Tetanurae - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Morfoloji
    • 1.1 Kafatası
    • 1.2 Eller
    • 1.3 Vücut yapısı
  • 2 Filogeni
  • 3 Kaynakça

Tetanurae

  • Afrikaans
  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • Basa Bali
  • Brezhoneg
  • Català
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • Euskara
  • فارسی
  • Français
  • עברית
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Lietuvių
  • Македонски
  • Nederlands
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Українська
  • Tiếng Việt
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikitür
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tetanuranlar
Yaşadığı dönem aralığı: 201-0 myö
Jura dönemi-Günümüz 
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Monolophosaurus
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Dinosauria
Klad: Saurischia
Klad: Theropoda
Klad: Averostra
Klad: Tetanurae
Gauthier, 1986
Altgruplar
  • †Sinosaurus?
  • †Chuandongocoelurus
  • †Cryolophosaurus?
  • †Cruxicheiros?[1]
  • †Kayentavenator
  • †Kaijiangosaurus?
  • †Monolophosaurus
  • †Pandoravenator
  • †Phaedrolosaurus?
  • †Vectaerovenator
  • Orionides
    • †Megalosauroidea
    • Avetheropoda
      • †Carnosauria
      • Coelurosauria
Sinonimler
  • Avipoda Novas, 1992

Tetanurae (Latince: "sert kuyruklular"), günümüz kuşlarına Ceratosaurus'tan daha yakın akraba olan tüm teropod dinozorları içeren, geniş bir dinozor grubudur.[2] Tetanurae, Triyas'ın sonlarında muhtemelen kardeş grubu Ceratosauria'dan ayrıldı.[3] Tetanuranlar fosil kayıtlarında ilk olarak Erken Jura devri'nde, yaklaşık 190 myö (milyon yıl önce), ortaya çıktı ve Orta Jura döneminde (174-164 myö) küresel olarak dağıldı.

Morfoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]
Monolophosaurus jiangi çizimi

Kafatası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tetanuranlar iki temel kafatası morfolojisine sahiptir.[2] Allosaurus gibi büyük theropodlarda tipik olan ilk kafatası tipi görülür ve bu ceratosaurlar arasında yaygındır.İlk kafatası tipi tetanuranlar için ilkel olarak kabul edilebilir.İkinci kafatası tipinde, kafatası daha alçak ve uzundur, daha az ayrıntılı bir kafatası çatısı ve daha uzun bir burun vardır.[2] Arka kafatası ise, Spinosauridae dışında, tetanuranlarda çok az değiştirilmiştir.

Eller

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yakın akrabaları olan Ceratosaurların aksine tetanuranların elleri dördüncü parmaktan yoksundur. Erken tetanuranlar hala Metakarpal IV'e sahipti, ancak bu parmak daha sonraki tetnuranlarda köreldi. 3 parmaklılık özelliği ise kuşlarda korunmuştur.[4]

Vücut yapısı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazal tetanuranlar,1 tonun üzerinde ağırlığa sahip olan megalosauroidler ve allosauroidler ile dev boyutlara ulaşan ilk theropodlardı.[5] Bununla birlikte, aynı coğrayadaki birden fazla dev tetanuranın, belki de beslenme alışkanlık varyasyonlarının var olması mümkündür. Çoğu dinozor sınıfında, vücut büyüklüğü Cope kuralına göre zamanla bir soy boyunca artma eğiliminde iken tetanuranlarda bu tam tersi idi.[6] Coelurosaurian theropodlar, vücut büyüklüğü artış modelinin dikkate değer istisnasıdır.[5]

Filogeni

[değiştir | kaynağı değiştir]
Filipin kartalı (Pithecophaga jefferyi), bir çağdaş tetanuran

Aşağıdaki kladogram Zanno ve Makovicky'nin 2013'teki çalışmasına göre uyarlanmıştır[7]

Tetanurae
 

†Cryolophosaurus

 
 

†Sinosaurus

 
 
 

†Chuandongocoelurus

 
 

†Monolophosaurus

 
Orionides
†Megalosauroidea
 

†Piatnitzkysauridae

 
†Megalosauria
 

†Spinosauridae

 
 

†Megalosauridae

 
 
 
Avetheropoda
 

Coelurosauria

 
†Allosauroidea
 

†Metriacanthosauridae

 
†Allosauria
 

†Allosauridae

 
†Carcharodontosauria
 

†Neovenatoridae

 
 

†Carcharodontosauridae

 
 
 
 
 
 
 
 

2. kladogram 2019'da Rauhut ve Pol'un filogenetik analizini gösterir.[8]

Tetanurae
 

Chuandongocoelurus

 
 
 

Coelurosauria

 
Carnosauria
 

Monolophosaurus

 
 
 

Spinosauridae

 
 
 

Megalosauridae

 
Allosauroidea
 

Xuanhanosaurus

 
 
 

Piatnitzkysauridae

 
 
 

Asfaltovenator

 
 
 

Metriacanthosauridae

 
 
 

Allosaurus

 
 

Carcharodontosauria

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Benson, R. B. J.; Radley, J. D. (2010). "A New Large-Bodied Theropod Dinosaur from the Middle Jurassic of Warwickshire, United Kingdom". Acta Palaeontologica Polonica. 55: 35-42. CiteSeerX 10.1.1.601.354 Özgürce erişilebilir. doi:10.4202/app.2009.0083. 
  2. ^ a b c Carrano (1 Haziran 2012). "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)". Journal of Systematic Palaeontology. 10 (2): 211-300. doi:10.1080/14772019.2011.630927. ISSN 1477-2019. 
  3. ^ Sereno P.C., Wilson J.A., Larsson, H.C.E., Dutheil D.B., & H. Sues. (1994). "Early Cretaceous Dinosaurs from the Sahara". Science. 266 (5183): 267-71. doi:10.1126/science.266.5183.267. PMID 17771449. 
  4. ^ Sasso, Cristiano Dal; Maganuco, Simone; Cau, Andrea (19 Aralık 2018). "The oldest ceratosaurian (Dinosauria: Theropoda), from the Lower Jurassic of Italy, sheds light on the evolution of the three-fingered hand of birds". PeerJ (İngilizce). 6: e5976. doi:10.7717/peerj.5976. ISSN 2167-8359. 26 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi10 Nisan 2021. 
  5. ^ a b Carrano, Matthew T.; Benson, Roger B. J.; Sampson, Scott D. (1 Haziran 2012). "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)". Journal of Systematic Palaeontology. 10 (2): 211-300. doi:10.1080/14772019.2011.630927. ISSN 1477-2019. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi10 Nisan 2021. 
  6. ^ Hone, D. W. E.; Keesey, T. M.; Pisani, D.; Purvis, A. (2005). "Macroevolutionary trends in the Dinosauria: Cope's rule". Journal of Evolutionary Biology (İngilizce). 18 (3): 587-595. doi:10.1111/j.1420-9101.2004.00870.x. ISSN 1420-9101. 23 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi11 Nisan 2021. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021. 
  8. ^ Rauhut (11 Aralık 2019). "Probable basal allosauroid from the early Middle Jurassic Cañadón Asfalto Formation of Argentina highlights phylogenetic uncertainty in tetanuran theropod dinosaurs". Scientific Reports (İngilizce). 9 (1): 18826. doi:10.1038/s41598-019-53672-7. ISSN 2045-2322. PMC 6906444 Özgürce erişilebilir. PMID 31827108. 
Takson belirleyicileri
  • Vikiveri: Q131391
  • EoL: 4658726
  • Fossilworks: 53374
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tetanurae&oldid=36520400" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Tetanurae
  • Jura devri dinozorları
  • Jacques Gauthier tarafından adlandırılmış taksonlar
  • 1986'da tanımlanan taksonlar
  • Kretase devri dinozorları
Gizli kategori:
  • Parametre girilmemiş taksonçubukları
  • Sayfa en son 02.40, 14 Aralık 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Tetanurae
Konu ekle