Akbank
 | |
| Slogan | Sizin İçin |
|---|---|
| Tip | Halka açık anonim şirket |
| Menkul değer sembolü | AKBNK |
| Kuruluş | 30 Ocak 1948), Adana |
| Genel merkezi | , Türkiye  |
| Gelir |  608,86 milyar ₺ (2024)[1] |
| Net gelir |  42,37 milyar ₺ (2024)[2] |
| Sahibi | Sabancı Holding: %40,75 Halka açık: %59,25 |
| Web sitesi | http://www.akbank.com |
Akbank, 30 Ocak 1948'de Adana'da Hacı Ömer Sabancı'nın da aralarında bulunduğu bir grup iş insanı tarafından bölgedeki pamuk üreticilerine finansman sağlamak amacıyla kurulmuş özel banka. 2024 yılında 2,6 trilyon türk lirası seviyesini aşan aktif büyüklüğü ile Türkiye'nin en büyük bankalarından biri haline gelmiştir.[3] Akbank 2017 yılında Brand Finance tarafından hazırlanan “Dünyanın En Değerli 500 Banka Markası” araştırmasında üst üste 6. Kez ‘Türkiye’nin En Değerli Banka Markası’ olmuştur. Akbank bu marka değeri ile dünya genelinde 500 bankanın bulunduğu listede 94. sırada yer almıştır.[4] Akbank ayrıca, 2015 yılında Brand Finance'in yaptığı “Dünyanın En Değerli 500 Markası” araştırmasında “Türkiye’nin En Değerli Markası” olmuştur.
Banka'nın İstanbul’daki ilk şubesi 14 Temmuz 1950 tarihinde Sirkeci’de açılmış, 1954 yılında ise Genel Müdürlük İstanbul’a taşınmıştır. 1963 yılında tüm bankacılık işlemlerinde otomasyona geçmiştir. Banka’nın ilk yurt dışı temsilciliği Almanya’nın Frankfurt şehrinde açılmıştır. Banka, 1983 yılında ise daha sonra adı Sabancı Bank olarak değiştirilen ve yurt dışında kurulan ilk Türk özel sektör bankası olan Ak International Ltd.’i hizmete açmıştır. 1996 yılında Ak Yatırım Menkul Değerler AŞ, 1997 yılında Ak Yatırım Ortaklığı AŞ, 2000 yılında Ak Portföy Yönetimi AŞ ve Özel Bankacılık Bölümü ve 2002 yılında Ak Emeklilik AŞ’yi kuran Akbank, 2005 yılında Ak Finansal Kiralama AŞ’yi de bünyesine katmıştır. Mayıs 2005'te Ak Emeklilik, Ak Sigorta’ya satılmıştır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]
II. Dünya Savaşı’ndan sonra, Hacı Ömer Sabancı, Adanalı sanayici Ahmet Sapmaz ve Bekir Sapmaz kardeşler, Adana’nın sanayi kuruluşu Millî Mensucat’ın sahipleri dört iş insanı Nuh Naci Yazgan, Nuri Has, Mustafa Özgür ve Seyit Tekin ile birlikte bir banka kurmaya karar vermişlerdi. Kurucuların hepsi, Adana’da yaşayan Kayserili iş adamlarıydı. Amaçları bölgenin pamuk üreticilerine finansman sağlamaktı. Banka, 12 Nisan 1947 tarihinde "Adana-Kayseri Bankası" adıyla finans sektöründe yerini aldı. İki şehrin baş harfleri nedeniyle “Akbank” adıyla anıldı. Bu isim, aynı zamanda bölgede yetişen pamuğu temsil ettiği için seçilmişti. Tek şube ile küçük bir mahalli banka olarak kurulan Akbank, o dönem faaliyette olan dört bankanın en küçüğüydü.
Akbank'ın kurucu ortakları ve hisseleri şöyleydi: Nuri Has (%15), Hacı Ömer Sabancı (%15), Nuh Naci Yazgan (%15), Mustafa Özgür (%15), Ahmet ve Bekir Sapmaz (%15), Seyit Tekin (%5). Kurucu ortaklardan geriye kalan %20'lik hissenin Adanalı ve İstanbullu itibarlı iş adamlarına satılması için kota konuldu. %10 hisse Adanalı iş adamlarına, %10 hisse ise İstanbullu iş adamlarına ayrıldı. Bu hisselerin de satılması ile 83 iş insanı bankanın kurucu ortaklar heyetinde yer aldı.[5]
Bankanın İstanbul’daki ilk şubesi 14 Temmuz 1950 tarihinde Sirkeci’de açıldı, 1954 yılında ise Genel Müdürlük İstanbul’a taşınmıştır.
Kurucu ortaklar bankayı 1962 yılına kadar yönettiler. Yönetim kurulu başkanlığını ortaklardan Seyit Tekin’in oğlu İbrahim Tekin yürüttü. 1962’de Sabancı Ailesi bankaya hakim oldu. Türkiye İş Bankası eski Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Dallı, Akbank’ın yönetim kurulu başkanlığına getirildi. Akbank 1963 yılında tüm bankacılık işlemlerinde otomasyona geçti. Banka’nın ilk yurt dışı temsilciliği Almanya’nın Frankfurt şehrinde açıldı.
Dallı, politikaya atılıp 1969 seçimlerinde milletvekili olunca bankanın yönetim kurulu başkanlığına İş Bankası’nın eski yöneticilerinden Bülent Yazıcı getirildi. 70'li ve 80'li yıllarda Naim Talu’nun üstlendiği bu görevi 1998’den 2008'e kadar Erol Sabancı yürütmüştür. 2008 Mart ayından beri Akbank Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini, Suzan Sabancı Dinçer yürütmektedir.
Toplu işten çıkartmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kasım 2008'de dünya çapında yaşanan ekonomik kriz, Türkiye'yi derinden etkilemeye başladığında, Akbank'ın 1.000'e yakın personelini işten çıkarttığı haberleri yayıldı. Bank Sen, işten çıkarılanların sayısının 1.400'ü bulduğunu ve bunun bankanın toplam iş gücünün %10'unu oluşturduğunu açıklayarak Akbank'ı protesto etti.[6] Banka yetkilileri başlangıçta basının konuyla ilgili sorularını cevaplamaktan kaçındılar.[7] Ancak, kısa bir süre sonra yaptıkları açıklamada, öncelikle bankanın toplam istihdamının azalmakta değil artmakta olduğunu, büyüme hedeflerinin değişmediğini, "devamlı olarak genç ve yetenekli kişileri bünyesine kattığını" belirterek "performans değerlendirmeleri ve emeklilik nedenleriyle, bankamızdan personel ayrılmaları da olmaktadır" dediler. Buna karşılık toplu işten çıkarılanların sayısı konusunda bir bilgi vermediler.[8] Akbank'ın toplu işten çıkarmaları sendikalar ve basın tarafından eleştirildi.[9]
İştirakler/Bağlı Ortaklıklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Akbank'ın 9 iştiraki bulunmaktadır.
Ak Finansal Kiralama AŞ, 1988 yılında kurulan şirketin tüm hisseleri 2005 yılında Akbank tarafından alınmış ve şirket bankanın iştirakleri arasına katılmıştır. Şirket leasing kapsamında bulunan tüm ekipmanlar için müşterilerine çözümler sunmakta, danışmanlık ve operasyonel destek sağlamaktadır.
Ak Yatırım Menkul Değerler AŞ, 1996 yılında kurulmuştur.Yerli ve yabancı yatırımcılara hisse senedi, tahvil-bono, repo, yatırım fonları, Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası işlemleri alım satımında aracılık hizmetleri veren Ak Yatırım, müşterilerine kurumsal finansman konularında danışmanlık hizmeti de sunmakta, araştırma bölümünün hazırladığı raporlarla müşterilerin yatırım kararlarını desteklemektedir. Ak Yatırım, ABD kurumsal yatırımcılarına, Türkiye sermaye piyasalarına erişim sağlanmasına yönelik olarak, Ağustos 2009'da Wall Street'in en eski finansal hizmetler ve dealerlar arası aracılık kuruluşlarından biri olan Murphy & Durieu, L.P. ile stratejik işbirliği anlaşması yapmıştır.
Ak Portföy Yönetimi AŞ, Sermaye piyasalarında kurumsal ve bireysel portföylere, portföy yönetimi hizmeti vermek amacıyla 2000 yılında kurulan Ak Portföy Yönetimi AŞ (AKPortföy), %99,99 Akbank iştirakidir. AKPortföy, Akbank, Ak Yatırım ve AvivaSA'ya ait yatırım fonları ile Ak Yatırım Ortaklığı portföyünü yönetmektedir.
Akbank N.V., 15 Haziran 2012 tarihi itibarıyla faaliyetlerine son vererek Akbank AG bünyesinde birleşmiştir.[10]
Akbank AG, Almanya'da faaliyet gösteren şirket, Akbank'ın %100 iştiraki olup kurumsal bankacılık hizmetleri sağlamaktadır.
Akbank Dubai Limited, Aralık 2009'da Dubai Uluslararası Finans Merkezi'nde (DIFC) kurulan Akbank (Dubai) Limited satın alma ve birleşmelerde aracılık, halka arz ve Türk şirketlerinin farklı borsalarda kote edilmesi gibi konularda faaliyet göstermektedir. Akbank iştiraki olan şirket aynı zamanda müşterilerine fon sağlama, proje finansmanı ve özel bankacılık (private banking) faaliyetlerinde de aracılık ve danışmanlık hizmetleri vermektedir.
Akbank Ventures BV, Akbank'ın global dünyadaki ayak izini genişletmek, trendleri daha yakından takip etmek ve bu bilgi birikimini kendi bünyesine aktarmak için yeni teknolojiler odaklı yatırımlar yapabilmek amacıyla Hollanda'da kurulmuştur.[11]
Aköde Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş., 2019 yılından bu yana Tosla markasıyla bireysel ve kurumsal kullanıcılarına finansal hizmetler sunmaktadır. “Cebin, işin ve senin için” sloganıyla hareket eden Tosla, fintech alanındaki yenilikçi çözümleriyle kullanıcıların günlük finansal işlemlerini kolaylaştırmaktadır.[12]
Stablex Kripto Varlık Alım Satım Platformu A.Ş., 2021 yılında blokzinciri ve kripto varlıklar alanında hizmet vermek amacıyla kurulan Stablex, Mayıs 2023'te Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından çoğunluk hisseleri satın alınarak Ak Yatırım bünyesine katılmıştır. 2025 yılından itibaren yasal düzenlemeler uyarınca bankalar ve sermaye piyasası aracı kurumları gibi finansal kuruluş kapsamına alınmıştır.[13]
Sosyal sorumluluk
[değiştir | kaynağı değiştir]Çevre
[değiştir | kaynağı değiştir]Akbank, Küresel İlkeler Sözleşmesi imzacısı bir şirkettir. Bu imza ile Akbank, insan haklarına saygılı, güvenli ve nezih iş ortamı sağlamak, çevreyi korumak, şeffaf kurumsal yönetimi kapsayan politika ve uygulamalar gerçekleştireceğine dair sorumluluk almaktadır.
Akbank 2009 yılında kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinin takibi amacıyla Kurumsal Yönetim ve Sosyal Sorumluluk Komitesi'ni oluşturmuştur. Banka kurumsal yönetim ve sosyal sorumluluk konularında çeşitli uygulamalara sahiptir.
- Temettü politikasını açıklayan ilk bankadır.
- Kurucu hisselerini geri satın alan ilk bankadır.
- Kurumsal Yönetim İlkeleri'ni faaliyet raporunda duyuran ilk bankadır.
- Kurumsal Yönetim İlkeleri'ni web sitesinde duyuran ilk bankadır.
- Küresel İlkeler Sözleşmesi Raporu'nu (Global Compact) yayımlayan ilk bankadır.
- Mevduat bankaları arasında GRI standartlarına göre sürdürülebilirlik raporunu yayınlayan ilk bankadır.[14]
- Karbon Saydamlık Projesi (Carbon Disclosure Project)
- Cancun Bildirisi (Cancun Communique)
- REC (Regional Environment Center)
Kültür-Sanat faaliyetleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Akbank'ın sanat merkezi olan Akbank Sanat 1993 yılında kurulmuştur. Akbank Sanat 2003 yılından itibaren çağdaş sanata yönelerek yeni bir yapılanmaya girmiş ve düzenlediği sergilerle uluslararası birçok sanatçının eserlerini Türkiye'ye getirmiştir. İstanbul'un kültür ve sanat hayatında önemli bir yeri olan Beyoğlu'nda sürekli faaliyet gösteren Akbank Sanat yıl boyunca sergiler, söyleşiler, konferanslar, film gösterimleri ve konserlerle 700'ün üzerinde etkinlik organize etmektedir. Litografi ve serigrafi atölyesinde ise sanatçılara baskı yapma imkânı sunmaktadır.[15]
Akbank Çocuk Tiyatrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]41 yıldır Türkiye'nin birçok ilinde çeşitli oyunları sahneye taşımıştır. Hürriyet gazetesinin gerçekleştirdiği sosyal sorumluluk kampanyası çerçevesinde yeni oyunlar sergilemektedir.[16]
Türkiye'de gerçekleştirilen en büyük caz organizasyonudur.
Akbank Kısa Film Festivali
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'de kısa film kültürünün yayılmasını, profesyonel ve amatör sinemacıların tanıtılmasını hedefleyen festival; 2004'ten bu yana sürmektedir.
Uluslararası İstanbul Film Festivali
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünya sinemasının seçkin ve özgün filmlerinin yer aldığı festivale, birçok filmin oyuncuları ve yönetmenleri de katılmaktadır. 2004 yılından beri, Akbank tarafından desteklenen organizasyon, çoğunluğu genç bir izleyici kitlesine sahiptir.
Salvador Dalí Sergisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eylül 2008'den itibaren Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nde yer aldı. 385 eserle, şu zamana kadar İspanya dışında gerçekleştirilen en büyük Salvador Dali sergisidir.[17]
Rodin Sergisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Heykel sanatında oldukça önemli bir yere sahip olan Rodin'in eserleri, 2006 yılında Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nde gerçekleşen bir organizasyonla Türkiye'de sergilendi. Sponsorluğunu Akbank'ın üstlendiği sergi; Paris Rodin Müzesi koleksiyonundan toplam 203 eseri içeren Rodin retrospektifinde, ünlü sanatçının bronz, alçı, mermer heykelleri, arşiv fotoğrafları, antik heykel koleksiyonundan parçalar ve çok sayıda deseni yer aldı. Yüzlerce sanatseverle buluşan sergi kapsamında ayrıca konferanslar, heykel atölyeleri ve çocuk eğitim programı da yer aldı.
Cirque du Soleil
[değiştir | kaynağı değiştir]Kurulduğu günden bu yana, dünyanın çeşitli ülkelerinde turnelere çıkan ancak Türk hayranlarının yurt dışında ya da video koleksiyonlarından izlemekle yetinmek zorunda kaldığı bir topluluktur. Müzik, dans ve sahne şovunun mükemmel bileşimi olarak adlandırılan efsanevi topluluk, bugüne kadar tüm dünyada 5 kıtada milyonlarca izleyiciyle buluştu. 19 Şubat-4 Mart 2011 tarihleri arasında Türkiye'deki ilk gösterilerini Akbank ana sponsorluğunda gerçekleştiren topluluğu İstanbul'daki toplam 18 gösterisinde yaklaşık 80 bin kişi izledi.
ZERO. Geleceğe Geri Sayım sergisi
[değiştir | kaynağı değiştir]S.Ü. Sakıp Sabancı Müzesi'nde ziyarete açılan, II. Dünya Savaşı sonrası dünyaya hakim olan durağan ve olumsuz atmosfere bir cevap olarak doğan ve adını bir roketin kalkmasından önceki geri sayımdan alan ZERO akımına odaklandı. Sergi, 1957 yılında Almanya'da doğan ZERO'nun kurucuları Heinz Mack, OttoPiene, Günther Uecker'in eserleri ile akımın tinsel öncülüğünü üstlenmiş önemli sanatçılar Yves Klein, Piero Manzoni ve Lucio Fontana'nın farklı tekniklerde ürettiği 100'ün üzerinde eseri bir araya getirdi. Küratörlüğünü ZERO Vakfı Kurucu Yöneticisi ve küratör Mattijs Visser'in üstlendiği sergi, ZERO'nun omurgasını oluşturan Işık, Zaman, Boşluk, Renk ve Hareket temaları etrafında şekillendi.
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2009
- Euromoney, Türkiye'nin En İyi Bankası[18]
- Global Finance, Türkiye'nin En İyi Bankası, En İyi Dış Ticaret Finansmanı Hizmetleri Bankası, En İyi Döviz İşlemleri Bankası, Avrupa'nın En İyi Online Mevduat Kazanımı Ödülü, Avrupa'nın En İyi Bilgi Güvenliği Girişimleri Ödülü[19]
- Emea Finance, Türkiye'nin En İyi Bankası[20]
- World Finance, Türkiye'nin En İyi Bankası[21]
- American Turkish Council (ATC) & Türk Amerikan İş Konseyi, Ticari Liderlik Ödülü[22]
- Euroweek, En İyi Türk Kredisi Ödülü[23]
- Stevie Awards, Fish - 2009 Finansal Hizmetler Kategorisi, “En İyi Ürün Ve Hizmet” Ödülü, Akbank 18.Caz Festivali Reklam Filmi - En İyi Tv/Sinema Reklam Kampanyası Ödülü[24]
- Oscards, Fish - Avrupa “2009 En İyi Sadakat ve Ödül Programı” Dalında Birincilik[25]
- Imı Eğitim yönetim ve organizasyon 2009 İstanbul Çağrı Merkezi Ödülleri, En İyi Çağrı Merkezi ve En İyi Müşteri Deneyimi Ödülleri[26]
- Türkiye Halkla İlişkiler Derneği(TÜHİD), Altın Pusula Ödülleri “İstanbul’da Bir SürrealisT Salvador Dalí” Sergisi - Jüri Özel Ödülü[27]
- Kristal Elma, Akbank 18. Caz Festivali Reklam Filmi - En İyi Tv Reklamı Ödülü[28]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Habertürk. "Akbank'tan 66.5 milyar TL net kâr - Para Haberleri". Habertürk. 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ "Akbank'tan 2024'ün son çeyreğinde 9,2 milyar TL net kâr". 1 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2025.
- ^ "Akbank bilanço 2024". 1 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2025.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2014.
- ^ Akbank'taki ihtilâf Sabancılar'a yaradı, Sabah Gazetesi, 31.03.2007 12 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Sendika.org[ölü/kırık bağlantı]
- ^ birgun.net[ölü/kırık bağlantı] 18 Kasım 2008, erişim tarihi: 17 Ekim 2012
- ^ Akbank’tan ‘işten çıkarma’ açıklaması Ntvmsnbc, 19 Kasım 2008. archive.org arşivi'ne erişim tarihi: 17 Ekim 2012
- ^ Fatih Altaylı: "Şimdi Akbank sektörün en büyük iki tanesinden bir tanesi. O yaptığı zaman diğerlerinin de yapmak için elinde koz olur. Ama o da yapmıyor. Diyorum ya bu iş moralite. Bu moraliteyi bozmamak lazım." Haberturk 30 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 20 Kasım 2008
- ^ http://www.finansglobal.com/bankacilik/akbank-n-v-ve-akbank-ag-birlesti/ 6 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Akbank. "Akbank Ventures BV". Akbank. 26 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2025.
- ^ "Tosla". tosla.com. 2 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2025.
- ^ "Hakkımızda". Stablex - Türk Lirası ile Kripto Para Alım Satım Platformu. 25 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2025.
- ^ Kurumsal Yönetim Uygulamaları 6 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ "Akbank Sanat". 15 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2009.
- ^ "Hürriyet Treni Bayram Albümü, Hürriyet Gazetesi, 21.09.2009". 27 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2009.
- ^ "Salvador Dali Sergisi Kapılarını Açıyor, NTVMSBC, 22.09.2008". 28 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2009.
- ^ Bankacılık Oscar’ı bu yıl Akbank’ın 4 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Global Finance: Akbank, Türkiye'nin en iyi bankası.
- ^ Project Finance Awards 8 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ World Finance Banking Awards .
- ^ Akbank ‘Ticari Liderlik Ödülü’nün sahibi oldu.
- ^ EuroWeek’ten Akbank’a ‘en iyi kredi’ ödülü geldi.
- ^ Akbank's New Credit Card: FISH "The New Generation Card" 12 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ 2009 Faaliyet Raporu 16 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ En Övgüye Değer olan AKBANK 23 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Altın Pusula Halkla İlişkiler Ödülleri sahiplerine kavuştu 20 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Kristal Elma Arşiv 16 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Mevduat bankaları |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Katılım bankaları |
| ||||||
| Kalkınma ve yatırım bankaları |
| ||||||
| Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu | |||||||
| Şube açan yabancı bankalar | |||||||
| İlgili kurumlar | |||||||
