Kıbrıslı Zenon
| Kıbrıslı Zenon | |
|---|---|
_-_BEIC_6353768.jpg) Kıbrıslı Zenon büstü, Farnese koleksiyonu, Napoli. Fotoğraf Paolo Monti, 1969. | |
| Tam adı | Kıbrıslı Zenon |
| Doğumu | y. MÖ 334 Citium, Kıbrıs |
| Ölümü | y. MÖ 262 (71–72 yaşlarında) Atina |
| Milliyeti | Yunan |
| Çağı | Helenistik felsefe |
| Bölgesi | Batı felsefesi |
| Okulu | Stoacılık |
| İlgi alanları | Mantık, Fizik, Etik |
| Önemli fikirleri | Stoacılığın kurucusu, felsefenin üç dalı (fizik, etik, mantık),[1] Logos, insan doğasının rasyonelliği, phantasiai, katalepsis, Dünya vatandaşlığı[2] |
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri
| |
| Diğer ad(lar)ı | Zeno of Citium |
Kıbrıslı Zenon (Grekçe: Ζήνων ὁ Κιτιεύς, Zēnōn ho Kitieŭs). MÖ 334-262 yılları arasında yaşamış olan, Stoa Okulunun kurucusu, Yunan filozof.[2][4]
Akademi'de Krates'in nezaretinde felsefeyle meşgul olan Zenon, Stoacılar tarafından benimsenen temel ilkeleri belirlemiştir. Ona göre, gerçek olan her şey maddidir. Fakat evren, pasif bir maddeden oluşmamıştır. Değişen bir yapısı olan düzenli bütün olan evrendeki pasif maddeden başka, doğadaki düzenleyici, aktif öğeyi temsil eden bir güç daha vardır. Bu aktif güç, maddeden farklı değildir, ancak maddenin değişik bir görünümüdür. O, hava akıntısı ya da nefes gibi, sürekli olarak hareket eden ince bir şeydir. Zenon bu gücün ateş olduğunu söyler; ona göre, bu ateş var olan her şeye yayılır. Bu maddi ateşin en temel özelliği akıldır. Bu ateş, evrendeki en yüksek varlık türüdür. Zenon'a göre, Tanrı her şeydir. Yani, Tanrı bireyleri birbirleriyle birleştiren ateş ya da sıcak nefestir. O, doğanın içindeki akıl ya da rasyonel güçtür. Tanrı'nın ateş ya da rasyonel bir güç olduğunu söylemek, doğaya aklın ve akıl ilkesinin egemen olduğunu söylemekten başka bir şey değildir. Madde kendisinde bulunan bu akıl ilkesine göre davranır. Zenon, bilgi anlayışında, sözcüklerin düşünceleri ifade ettiğini, düşüncelerin ise, bir nesnenin zihin üzerindeki etkisi sonucu ortaya çıktığını söyler. Zihin, doğuştan boş bir levhadır ve düşünce dağarcığını dış dünyadaki nesnelerden etki aldıkça doldurur. Zenon, insan ve ahlak anlayışında, dünyanın bir parçası olan insanın da aynı şekilde maddi bir varlık olduğunu ve tanrısal ateşten pay aldığını söyler. İnsandaki bu ateş, onun ruhunu meydana getirir. O, insan ruhunun en iyi ifadesini akılda ve akıllılıkta bulduğunu savunur. Zenon'un ahlâkı ise, bir yandan akla ve bilgiye, bir yandan da doğal düzene boyun eğmeye dayanır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Stoicism - Internet Encyclopedia of Philosophy". www.iep.utm.edu. 29 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2018.
- ^ a b Bunnin & Yu (2004). The Blackwell Dictionary of Western Philosophy. Oxford: Blackwell Publishing.
- ^ Marshall 1993, s. 70.
- ^ "Stoicism - Internet Encyclopedia of Philosophy". www.iep.utm.edu. 5 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2018.
