Y Kromozomu

Y kromozomu, iki eşey kromozomundan biridir. Bütün erkeklerde normalde "44, XY" normal karyotip olarak X kromozomuya birlikte bulunur.

Eşey kromozomları insanlarda bulunan 23 homolog çiftin biridir. Y kromozomu, 58 milyon baz çifti ve erkek hücrelerindeki toplam DNA'nın %2,5'ini içerir.

Her insan normalde eşey kromozomlarından ikisini bulundurur. Kadınlar X kromozomuyla birlikte X'ten bir tane daha taşırlarken (46, XX), erkekler, X'in yanında Y kromozomunu (46, XY) bulundururlar(Down Sendromu hariç). Y kromozomu daha kısa olduğundan X kromozomuyla karışmaz.

Genler

Y kromozomunda bulunan genlerden bazıları:

• AMELY (amelogenin, Y-kromozomal)
• ANT3Y (Y üzeri adenin nükleotid translokatör-3)
• ASMTY
• AZF1 (azospermi faktörü 1)
• AZF2 (azospermi faktörü 2)
• BPY2
• CSF2RY
• DAZ
• IL3RAY (interlösin-3 reseptörü)
• PRKY (protein kinaz, Y-hatlı)
• RBM1
• RBM2
• SRY
• TDF
• TSPY (testis özel proteni)
• UTY
• ZFY

Haplogruplar

Y-DNA haplogrubu adlandırmasının şematik gösterimi. Haplogruplar mutasyonlarla (SNP'lerle) tanımlanır.

Ana madde: İnsan Y-DNA haplogrubu

Y-DNA haplogrubu, Y kromozomundaki DNA'nın (Y-DNA denir) rekombinan olmayan kısımlarında meydana gelen mutasyonlarla tanımlanan bir insan genetiği haplogrup sınıflandırması terimidir. İnsanlarda Y kromozomu, nesil başına yaklaşık iki mutasyon geçirir. Y-DNA haplogrupları, her bir haplogrup için benzersiz olan yüzlerce hatta binlerce mutasyonu paylaşan Y-kromozomu filogenetik ağacının ana dallarını temsil eder.

Düzensizlikleri

• 47,XYY sendromu
• Klinefelter sendromu
• balık pulluluk

Ayrıca bakınız

• İnsan Y-DNA haplogrubu
• Eşey kromozomları
• X kromozomu
• Kromozomlar
• Kromozom
• Karyotip

Dış bağlantılar

• http://www.ensembl.org/Homo_sapiens/mapview?chr=Y3 Nisan 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• http://www.ncbi.nlm.nih.gov/mapview/maps.cgi?taxid=9606&chr=Y 30 Ekim 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• https://web.archive.org/web/20120420021612/http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/faq/snps.shtml
• https://web.archive.org/web/20120508143830/http://www.wi.mit.edu/news/ontopic/ychromosome.html
• http://www.nature.com/nature/focus/ychromosome/ 19 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• http://www.genome.gov/11007628 14 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ysearch.org4 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Y Kromozomo Konsorsiyumu (YCC)https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/144875/mod_resource/content/0/15_hafta_mutasyon_ders_notu.pdf#:~:text=Genom%20mutasyonlar%C4%B1%20veya%20say%C4%B1sal%20kromozom%20anomallileri&text=%C4%B0nsanlarda%20bilinen%20%C3%B6rne%C4%9Fi%20Down%20sendromudur.