İhsan Cemal Karaburçak
| İhsan Cemal Karaburçak | |
|---|---|
| Doğum | 1898 İstanbul |
| Ölüm | 10 Haziran 1970 Ankara |
| Uyruk | Türk |
| Evlilik(ler)i | Emine Hanım |
| Çocukları | Bedii Karaburçak, İlhan Karaburçak ve Yüksel Karaburçak |
| Etkin yıllar | 1949-1970 |
| Sanat eğitimi | Otodidakt |
| Katıldığı akımlar | Siyah Kalem Grubu |
İhsan Cemal Karaburçak (1898 İstanbul – 10 Haziran 1970, Ankara) Türk ressam.
Resim alanında kendi kendini yetiştirmiş; 1930-1970 yılları arasında natürmort, portre, doğa görünümleri, gece manzaraları, kent manzaraları ve soyut çalışmalar üretmiş bir sanatçıdır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1898'de İstanbul'un Ayaspaşa semtinde doğdu. Babası Yıldız Sarayı'nda arabacıbaşı İsmail Efendi, annesi Zehra Fethiye Hanım'dır.[1] İlk ve ortaokulu Beşiktaş Rüştiyesinde, liseyi Kabataş İdadisinde yaptı. İdadiden mezun olduğu yıl I. Dünya Savaşı başladı. Babasını bu savaşta kaybetti. 1914-1916 arasında Posta ve Telgraf Mektebi Alisinde yükseköğrenim gördü.[2]
Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumisi yönetiminde müfettişlikle başlayarak Telgraf İşleri Müdürlüğü'ne kadar çeşitli görevlerde bulundu. Telgraf hattı çekmek için yurdun değişik yerlerinde görev yaptı. 1919'da Emine Hanım ile evlendi. İlk çocuğu o sırada görev yapmakta olduğu Trabzon'da doğdu.[1] Kurtuluş Savaşı yıllarındaki üstün hizmetlerinden ötürü askerlikten muaf tutuldu.[1] 29 Ekim 1923'te Ankara'ya taşındı. İkinci çocuğu 1924'te, üçünücü çocuğu 1931'de Ankara'da doğdu.
Telgraf İşleri'ndeki görevi nedeniyle zaman zaman Avrupa’nın önemli kentlerinde bulundu. Bu dönemde resimle ilgilenmeye başladı. 1930'da Paris'te bulunmaktayken Ecole Universelle'e kaydoldu ancak buradaki katı öğretim kurallarının kendi düşüncesiyle örtüşmemesi nedeniyle kısa sürede ayrıldı. Kendi kendine çalışarak, müze ve galeriler gezerek, sanat kitapları okuyarak kendini geliştirdi.[3]
1933'te Telgraf İşleri Müdürlüğü'nden ayrılarak Anadolu Ajansı'nın Dış Haberler bölümünde başyazarlık yaptı. 1944-1948 yıllarında Bükreş'te Anadolu Ajansı’nı temsil etti. Bu görevi sırasında resme daha çok zaman ayırmaya başladı. İlk sergisini 1944'te Bükreş'te açtı. Aynı yıl Ankara'da Devlet Resim ve Heykel Sergisi'ne iki tablo ile katıldı. 1949'da Ankara'daki ilk kişisel sergisini Karpiç Lokantası'nda açtı. Bu sergide 49 tablosunu sergiledi.[1] 1948'den 1949’un sonuna kadar Anadolu Ajansı'ndaki başyazarlık görevini sürdürdü ve istifa etti.
1949 yılından sonra yalnızca sanatla ilgilendi. Resimlerinde Karaburçak (1930-1940), İ. Karaburçak (1940-1944), İ.C Karaburçak (1944-1952) İ.C.K (1952-1970) şeklinde dört imza kullandı.[1] Ankara yöresinin koyu mor ve lacivert renkler içinde geceye dönüşen görüntüsünü tuvallerine taşıdı.[4][5]
1950'den itibaren çeşitli gazetelerde resim eleştirileri, sanat makaleleri yazdı. 1951 yılından itibaren Sanat Anlayışı adlı broşürler bastı ve "Genç Arkadaşım" diye seslendiği sanat meraklısına bu broşürler yoluyla kuramsal bilgiler ve görüşler iletmeye çalıştı.[6]
Ankara ve İstanbul'da ardı ardına sergiler açan Karaburçak, 1956 yılında Ankara'da kendi adını taşıyan bir resim galerisi açtı ve bu galeriyi dokuz yıl işletti. 1962'de Venedik Bianali'ne katıldı. Düzenli olarak Devlet Resim Sergilerine katılan sanatçı, 1968'de "Soyut Peyzaj" adlı yapıtıyla 29. Devlet Resim ve Heykel Sergisi’nde ikincilik ödülü aldı.
Türk Plastik Sanatçıları Derneği Genel Başkanı, Türkiye Sanat Tenkitçileri Cemiyeti üyesi, Türkiye Çağdaş Ressamlar Cemiyeti üyesi oldu ve Siyah Kalem Grubu kurucuları arasında yer aldı.
Son sergisini 12 Mart 1970'te İstanbul'da açtı ancak hastalandığı için açılışa katılamadı. 10 Haziran 1970'te Ankara'da öldü.
Sanatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1950'lerden sonra koyu tonları tercih eden Karaburçak, güneşin renkleri öldürdüğü, alacakaranlığın onları ortaya çıkardığını görüşündeydi. Bu nedenle toprak renklerini, donuk turuncu, yeşil, mavi ve özellikle mor renk kullandı.
Ankara ve çevresinin kent dokusu ile doğasını soyut renk lekeleri olarak tuvallerinde işleyerek lirik soyut bir etki yarattı. Minyatürü andıran bir istif yöntemi uygulayan Karaburçak, perspektifi ön plana çıkarmadan kompozisyonlarını iki boyut üzerine kurdu.[7]
Ödül
[değiştir | kaynağı değiştir]- 29. Devlet Resim ve Heykel Sergisi ikincilik ödülü 1968
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Aras, Ferah (Nisan 2011). "Yaşamöyküsü". İhsan Cemal Karaburçak. Pera Müzesi Yayınları. ISBN 978-975-9123-86-4. 22 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2024.
- ^ "Biyografim". 23 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
- ^ "İhsan Cemal Karaburçak". Pera Müzesi. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
- ^ Özsezgin, Kaya (1994). Türk Plastik Sanatçıkarı Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 205. ISBN 975-363-331-9.
- ^ "İhsan Cemal Karaburçak 23-3-1953". Bülent Ecevit'in köşe yazıları. 21 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
- ^ "İhsan Cemal Karaburçak (1897-1970) - Artam Antik A.Ş. Müzayede". artam.com. 23 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2024.
- ^ Rona, Zeynep (2007). Modern ve Ötesi 1950-2000. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitei Yayınları 178. s. 82. ISBN 978-605-399-039-0.