynak? Ne diye bilimsel bir kavram ismi sadece ogrencinin ogrenme veya ogrenememe kapasitesi kriterine gore degerlendirilmeli? noyder 21:07, 7 Haziran 2008 (UTC)

"ilinti" sözcüğünün "korelasyon"dan neden daha "uygunsuz" olduğunu açıklamamışsınız. Kastınızın "Bilim dili ingilizcedir, başka sözcüğe ne gerek" basitliğinde olduğunu sanmıyorum, ama sonuçta bütün yazdıklarınızdan sonra öyle durmuş. Örneğin, ISI sözlüğünün bu konuda ne denli otorite olduğu gayet tartışmalıdır. Çünkü konu Türkçedir. Maalesef TDK'nın "otorite"liğinin dahi çok aşındığı bugün topu ISI'ye atmak, taca atmak olacaktır. Tartışmanın bilim dili ve bilimsel üretim ve dil ilişkisinin irdelenmesine kaymaması için bence yapılması gereken, örneğin "ilinti", "ilişki" ve "bağıntı" sözcüklerinin olası "uygunsuz"lukları üzerinden devam etmektir. Elbette basit bir yönlendirmeyle çözülemeyecek bir çaba gerektirse de "nesesari" olacağını sanıyorum. Aydın Kutlu Alp 22:35, 3 Ağustos 2008 (UTC)

Korelasyon mu İlinti mi , Anlamak mı Ezber mi?

Öncelikle bu konuda fikirlerin yazılmış olduğuna sevindiğimi belirtmek istiyorum. Bilimlerin kendine özel terimleri mi var yoksa biz hep yabancı dillerden aldığımız için konuyu bilenler dışında kimsenin anlamadığı terimleri mi var? Tabii ki bilimlerin özel terimleri de var fakat her yeni buluşu da illa ki sözlükte bulunmayan, yeni bir kelime ile ifade etmeyi gerektirmiyor. Aslında bu yeni buluşa veya yönteme ne kadar anlaşır bir kelime verilirse o konu ile ilgilenecek kişiler için anlaması daha kolay bir kavram üretilmiş olur. Bilimin yaptığı işin gerçeklere açıklama getirmek olduğu düşünülürse bunu en anlaşır şekilde yapması, bilimin kabul görmesini ve gelişmesini kolaylaştırır. Bence yeni bir bilimsel terim türetilecekse veya yabancı bir dilden alınacaksa, en azından yeni terimin kökü, "Türkçe bilen" herkesin anlayabileceği bir kelime olmalıdır.

Buradaki konuya dönecek olursak; bir ingiliz için "correlation" sadece bilimsel bir terim değildir, kelimenin köklerine bakacak olursak: "Medieval Latin correlti, correltin- : Latin com-, com- + Latin relti, relation, report (from reltus; see relate)." (kaynak [1]) Görüldüğü gibi kelimenin kökü, binlerce yıl öncesine gitmekte ve Latince'de "relatio" olan "relate=ilgili olmak, bağlantılı olmak" anlamında kullanılan bir sözcüktür.

Örneğin bir İngiliz haber kanalında "high correlation is found between cigarette usage and lung-cancer" gibi bir haberi,(özellikle halkı kasdediyorum) izleyen herkes anlayabilir. Fakat "sigara kullanımı ile akciğer kanseri arasında yüksek korelasyon bulundu." şeklinde yapılan bir haberi bizim halkımız ne kadar anlayabilir? Anlaşılmayan bilimin yaşama bir katkısı olamaz. Benim daha önce değindiğim, bir öğrenci için anlaşılabilirliği artırmak ise sınıf geçme mantığı ile değerlendirilmemeli. Bu konu üzerine öğretim gören öğrenci bu konuyu geliştirecek olan kişidir ve geliştirebilmesi için öncelikle konuyu anlaması gerekmektedir. Ana dili İngilizce olan bir öğrencinin görevi, bu örnek açısından, iki dağılım arasındaki ilişkinin sayısal olarak nasıl hesaplandığını öğrenmektedir, bir Türk öğrenci için ise buna ek olarak bir de yapılan bu işleme "korelasyon" dendiğini ezberlemektir, çünkü Türkçe'de bir karşılığı veya anlam verebileceği bir kökü yoktur.

Bilimsel kelimelere Türkçe anlamlar yüklemek konusunu sadece bir kelime üzerinden değerlendirmemek gerekir, bu konu özellikle temel bilimler açısından çok önemlidir. Bilimin kavramlarını anlamış bir insanın, bilim üretmesi ancak bu şekilde mümkün olur. Düşenebiliyor musunuz, üç kenarı olan şekle "triangıl" dendiğini, bütün eğitimimizin bu tip kelimelerle yapıldığını, bu şekilde Türkiye'nin nasıl bilim üreteceğini düşenebiliyor musunuz ?

Korelasyon başlığı yazarlarından biri "abstre olarak" diye birşey kullanmış, anlayan var mı acaba bu ne demek? Anlamsız kelimelerle bir kavram nasıl anlatılır, bence Türkçe Vikipedi yazarları adı üstünde Türkçe yazmalılar. Yazarların bu konuda dikkat göstermesini diliyorum.

Önerimi tekrarlayacak olursam; "korelasyon" için "ilinti" kelimesini öneriyorum. Ben daha önce "korelasyon" başlığını değiştirmiştim, fakat birisi tekrar eski haline getirdi. Bildiğim kadarıyla da vikipedi kurallarına göre başlıkla bu şekilde sık oynama yapılamıyor. O yüzden tartışmaya açtım.

Peki "ilinti" mi "ilişki" mi olmalı? Bu da ikinci tartışma konusu, biz daha birinciyi aşamadık. Burada bilimsel terim kavramı işin içine giriyor. Bu konuda noyder'e katılıyorum. Kullanılan "ilinti" ekli kelimeler de var, "özilinti", "çapraz-ilinti" gibi. Boracebeci 17:53, 14 Nisan 2009 (UTC)