1977-1979 Rus gribi
1977-1979 Rus gribi, Sovyetler Birliği tarafından ilk kez 1977'de bildirilen ve 1979'a kadar süren bir grip salgınıydı.[1][2] Salgın Kuzey Çin'de Mayıs 1977'de başladı.Sovyetler Birliği'nden daha önce başladı.[3][4] Salgın 25 yaş altında daha etkili oldu.[1][5][6] Dünya çapında yaklaşık 700 bin ölümle sonuçlandı.[7][8][9] 1946'dan 1957'ye kadar dünya çapında dolaşan bir virüs suşuna çok benzeyen bir H1N1 grip suşundan[1][2][5][6] 1977-1979 Rus gribinin genetik analizi ve bazı olağandışı özellikleri, birçok araştırmacıyı virüsün bir laboratuvar kazası yoluyla halka yayıldığı[4][5][10][11][12][13] veya canlılarda aşı denemesi sonucunda kazara yayıldığı yönünde spekülasyonlara neden oldu.[5][14]
Salgının tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Mayıs 1977'de Çin'in kuzeyinde Liaoning, Jilin ve Tianjin şehirleri de dahil olmak üzere bir grip salgını meydana geldi.[3][5][15][16] Virüs, Çinli araştırmacılar tarafından izole edildi ve türü H1N1 olarak belirlendi. Salgın çoğunlukla H1N1 virüsüne bağışıklığı olmayan ilköğretim öğrencilerini etkiledi.[3] Klinik semptomlar hafifti.[3] Çin anakarasındaki diğer bölgeler ve Britanya Hong Kongu da takip eden aylarda salgından etkilendi.[3][11]
Aynı yıl, H1N1 suşu Çin'deki salgından kısa bir süre sonra Sibirya'da tespit edilmiş ve daha sonra salgını Dünya Sağlık Örgütü'ne bildiren ilk ülke (Çin, 1981 yılına kadar DSÖ'ye üye değildi[17]) olan Sovyetler Birliği'nde hızla yayılmıştır.[1][4][5][6] Bu nedenle salgına "Rus gribi" adı verildi.[18]
1977'de Rus gribi İngiltere'yi vurdu.[19] Virüs ABD'ye Ocak 1978'de ulaştı.[6][15] ABD'deki ilk vakalar Cheyenne, Wyoming'deki bir lisede rapor edildi.[2][6] ABD genelinde okullarda ve askeri üslerde vakalar görülmesine karşın 26 yaşından büyük kişilerde enfeksiyona ilişkin çok az rapor vardı ve etkilenen bireylerdeki ölüm oranı düşüktü.
1977'nin sonlarında, H1N1 suşu, insanlarda H3N2 suşu ile birlikte mevsimsel grip gibi dolaşmaya başlamıştır.[1][3][18]
Viroloji
[değiştir | kaynağı değiştir]H1N1'in çeşitli suşları bilinmekle birlikte[5] 1977 H1N1 suşu, 1950'lerdeki suşla çok benzer olmasına karşın aynı değildi. Bu tür 1977'de yeniden ortaya çıkana kadar dünya çapında dolaşımda değildi.[1][2][3][4][5][6] 1977 suşunun özelliği, virüsün antropojenik bir kökeni olması olarak yorumlanmıştır.[5][20][21]
- Virüsün bir laboratuvar kazasından halka sızdığı birçok araştırmacı tarafından öne sürülmüştür.[4][11][22][23] Virüs, ABD domuz gribi salgınına karşı zayıflatılmış bir H1N1 aşısı hazırlamaya çalışan bir laboratuvardan kaçmış olabilir.[24] Bununla birlikte Dünya Sağlık Örgütü, Sovyetler Birliği ve Çin'deki araştırmacılarla yaptığı görüşmelerden sonra 1978'de virüsün bir laboratuvardan sızdığı yönündeki iddiaları reddetti: Yayınlanan raporlarda, "iddia konusu laboratuvarların ya hiç H1N1 virüsünü tutmadığı ya da uzun süredir H1N1 virüsüyle ilgili çalışma yapmadığı" söylendi.
- Bazıları virüsün bir aşı denemesi sırasında sızdığını öne sürdü.[5] Salgının birden çok kaynak lokasyonu olması, tek bir laboratuvar kaynaklı bir aşı kazasından kaynaklanması ihtimalini zayıflatıyordu. Virolog Peter Palese, virolog Chi-Ming Chu ile yaptığı kişisel görüşmeye göre salgının, "Uzak Doğu'daki birkaç bin askeri H1N1 ile mücadelesini içeren canlı aşı denemelerinin sonucu" olduğunu iddia etti.[14]
- Virüsün kasıtlı olarak konuşlandırılmış bir biyolojik silah olabileceği fikri ise o sırada Sovyetlerin biyolojik silah araştırmalarıyla tutarsız görünmekteydi.[5]
- Salgının başlangıcı konusunda netlik olmasa da bazı tartışmalarda ve halka açık forum sunumlarında salgın, "bir laboratuvar kazasının yeniden olabileceği" konusunda uyarıcı bir hikâye olarak kullanılmaya devam ediyor. Bazı örnekler arasında, 2013'te Amerikan Biyolojik Güvenlik Birliği (ABSA) Biyolojik Güvenlik Konferansı'ndaki açılış konuşması, Aralık 2014'te düzenlenen İşlev Kazanımı Araştırma Sempozyumu'nun Riskleri ve Yararları, Aralık 2014'te Nature Reviews Microbiology'de yayınlanan bir "Bakış Açısı" makalesi sayılabilir.[25][26][27]
Klinik istatistikler
[değiştir | kaynağı değiştir]1977'de Çinli araştırmacılar, farklı öğrenci grupları arasında eşit olmayan salgın oranının yanı sıra birçok hafif ve asemptomatik vaka olduğunu tespit etti.[3] Amerika Birleşik Devletleri'nde, bazı araştırmacılar grip ölüm oranının (enfeksiyon ölüm oranı veya vaka ölüm oranı değil) her 100.000 kişi başına 5 civarında olduğunu tahmin ediyordu, bu da tipik mevsimsel gripten (her 100.000 popülasyonda ~6) daha az bir oran demekti.[5][28] Enfekte kişilerin çoğu 25 yaşın altındaydı.[1][5][6] Dünya çapında 1977-1979 Rus gribi salgını nedeniyle 700 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor.[7][8][9]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g "Influenza Pandemic Plan. The Role of WHO and Guidelines for National and Regional Planning" (PDF). World Health Organization. Nisan 1999. ss. 38, 41. 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c d "Swine-origin influenza virus in young age groups". Lancet (İngilizce). 373 (9681). Haziran 2009. doi:10.1016/S0140-6736(09)61145-4. PMID 19541030. 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi6 Eylül 2021.
- ^ a b c d e f g h "Influenza in China in 1977: recurrence of influenzavirus A subtype H1N1". Bulletin of the World Health Organization. 56 (6): 913-8. 1978. PMC 2395678
. PMID 310732.
- ^ a b c d e "The re-emergence of H1N1 influenza virus in 1977: a cautionary tale for estimating divergence times using biologically unrealistic sampling dates". PLOS ONE. 5 (6). Haziran 2010. PMC 2887442 . PMID 20567599.
- ^ a b c d e f g h i j k l m "The Reemergent 1977 H1N1 Strain and the Gain-of-Function Debate". mBio. 6 (4). August 2015. doi:10.1128/mBio.01013-15. PMC 4542197 . PMID 26286690.
- ^ a b c d e f g "The Russian flu. Its history and implications for this year's influenza season". JAMA. 240 (21): 2260-3. November 1978. doi:10.1001/jama.240.21.2260. PMID 702749. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi6 Eylül 2021.
- ^ a b "Novel swine-origin influenza A virus in humans: another pandemic knocking at the door". Medical Microbiology and Immunology. 198 (3): 175-83. August 2009. doi:10.1007/s00430-009-0118-5. PMID 19543913. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi6 Eylül 2021.
- ^ a b "Reorganize and survive-a recommendation for healthcare services affected by COVID-19-the ophthalmology experience". Eye. 34 (7): 1177-1179. Temmuz 2020. doi:10.1038/s41433-020-0871-7. PMC 7169374 . PMID 32313170.
- ^ a b "You're more likely to die from the H1N1 flu if you were born in 1957". University of Montreal (İngilizce). 18 Kasım 2020. 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ "The 1977 H1N1 Influenza Virus Reemergence Demonstrated Gain-of-Function Hazards". mBio. 6 (5): e01434-15. September 2015. doi:10.1128/mBio.01434-15. PMC 4611044 . PMID 26419881.
- ^ a b c "Historical perspective--Emergence of influenza A (H1N1) viruses". The New England Journal of Medicine. 361 (3): 279-85. July 2009. doi:10.1056/NEJMra0904322. PMID 19564632.
- ^ "Influenza: lessons from past pandemics, warnings from current incidents". Nature Reviews. Microbiology. 3 (8): 591-600. August 2005. doi:10.1038/nrmicro1208. PMID 16064053. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi6 Eylül 2021.
- ^ "Was H1N1 leaked from a laboratory?". The BMJ (İngilizce). 2 Temmuz 2009. 4 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ a b Palese (30 Kasım 2004). "Influenza: old and new threats" (PDF). Nature Medicine (İngilizce). 10 (12): S82-S87. doi:10.1038/nm1141. PMID 15577936. 27 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)6 Eylül 2021.
- ^ a b "Russian Flu Has Arrived In the U.S." Washington Post (İngilizce). 28 Ocak 1978. ISSN 0190-8286. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ "SARS Cases in Asia Show Labs' Risks". Washington Post (İngilizce). 29 Mayıs 2004. ISSN 0190-8286. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ "World Health Organization in China". World Health Organization (İngilizce). 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ a b "1977 Russian Influenza - an overview". ScienceDirect Topics. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ "The flu virus that nearly killed me". BBC News (İngilizce). 25 Ocak 2013. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ Lewis (8 Aralık 2020). "The biosecurity benefits of genetic engineering attribution". Nature Communications (İngilizce). 11 (1): 6294. doi:10.1038/s41467-020-19149-2. ISSN 2041-1723. PMC 7722838 . PMID 33293537.
- ^ "Centennial review of influenza in Taiwan". Biomedical Journal. 41 (4): 234-241. August 2018. doi:10.1016/j.bj.2018.08.002. PMC 6197989 . PMID 30348266.
- ^ The Silver Lining in Gain-of-Function Experiments with Pathogens of Pandemic Potential. Influenza Virus. Methods in Molecular Biology. 1836. 28 Ağustos 2018. ss. 575-587. doi:10.1007/978-1-4939-8678-1_28. ISBN 978-1-4939-8677-4. PMC 7120448 . PMID 30151593.
- ^ Reis (29 Eylül 2009). "Using Non-Homogeneous Models of Nucleotide Substitution to Identify Host Shift Events: Application to the Origin of the 1918 'Spanish' Influenza Pandemic Virus". Journal of Molecular Evolution. 69 (4): 333-345. doi:10.1007/s00239-009-9282-x. PMC 2772961 . PMID 19787384.
- ^ "Threatened pandemics and laboratory escapes: Self-fulfilling prophecies". Bulletin of the Atomic Scientists. 31 Mart 2014. 5 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2014.
- ^ Board on Life Sciences; Division on Earth and Life Studies; Committee on Science, Technology, and Law; Policy and Global Affairs; Board on Health Sciences Policy; National Research Council; Institute of Medicine (2015). Potential Risks and Benefits of Gain-of-Function Research: Summary of a Workshop. The National Academies Collection: Reports funded by National Institutes of Health. Washington (DC): National Academies Press (US). ISBN 978-0-309-36783-7. PMID 25719185. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021.
- ^ Duprex, W. Paul; Fouchier, Ron A. M.; Imperiale, Michael J.; Lipsitch, Marc; Relman, David A. (2015). "Gain-of-function experiments: time for a real debate". Nature Reviews. Microbiology. 13 (1): 58-64. doi:10.1038/nrmicro3405. ISSN 1740-1526. PMC 7097416 . PMID 25482289. 31 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Eylül 2021.
- ^ Marc Lipsitch, D. Phil (22 Kasım 2013). "Special Challenges of Gain-of - Function Experiments and Potential Pandemic Pathogens" (PDF). ABSA. Eagleson Lecture. 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021.
- ^ Doshi (May 2008). "Trends in Recorded Influenza Mortality: United States, 1900–2004". American Journal of Public Health. 98 (5): 939-945. doi:10.2105/AJPH.2007.119933. ISSN 0090-0036. PMC 2374803 . PMID 18381993.
