Édouard Daladier

Édouard Daladier
Édouard Daladier
Fransa başbakanı
	Görev süresi; 10 Nisan 1938 - 21 Mart 1940
Cumhurbaşkanı	Albert Lebrun
Yerine geldiği	Léon Blum
Yerine gelen	Paul Reynaud
	Görev süresi; 30 Ocak 1934 - 9 Şubat 1934
Cumhurbaşkanı	Albert Lebrun
Yerine geldiği	Camille Chautemps
Yerine gelen	Gaston Doumergue
	Görev süresi; 31 Ocak 1933 - 26 Ekim 1933
Cumhurbaşkanı	Albert Lebrun
Yerine geldiği	Joseph Paul-Boncour
Yerine gelen	Albert Sarraut
Kişisel bilgiler
Doğum	18 Haziran 1884; Carpentras, Vaucluse, Fransa
Ölüm	10 Ekim 1970 (86 yaşında); Paris, Fransa
Defin yeri	Père Lachaise Mezarlığı
Partisi	Radikal
Evlilik(ler)	Madeleine Laffont; Jeanne Boucoiran
Çocuk(lar)	2
Mesleği	Tarih öğretmeni, siyasetçi
İmzası

Édouard Daladier (d. 18 Haziran 1884, Carpentras, Vaucluse – ö. 10 Ekim 1970, Paris), Fransız siyasetçi ve II. Dünya Savaşı'nın başında Fransa Başbakanı.

Kariyeri

1924 ve 1928 arasında koalisyon hükûmetleri döneminde çeşitli görevlerde bir devlet bakanı, 1926 yılında sosyalist SFIO Radikal Parti ile etkili oldu. Radikallerin önde gelen bir üyesiydi. İlk kez 1933 yılında Başbakan oldu. 1936 yılında Halk Cephesi koalisyonunda Savaş Bakanı oldu; Halk Cephesi yıkılmasından sonra 10 Nisan 1938 tarihinde yeniden başbakan oldu.

1938'de Adolf Hitler, Neville Chamberlain ve Benito Mussolini ile birlikte Münih Antlaşması'nı imzaladı.

1 Eylül'de Almanya'nın Polonya'yı işgalinden sonra, 3 Eylül'de Almanya'ya isteksizce savaş ilan etti ve Fone Savaşı'nı başlattı. 6 Ekim'de Hitler, Fransa ve İngiltere'ye bir barış teklifi sundu. Fransız hükûmetinde Hitler'in teklifini kabul etmeye hazır olan birkaç kişiden fazlası vardı, ancak ertesi gün ülke çapında bir yayın yapan Daladier, "Saldırganlığa karşı silaha sarıldık. Her altı ayda bir tehdit edilmeyen gerçek bir barış ve güvenliğin garantisini alana kadar onları bırakmayacağız." şeklinde açıklama yaptı.^[1]

29 Ocak 1940'ta, Fransa halkına verilen bir radyo konuşmasında, Nazi'nin Amacı Köleliktir diyen Daladier, Almanlar hakkındaki görüşünü açıkça belirtti: "Bizim için, sadece savaşı kazanmaktan daha fazlası var. Biz kazanacağız ama aynı zamanda silahlardan çok daha büyük bir zafer kazanmalıyız. Berlin'de hüküm süren delilerin kurmaya çalıştıkları bu efendiler ve köleler dünyasında, özgürlüğü ve insan onurunu da kurtarmalıyız" dedi.

Mart 1940'ta Daladier, Kış Savaşı sırasında Finlandiya'nın savunmasına yardım etmemesi nedeniyle başbakanlıktan istifa etti ve yerine Paul Reynaud geçti. Ancak Daladier savunma bakanı olarak kaldı ve yeni başbakana duyduğu antipati, Reynaud'un Maurice Gamelin'i Fransız silahlı kuvvetlerinin Yüksek Komutanı olarak görevden almasını engelledi. Sedan'daki büyük Alman atılımının bir sonucu olarak, Daladier bakanlık görevlerini Reynaud ile değiştirdi ve Reynaud savunma bakanı olurken kendisi dışişleri bakanı oldu. Gamelin nihayet 19 Mayıs 1940'ta, Almanların Fransa Savaşı'na başlamasından dokuz gün sonra Maxime Weygand ile değiştirildi.

Daladier hükûmetin diğer üyeleriyle birlikte Fransız Fas'ına kaçtı, ancak Riom Davası sırasında Vichy hükûmeti tarafından tutuklandı ve ihanetten yargılandı. Daladier, Pireneler'deki Fort du Portalet'te enterne edildi.^[2] 1940'tan Almanlara teslim edildiği ve Almanya'daki Buchenwald toplama kampına sürüldüğü Nisan 1943'e kadar hapiste tutuldu. Mayıs 1943'te diğer Fransız ileri gelenleriyle birlikte Kuzey Tirol'deki Itter Kalesi'ne nakledildi ve savaşın sonuna kadar burada kaldı. Itter Kalesi Savaşı'ndan sonra serbest bırakıldı.

II. Dünya Savaşı bittikten sonra Charles de Gaulle'e rakip olarak Temsilciler Meclisi üyesi oldu. 1953'ten 1958 yılına kadar da Avignon'un belediye başkanlığını yaptı. 1970'te Paris'te öldü ve Père Lachaise Mezarlığı'na gömüldü.

Kaynakça

^ Shirer, William The Collapse of the Third Republic: An Inquiry into the Fall of France in 1940, 1969, Da Capo Press, p. 529.
^ "Fort du Portalet Office de tourisme Vallée d'Aspe tourisme Parc National Pyrénées séjours balades randonnées". www.tourisme-aspe.com. 23 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Siyasi görevi
Önce gelen: Léon Blum	Fransa başbakanı 1938-1940	Sonra gelen: Paul Reynaud
Önce gelen: Camille Chautemps	Fransa başbakanı 1934	Sonra gelen: Gaston Doumergue
Önce gelen: Joseph Paul-Boncour	Fransa başbakanı 1933	Sonra gelen: Albert Sarraut

Fransız siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Shirer, William The Collapse of the Third Republic: An Inquiry into the Fall of France in 1940, 1969, Da Capo Press, p. 529.

[2] "Fort du Portalet Office de tourisme Vallée d'Aspe tourisme Parc National Pyrénées séjours balades randonnées". www.tourisme-aspe.com. 23 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

g t d Fransa Başbakanları
Restorasyon	Talleyrand Richelieu Dessolles Decazes Richelieu Villèle Martignac Polignac
Temmuz Monarşisi	V. de Broglie Laffitte Perier Soult Gérard Maret Mortier V. de Broglie Thiers Molé Soult Thiers Soult Guizot Molé
İkinci Cumhuriyet	Dupont de l'Eure Arago Cavaignac Barrot Hautpoul Faucher
İkinci İmparatorluk	Ollivier Cousin-Montauban
Hükümdarsız dönem	Trochu
Üçüncü Cumhuriyet	Dufaure Albert Cissey Buffet Dufaure Simon Albert Rochebouët Dufaure Waddington Freycinet Ferry Gambetta Freycinet Duclerc Fallières Ferry Brisson Freycinet Goblet Rouvier Floquet Tirard Freycinet Loubet Ribot Dupuy Casimir-Perier Dupuy Ribot Bourgeois Méline Brisson Dupuy Waldeck-Rousseau Combes Rouvier Sarrien Clemenceau Briand Monis Caillaux Poincaré Briand Barthou Doumergue Ribot Viviani Briand Ribot Painlevé Clemenceau Millerand Leygues Briand Poincaré François-Marsal Herriot Painlevé Briand Herriot Poincaré Briand Tardieu Chautemps Tardieu Steeg Laval Tardieu Herriot Paul-Boncour Daladier Sarraut Chautemps Daladier Doumergue Flandin Bouisson Laval Sarraut Blum Chautemps Blum Daladier Reynaud Pétain
Vichy Fransası	Pétain Laval Flandin Darlan Laval
Geçici Hükümet	de Gaulle Gouin Bidault Auriol Blum
Dördüncü Cumhuriyet	Ramadier Schuman Marie Schuman Queuille Bidault Queuille Pleven Queuille Pleven Faure Pinay Mayer Laniel Mendès France Faure Mollet Bourgès-Maunoury Gaillard Pflimlin de Gaulle
Beşinci Cumhuriyet	de Gaulle Debré Pompidou Couve de Murville Chaban-Delmas Messmer Chirac Barre Mauroy Fabius Chirac Rocard Cresson Bérégovoy Balladur Juppé Jospin Raffarin de Villepin Fillon Ayrault Valls Cazeneuve Philippe Castex Borne Attal Barnier Bayrou Lecornu

g t d Fransa dışişleri bakanları
Ancien Régime	Revol Villeroy A. J. Richelieu Sillery R. Phélypeaux Bouthillier Chavigny Brienne Lionne Pomponne Croissy Torcy Huxelles Dubois Morville Chauvelin Chaillou Noailles Argenson Puisieulx Saint-Contest Rouillé Bernis E. Choiseul C. Choiseul E. Choiseul L. Phélypeaux Aiguillon Bertin Vergennes Montmorin Vauguyon Montmorin Lessart Dumouriez Naillac Chambonas Dubouchage Sainte-Croix Lebrun
Birinci Cumhuriyet	Lebrun Deforgues Goujon Herman Delacroix Talleyrand Reinhard Talleyrand
Birinci İmparatorluk	Talleyrand Champagny Bassano Caulaincourt
Birinci Restorasyon	Laforest Talleyrand
Yüz Gün	Caulaincourt Bignon
İkinci Restorasyon	Talleyrand A. E. Richelieu Dessolles Pasquier M. Montmorency Chateaubriand Damas La Ferronays Montmorency-Laval Portalis Polignac Mortemart
Temmuz Monarşisi	Bignon Jourdan Molé Maison Sébastiani V. Broglie Rigny Bresson Rigny V. Broglie Thiers Molé Montebello Soult Thiers Guizot
İkinci Cumhuriyet	Lamartine Bastide Bedeau Bastide Drouyn de Lhuys Tocqueville Rayneval La Hitte Drouyn de Lhuys Brénier Baroche Turgot Drouyn de Lhuys
İkinci İmparatorluk	Drouyn de Lhuys Walewski Baroche Thouvenel Drouyn de Lhuys La Valette Moustier La Valette La Tour Auvergne Daru Ollivier Gramont La Tour d'Auvergne
Üçüncü Cumhuriyet	Favre Rémusat A. Broglie Decazes Banneville Waddington Freycinet Barthélemy-Saint-Hilaire Gambetta Freycinet Duclerc Fallières Challemel-Lacour Ferry Freycinet Flourens Goblet Spuller Ribot Develle Casimir-Perier Hanotaux Berthelot Bourgeois Hanotaux Delcassé Rouvier Bourgeois Pichon Cruppi Selves Poincaré Jonnart Pichon Doumergue Bourgeois Viviani Doumergue Delcassé Viviani Briand Ribot Barthou Pichon Millerand Leygues Briand Poincaré Lefebvre Herriot Briand Herriot Briand Laval Tardieu Herriot Paul-Boncour Daladier Barthou Laval Flandin Delbos Paul-Boncour Bonnet Daladier Reynaud Daladier Reynaud Baudouin
Vichy Fransası	Baudouin Laval Flandin Darlan Laval
Geçici Hükümet	Bidault Blum
Dördüncü Cumhuriyet	Bidault Schuman Bidault Mendès France Faure Pinay Pineau Pleven Couve de Murville
Beşinci Cumhuriyet	Couve de Murville Debré Schumann Bettencourt Jobert Sauvagnargues Guiringaud François-Poncet Cheysson Dumas Raimond Dumas Juppé Charette Védrine Villepin Barnier Douste-Blazy Kouchner Alliot-Marie Juppé Fabius Ayrault Le Drian Colonna