151. Mezmur
| Tanah & Eski Ahit | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||
| Tanah (Yahudilik) | |||||
|
|
|||||
| Eski Ahit (Hristiyanlık) | |||||
|
|
|||||
| Kitab-ı Mukaddes | |||||
| 151. Mezmur | |
|---|---|
| Kitap | Mezmurlar |
| Tanah sırası | Apokrif |
| Kitab-ı Mukaddes parçası | Eski Ahit |
| Kitab-ı Mukaddes sırası | Deuterokanonik kitaplar |
151. Mezmur, Septuaginta'nın (LXX) çoğu kopyasında bulunan[1] ancak Tanah'ın Masoretik Metni'nde bulunmayan, Davut ve Golyat hikayesini anlatan kısa bir mezmurdur. Septuaginta'da mezmura verilen başlık ve herhangi bir numara bulunmadığından dolayı fazladan olduğunu gösterir. Mezmur, Davud'a atfedilir.[2]
Mezmurun başlığı, Davud'un Golyat'la savaşından sonra yazıldığını belirtir. Mezmur, ifade tarzını aldığı diğer Eski Ahit (Tanah) pasajlarıyla benzerlik taşır.[3]
Latince, İbranice (DSS), Yunanca (LXX) ve Süryanice Peşitta'nın bazı el yazmalarında korunmaktadır.[4]
Ölü Deniz Yazmalarının keşfi
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Uzun yıllar boyunca bilim insanları, "151. Mezmur'un İbranice'de var olduğuna dair hiçbir kanıt bulunmadığı" görüşüne dayanarak, 151. Mezmur'un aslen Yunanca yazıldığına inanıyorlardı."[5]
Ancak, 151. Mezmur, 1956'da keşfedilen ve 1. yüzyıldan kalma "Büyük Mezmurlar Tomarları" veya "11Q5" olarak bilinen tomarda, birkaç kanonik ve kanonik olmayan mezmurla birlikte görünür. Bu el yazmasının Editio princeps'i ilk olarak 1963'te James A. Sanders tarafından yayınlanmıştır.[6] Bu tomar, bilim insanlarının artık 151. Mezmur'un temeli olarak kabul edildiği konusunda hemfikir olduğu iki kısa İbranice mezmur içerir.[7]
"151. Mezmur a" olarak bilinen İbranice bir mezmur, Yunanca 151. Mezmur'un 1-5. ayetleri için kaynak materyali sağlarken, kalan ayetler yalnızca kısmen korunmuş olan "151. Mezmur b" olarak bilinen başka bir İbranice mezmurdan türetilmiştir. Yunanca Mezmur'un bestecisi, görünüşe göre iki İbranice mezmur'u anlamlarını ve yapılarını önemli ölçüde değiştirecek şekilde bir araya getirmiş olsa da, İbranice orijinallerin etkisi hala açıkça görülmektedir. Yunanca versiyonun bazı kısımları bazen çok az anlam ifade ediyor veya belirsiz görünse de, İbranice metin, amaçlanan mesaj veya anlama ışık tutmaktadır. Sanders, İbranice metinle karşılaştırıldığında, bu mezmurun Yunanca metninin yer yer "kurumuş", "anlamsız", "kısaltılmış", "saçma", "karışık" ve "hayal kırıklığı yaratacak kadar farklı" olduğunu ve tüm bunların "iki İbranice mezmur'un kısaltılmış bir birleşiminden yapılmış" olmasının bir sonucu olduğunu düşünmektedir.”[8] Bu mezmurun çevirisi, yapısı ve anlamı ile ilgili ayrıntılar için ayrıca Skehan,[9] Brownlee,[10] Carmignac,[11][12] John Strugnell,[13] Rabinowitz,[14] Dupont-Sommer,[15] ve Flint'in[16] eserlerine de bakmak gerekir.
Kanoniklik
[değiştir | kaynağı değiştir]
İskenderiyeli Atanasius bu mezmurun "özellikle Davud'un Mezmur'u" olduğunu ve "zayıf olduğunuz halde kardeşler arasında bir otorite pozisyonuna seçildiğiniz" durumlara uygun olduğunu belirtir.[17]
Doğu Ortodoks, Kıpti Ortodoks, Ermeni Apostolik ve Süryani Ortodoks kiliseleri 151. Mezmur'u kanonik olarak kabul eder. Protestanlar ve Yahudiliğin çoğu biçimi bunu apokrif olarak kabul eder. Ancak, Vulgata'nın bazı Katolik baskılarında (Katolik Kilisesi bunu kanonik olarak kabul etmese de) ve bazı ekümenik çevirilerde (örneğin, Gözden Geçirilmiş Standart Versiyon) bulunur.[18]
Liturjik kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Latin Kilisesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Latin Kilisesi'nde, 151. Mezmur, Dua Kitabı'nın Historia Regum'unda "Deus omnium exauditor est" şeklinde bir matins cevabı olarak ayinsel bir varlığa sahiptir. Cevap, 151. Mezmur'dan satırlar alıntılar ve bunları, Corpus Antiphonalium Officii'de CAO 6430 (ayet 6430a) olarak kataloglanan 1. Samuel 17:37 ayetiyle eşleştirir. Roma kaynaklarında kullanılan el yazması kanıtlar, bu ayetin Pentekost'tan sonraki farklı pazar günlerine denk geldiğini (örneğin, II, IV, V) ve Batı kitap ailesinde dolaşımda olduğunu göstermektedir.[19][20][21][22][23]
Ortaçağ İngilizcesiyle yazılmış olan Sarum Ayini'nde, 151. Mezmur'dan esinlenen ve onu "Dominus, qui eripuit me de ore leonis..." (1. Samuel 17:37) ayetiyle eşleştiren "Deus omnium exauditor est" (CAO 006430) cevabı, Historia Regum'un ilk sabah cevabı olarak durmaktadır; Sarum kitapları, başlangıcına istinaden, Teslis Pazarı'ndan sonraki ilk Pazar gününe "Deus omnium" adını bile takmıştır; bu, Krallar lections'ının ve onların uygun cevaplarının başlangıcını işaret etmektedir.[24][25][26][27][28]
151. Mezmur, Roma Dua Kitabı'nın Olağanüstü Biçiminde Krallar kitaplarından bir serinin cevabı olarak hâlâ bir kez, Roma Dua Kitabı'ndaki ikinci bölümde ve 1. Samuel 17:37 (Yunanca 1.-2. Krallar geleneksel 1.-2. Samuel'e ve Yunanca 3-4 Krallar geleneksel 1-2 Krallar'a bağlanmıştır) ile birlikte Vulgata'daki metinden biraz farklı bir metinde alıntılanmıştır..[29]
Ermeni litürjisi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Ermeni Kilisesi'nde 151. Mezmur, Eski ve Yeni Ahit'ten ilahiler, 51. Mezmur, 148-150. Mezmur ve 113. Mezmur'u (Septuaginta'ya göre numaralandırılmış) içeren şiirsel materyalinin sabah duası dizisinin bir parçası olarak okunur. 151. Mezmur'un Ermenice versiyonu, bazı farklılıklarla Septuaginta'ya yakındır. Yunanca 2. ayette şu şekilde okunur: αἱ χεῖρές μου ἐποίησαν ὄργανον οἱ δάκτυλοί μου ἤροσαν ψαλτήριον "Ellerim bir enstrüman yaptı, parmaklarım liri şekillendirdi", Ermenice: Ձերք իմ արարին զսաղմոսարանս եւ մատունք իմ կազմեցին զգործի աւրհնութեան "Ellerim lirleri yaptı (Ermenice: զսաղմոսարանս) ve parmaklarım kutsama enstrümanını biçimlendirdi".
Kıptî litürjisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kıpti Kilisesi'nde, "Kıyamet Nöbeti" olarak da bilinen Kutsal Cumartesi Nöbeti'nin başlangıcında 151. Mezmur okunur.[30] Mezmurun sözleri, Mesih'in Şeytan'ı yenmesiyle ilgili Mesihî bir kehanet olarak yorumlanır.
Doğu Ortodoks litürjisi
[değiştir | kaynağı değiştir]151. Mezmur, genellikle litürjik Mezmurlar kitabında yer alır; ancak haftalık Kahisma okuma döngüsünün bir parçası değildir ve herhangi bir ayinde okunması da öngörülmemiştir.
4. Ayet ("Meleğini gönderdi" vb.) 8 Kasım'da, Başmelekler Bayramı'nda söylenen Polyeleos'un ayetleri arasında söylenir.[31]
Kültürel etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Etiyopya İmparatoru Haile Selassie, Devlet Konseyi'ne yaptığı ilk konuşmanın başında bu mezmurun tamamını okudu.[32]
151. Mezmur'a diğer göndermeler
[değiştir | kaynağı değiştir]
"151. Mezmur" terimi, modern popüler kültür de dahil olmak üzere başka bağlamlarda da kullanılmıştır. Bu örneklerde, terim Ortodoks kanonuna dahil edilen ek mezmurdan ziyade bir metafor olarak (örneğin, yeni ve "kutsal" bir şiir veya şarkı eserinin soyut kavramı gibi) kullanılmıştır.
- Touched by an Angel adlı TV dizisinin 5. Sezon 9. Bölümü (ilk olarak 15 Kasım 1998'de yayınlanmıştır) "151. Mezmur" başlığını taşır ve Wynonna Judd, "Sevgiye Tanıklık Et" adlı bir şarkı söyler. Bu bölümde, şarkıyı ölmekte olan oğlu için besteler.
- 1993 yılında Péter Eötvös, solo veya dört perküsyonist için "151. Mezmur - Frank Zappa Anısına" adlı eseri besteledi.[33]
- Hristiyan rock grubu Jacob's Trouble, 1989'daki Door into Summer LP'lerini 11. parça olan "151. Mezmur" ile tamamladı.[34]
- Rock sanatçısı Ezra Furman, 2018'deki Transangelic Exodus albümünde "151. Mezmur" adlı kendi yazdığı bir şarkıya yer verdi; daha sonra 151. Mezmur'un varlığından habersiz olduğunu itiraf etti.[35]
- The Coup'un (Talib Kweli ve Black Thought ile birlikte) Pick a Bigger Weapon albümündeki "My Favorite Mutiny" adlı şarkı, "Tryin' to find Psalm number 151" (151. Mezmur'u bulmaya çalışıyorum) sözlerini içeriyor.[36]
- Hip-hop sanatçısı Jay-Z, DJ Khaled'in 2022 tarihli "God Did" şarkısında "151. Mezmur"u metafor olarak kullanıyor.
Metin
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki tabloda Koini Grekçesi ile yazılmış Septuaginta'da[37] ve İngilizce olarak yazılmış Yeni Gözden Geçirilmiş Standart Versiyon'dan Türkçe'ye çevirisi yer almaktadır.[38]
| # | Türkçe | Yunanca |
|---|---|---|
| Bu mezmurun, Davut'un Golyat'la teke tek dövüşmesinin ardından kendi bestesi olduğu (her ne kadar bu sayının dışında kalsa da) söylenmektedir. | Grekçe: Οὗτος ὁ ψαλμὸς ἰδιόγραφος εἰς Δαυΐδ καὶ ἔξωθεν τοῦ ἀριθμοῦ· ὅτε ἐμονομάχησε τῷ Γολιάθ. | |
| 1 | Ben kardeşlerim arasında küçüktüm, babamın evinde ise en küçüğüydüm; babamın koyunlarını güdüyordum. | Grekçe: ΜΙΚΡΟΣ ἤμην ἐν τοῖς ἀδελφοῖς μου καὶ νεώτερος ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ πατρός μου· ἐποίμαινον τὰ πρόβατα τοῦ πατρός μου. |
| 2 | Ellerim bir arp yaptı; parmaklarım bir lir. | Grekçe: αἱ χεῖρές μου ἐποίησαν ὄργανον, καὶ οἱ δάκτυλοί μου ἥρμοσαν ψαλτήριον. |
| 3 | Peki bunu Rabbime kim söyleyecek? Rabbimin kendisi; işiten O'dur. | Grekçe: καὶ τίς ἀναγγελεῖ τῷ Κυρίῳ μου; αὐτὸς Κύριος, αὐτὸς εἰσακούσει. |
| 4 | O, elçisini gönderip beni babamın koyunlarından aldı ve beni kutsal yağla meshetti. | Grekçe: αὐτὸς ἐξαπέστειλε τὸν ἄγγελον αὐτοῦ καὶ ἦρέ με ἐκ τῶν προβάτων τοῦ πατρός μου καὶ ἔχρισέ με ἐν τῷ ἐλαίῳ τῆς χρίσεως αὑτοῦ. |
| 5 | Kardeşlerim yakışıklı ve uzun boyluydular, Fakat Rab onlardan hoşnut değildi. | Grekçe: οἱ ἀδελφοί μου καλοὶ καὶ μεγάλοι, καὶ οὐκ εὐδόκησεν ἐν αὐτοῖς ὁ Κύριος. |
| 6 | Filistinli'yle buluşmaya çıktım, o da putlarıyla beni lanetledi. | Grekçe: ἐξῆλθον εἰς συνάντησιν τῷ ἀλλοφύλῳ, καὶ ἐπικατηράσατό με ἐν τοῖς εἰδώλοις αὐτοῦ· |
| 7 | Fakat ben onun kılıcını çektim, başını kestim ve İsrail halkının utancını ortadan kaldırdım. | Grekçe: ἐγὼ δέ, σπασάμενος τὴν παρ᾿ αὐτοῦ μάχαιραν, ἀπεκεφάλισα αὐτὸν καὶ ἦρα ὄνειδος ἐξ υἱῶν ᾿Ισραήλ. |
Aşağıdaki tablo, Büyük Mezmurlar Parşömeni'nde bulunan "151. Mezmur a" ve "151. Mezmur b" nin İbranice metnini, Tyler F. Williams'ın İngilizce çevirisinden Türkçe'ye çevrilmiştir.[39]
| # | İbranice | Türkçe |
|---|---|---|
| 151. Mezmur a | ||
| 3 | הללויה לדויד בן ישי | Davut oğlu Yese'nin Haleluyası. |
| קטן הייתי מןאחי | Ben kardeşlerimden daha küçüktüm | |
| וצעיר מבני אבי | Ve babamın oğullarının en küçüğü | |
| 4 | וישימני רועה לצונו | Ve beni sürüsünün çobanı yaptı |
| ומושל בגדיותיו | Ve çocuklarının hükümdarı | |
| ידי עשו עוגב | Ellerim bir (müzik) enstrümanı yaptı | |
| ואצבעותי כנור | Ve parmaklarım bir lir | |
| 5 | ואשימה ליהוה כבוד | Ve ben Rab'be şan verdim |
| אמרתי אני בנפשי | Kendi içimde dedim ki | |
| ההרים לוא יעדו לו | Dağlar ona şahitlik etmiyor, | |
| 6 | והגבעות לוא יגידו | Tepeler de ilan etmiyor; |
| עלו֯ העצים את דברי֯ | Ağaçlar sözlerimi sakladı | |
| והצואן את מעשי֯ | Ve sürü benim eserlerim. | |
| 7 | כי מי יגדי ומי ידבר | Kim beyan edebilir ve kim konuşabilir, |
| ומי יספר את מעשי֯ אדון | Ve Rabbin işlerini kim anlatabilir? | |
| הכול ראה אלוה | Tanrı her şeyi gördü, | |
| 8 | הכול הוא שמע | her şeyi duydu, |
| והוא האזין | ve o da dinledi. | |
| שלח נביאו למושחני | Beni meshetmek için peygamberini gönderdi, | |
| 9 | את שמואל לגדלני | Samuel, beni harika yapmak için |
| יצאו אחי לקראתו | Kardeşlerim onu karşılamaya çıktılar, | |
| יפי התור ויפי המראה | Yakışıklı bir fiziğe ve yakışıklı bir görünüme sahip | |
| הגבהים בקומתם | Onlar uzun boyluydular | |
| 10 | היפים בשערם | Saçlarından yakışıklı, |
| לוא בחר יהוה אלוהים בם | Rab Tanrı onları seçmedi. | |
| וישלח ויקחני מאחר הצואן | Ama o beni sürünün arkasından gönderip aldı | |
| 11 | וימשחני בשמן הקודש | Ve beni kutsal yağla meshetti, |
| וישימני נגיד לעמו | Ve beni halkına önder kıldı | |
| 12 | ומושל בבני בריתו | Ve antlaşmasının oğulları üzerinde hükümdar |
| 151. Mezmur b | ||
| 13 | תחלת גב[ו]רה ה[דו]יד משמשחו נביא אלוהים | [Dav]ud'un iktidarının başlangıcında, Tanrı'nın peygamberi onu meshettikten sonra |
| אזי רא֯[י]תי פלשתי | Sonra Filistinli görd[ü]m | |
| 14 | מחרף ממ[ערכות האיוב] | D[üşman saflarından] meydan okumalar. |
| אנוכי [ ] את | Ben [ ] sen | |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Özel
- ^ Swete 1914, s. 252.
- ^ "Psalm 151", Athanasian Grail Psalter, 2021-02-27 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ E.g., 1 Sam 16–17; Ps 78:70–72; 89:20; cf. 2 Sam 6:5; 2 Chr 29:26
- ^ James H. Charlesworth with James A. Sanders, More Psalms of David (Third Century B.C.-First Century A.D.). A New Translation and Introduction, in James H. Charlesworth (1985), The Old Testament Pseudoepigrapha, Garden City, NY: Doubleday & Company Inc., Volume 2, 0-385-09630-5 (Vol. 1), 0-385-18813-7 (Vol. 2), p. 609
- ^ Swete 1914, s. 253.
- ^ Sanders, JA (1963), "Ps. 151 in 11QPss", Zeitschrift für die Alttestamentliche Wissenschaft, 75, ss. 73–86, doi:10.1515/zatw.1963.75.1.73, slightly revised in Sanders, JA ((Ed.)), "The Psalms Scroll of Qumrân Cave 11 (11QPsa)", DJD, 4, ss. 54–64.
- ^ Abegg, Martin Jr; Flint, Peter; Ulrich, Eugene (1999), The Dead Sea Scrolls Bible, HarperCollins, ss. 585–86, ISBN 0-06-060064-0.
- ^ Sanders, JA, The Dead Sea Psalms Scroll, ss. 94–100.
- ^ Skehan, PW (1963), "The Apocryphal Psalm 151", CBQ, 25, ss. 407–9.
- ^ Brownlee, WH (1963), "The 11Q Counterpart to Ps 151,1–5", RevQ, 4, ss. 379–87.
- ^ Carmignac, J (1963), "La forme poétique du Psaume 151 de la grotte 11", RevQ (Fransızca), 4, ss. 371–78.
- ^ Carmignac, J (1965), "Précisions sur la forme poétique du Psaume 151", RevQ (Fransızca), 5, ss. 249–52.
- ^ Strugnell, John (1966), "Notes on the Text and Transmission of the Apocryphal Psalms 151, 154 (= Syr. II) 155 (= Syr. III)", Harvard Theological Review, 59 (3), ss. 257–81, doi:10.1017/S0017816000009767.
- ^ Rabinowitz, I (1964), "The Alleged Orphism of 11QPss 28 3–12", Zeitschrift für die Alttestamentliche Wissenschaft, 76, ss. 193–200.
- ^ Dupont-Sommer, A (1964), "Le Psaume CLI dans 11QPsa et le problème de son origine essénienne", Semitica, 14, ss. 25–62.
- ^ Flint, PW (1997), "The Dead Sea Psalms Scrolls and the Book of Psalms", STDJ, Leiden: Brill, 17 (on the Qumran evidence for the Psalter in general)
- ^ Athanasius, The Letter of Athanasius, our people Father, Archbishop of Alexandria, to Marcellinus on the Interpretation of the Psalms, archived 14 April 2021, accessed 11 July 2022
- ^ https://www.biblegateway.com/passage/?search=Psalm%20151+1&version=NRSVUE 4 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Psalm 151]: New Revised Standard Version Updated Edition
- ^ "Lewis E M 74:4–7 Antiphonary". OPenn. University of Pennsylvania Libraries. 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
“This initial begins the first response … ‘Deus omnium exauditor est …’ … This response is from Psalm 151.”
- ^ "006430: Deus omnium exauditor est". CANTUS Index. CANTUS: A Database for Latin Ecclesiastical Chant. 25 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
- ^ "Dominus qui eripuit me de (006430a)". CANTUS Database. CANTUS: A Database for Latin Ecclesiastical Chant. 15 Kasım 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
- ^ "Deus omnium exauditor est — Dom. IV post Pentecosten (Paris, BnF lat. 12601)". CANTUS Database. CANTUS: A Database for Latin Ecclesiastical Chant. Erişim tarihi: 2025-08-29.
- ^ "Dominica Secunda post Pentecosten". Medieval Music Database. La Trobe University Library. 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
- ^ "Glossary". The Sarum Rite. McMaster University. 8 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
“Deus omnium. The first responsory to the lections of Regum, thus the first Sunday after Trinity…”
- ^ "Music of the Sarum Office — downloads". The Sarum Rite. McMaster University. 2 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
“B-43: First Sunday after Trinity (Deus omnium). … History of Kings.”
- ^ "Music of the Sarum Office: Temporale (PDF)" (PDF). The Sarum Rite. McMaster University. 2 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
“Dominica prima post Trinitatem. Deus omnium. Regum.”
- ^ "006430: Deus omnium exauditor est". CANTUS Index. CANTUS: A Database for Latin Ecclesiastical Chant. 25 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
- ^ "Lewis E M 74:4–7, Antiphonary". OPenn. University of Pennsylvania Libraries. 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-08-29.
Identifies the responsory “Deus omnium…” as drawn from Psalm 151.
- ^ DiPippo, Gregory (January 27, 2017), "Actual Apocrypha in the Liturgy", New Liturgical Movement, July 5, 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Psalm 151 < Deuterocanon or the Deuterocanonical Books | St-Takla.org". st-takla.org. 16 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2022-11-10.
- ^ The Holy Psalter, Saint Ignatius Orthodox Press, 2022.
- ^ Marcus, Harold (1996), Haile Selassie I: The Formative Years, Lawrenceville: Red Sea Press, s. 96.
- ^ Eötvös, Peter. "Composer, Conductor, Professor". Compositions. Peter Eötvös. 27 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 December 2012.
- ^ "Jacob's Trouble – Door into Summer (1989, Vinyl)". Discogs. 1989. 15 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ezra Furman offers Track by Track breakdown of his new album, Transangelic Exodus: Stream". 9 February 2018. 21 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ The Coup (Ft. Black Thought & Talib Kweli) – My Favorite Mutiny (İngilizce), 25 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi2019-09-06
- ^ "Psalm 150 - Septuagint and Brenton's Septuagint Translation". Ellopos. 5 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 March 2025.
- ^ The Hebrew Bible with the Apocryphal/Deuterocanoncial Books, New Revised Standard Version, Zaine Ridling, ed. (1989)
- ^ Tyler F. Williams (23 February 2011). "Psalm 151 at Qumran". 5 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 March 2025.
Genel
- Swete, Henry Barclay (1914), An Introduction to the Old Testament in Greek, Cambridge University Press
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Psalm 151 NRSV
- Psalm 151 NET Bible
- Psalm 151 2021-02-27 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Text in English at Athanasius.com
- Psalm 151 English text from St Takla Coptic Church
- Psalm 151 Arabic text, also from St Takla
- Psalm 151: 2013 Critical Translation with Audio Drama at biblicalaudio
