Alanyalı Alda
Alda (Gürcüce: ალდა) veya Alde (Gürcüce: ალდე), 11. yüzyıl Alan prensesi ve Gürcistan Kralı I. Giorgi'nin ikinci karısıydı (h. 1014-1027). Çiftin, üvey kardeşi IV. Bagrat'ın hükümdarlığı sırasında Gürcistan'daki iç karışıklıklarda önemli rol oynayan Demetre adında bir oğlu vardı.[1]
I. Giorgi'nin "ikinci karısı", Giorgi'nin ölümünden sonra Abhazya kıyılarında Anakopia'da yaşayan oğlunu terfi ettirmek için soylu bir partinin beyhude girişimini anlatan bir pasajda I. Giorgi'nin "ikinci karısı"ndan bahsetmektedir. Demetre daha sonra Bizanslılara sığındı ve Anakopia'yı İmparator III: Romanos Argyros'a teslim etti (yaklaşık 1033). Aynı pasajda, "Oset kralının kızı" olarak anılır, "Osetler", Gürcüce Alanların adıdır.[2] Alda adı (Yunanca: Ἀλδή) çağdaş Bizans kaynaklarından öğrenilmektedir. Gürcü yıllıklarını doğrulayan İoannis Skilicis, Alda'nın "Giorgi'nin karısı" olduğunu bildirdi... Alan ırkından, oğlu Demetre'yi magistros rütbesiyle onurlandıran imparatora "Anakopia'nın çok güçlü kalesini" teslim etti.[3][4]
Giorgi'nin ilk karısı Meryem'i reddetmesine doğrudan bir gönderme Gürcü vakayinamelerinde bulunmadığından, Alda, Marie-Félicité Brosset[5] gibi bazı tarihçiler tarafından bir cariye olarak düşünülür, ancak Giorgi'nin Alda ile evliliğinin meşruiyeti çağdaş kaynaklarda sorgulanmış görünmez.[6] Meryem'in Giorgi'nin ölümü ve reşit olmayan oğlu IV. Bagrat için naipliğe katılmasının ardından yeniden öne çıkmasının ardından, Alda ve oğlu Demetre Bizans imparatorluğuna kaçtı. Demetre, mücadelesinde güçlü Kldekari Dükü Liparit ve Bizanslılar tarafından desteklenen Gürcü tacını ele geçirme girişimlerinde yaklaşık yirmi yıl geçirdi. 1053 yakınlarında öldü. Daha sonra, 18. yüzyıl Gürcü tarihçisi Prens Vahuşti'ye göre, Demetre'nin oğlu David, büyükannesi (yani, isminden bahseilmese de, Alda) tarafından, torunlarının geliştiği ve Gürcistan Kraliçesi Tamar'ın ikinci kocası David Soslan'ın geldiği yerel bir "kraliyet" çizgisi üreten Alanya'ya götürüldü (h. 1184-1213).[1][7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Toumanoff (1976), pp. 121 & 545.
- ^ Thomson (1996), p. 288.
- ^ Alemany (2000), p. 222.
- ^ Seibt (2012), pp. 174-178.
- ^ Brosset (1849), p. 315, n. 4.
- ^ Garland, Lynda & Rapp, Stephen (2006), "Mary 'of Alania': Woman and Empress Between Two Worlds", p. 120. In: Garland (2006).
- ^ Alemany (2000), p. 321.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alemany, Agusti (2000). Sources of the Alans: A Critical Compilation. Brill Publishers, 90-04-11442-4.
- (Fransızca) Brosset, Marie-Félicité (1849). Histoire de la Géorgie depuis l'antiquité jusqu'au XIXe siècle. St.-Pétersbourg: Imprimerie de l'Académie Impériale des Sciences.
- Garland, Lynda (ed., 2006), Byzantine Women: Varieties of Experience, 800-1200. Ashgate Publishing, 0-7546-5737-X.
- Seibt, Werner (2012), "The Byzantine Thema of Soteroupolis-Anakopia in the 11th Century"[ölü/kırık bağlantı] . Bulletin of the Georgian National Academy of Sciences, vol. 6, no. 2: 174–178.
- Thomson, Robert W. (1996), Rewriting Caucasian History. Oxford University Press, 0-19-826373-2.
- (Fransızca) Toumanoff Cyrille (1976). Manuel de généalogie et de chronologie pour le Caucase chrétien (Arménie, Géorgie, Albanie). Rome: Édition Aquila.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alde, Abchasia / Gürcistan'dan Giorgi I'in eşi 22 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . Bizans Dünyasının Prosopografisi . Erişim tarihi 29 Mayıs 2011.