Argiraspides
Argyraspides (Grekçe: Ἀργυράσπιδες, romanize: Argyráspides), anlamı "Gümüş Kalkanlar" olan bu isimle anılan, gümüş kaplamalı kalkanlar taşıyan elit Makedon askerleriydi. Orijinal birlik, Büyük İskender'in ordusunda görev yapan hypaspistlerdi. Diadochi Savaşları sırasında başlangıçta Eumenes'e hizmet ettiler, ancak MÖ 316'da Gabiene Savaşı'nda ona ihanet ederek Antigonus Monophthalmus'un tarafına geçtiler. Antigonus'un emriyle dağıtılmalarının ardından, daha sonraki Selefkî İmparatorluğu ve Roma İmparatorluğu'nun askeri birlikleri onlardan örnek alınarak oluşturulmuştur.
Büyük İskender
[değiştir | kaynağı değiştir]Büyük İskender'in Makedon ordusunun bir birliğiydiler. Parmenion'un oğlu Nikanor ve Seleukos komutasındaki bu seçkin askerler, İskender tarafından büyük saygı görüyordu. Hindistan'dayken İskender'in ordusunda bulundukları sırada isimlerini Argyraspides olarak değiştiren hypaspistlerdi.[1]
Diadochi Savaşları
[değiştir | kaynağı değiştir]MÖ 323'te İskender'in ölümünden sonra Eumenes'i takip eden bu kıdemli askerlerin çoğu altmış yaşının üzerinde olmalarına rağmen, savaş becerileri ve deneyimleri sayesinde korkulan ve saygı duyulan kişilerdi. MÖ 316'da Gabiene Savaşı'nda, Antigonus Monophthalmus ailelerini ve kırk yıllık yağmalarının sonucu olan değerli eşyalarını içeren bagajlarını ele geçirmeyi başarınca, onunla uzlaşmak zorunda kaldılar. Komutanlarından biri olan Teutamus, bu eşyaların geri verilmesini sağlamak için Antigonos ile görüştü ve karşılığında generalleri Eumenes'i ona teslim etti.
Antigonos kısa süre sonra bu birliği dağıttı, çünkü bu askerleri yönetmek için fazla başlarına buyruk ve disiplinsiz buluyordu. Ayrıca diğer komutanları Antigenes’i de idam ettirdi. Diadochi Savaşları boyunca Antigonos, bu deneyimli birliğe karşı büyük bir nefret geliştirmişti; çünkü bu birliğin sebep olduğu bir ayaklanma sırasında neredeyse ölüyordu ve savaşlarda yine bu birlik tarafından defalarca bozguna uğratılmıştı.[2] Antigonos, bu nedenle Gümüş Kalkanları Arachosia’nın Makedon satrapı Sibyrtius’a gönderdi ve orada ikişer ya da üçer kişilik küçük gruplar halinde tehlikeli görevlere yollanarak sayılarının hızla azaltılması emrini verdi. Ancak yine de bazıları Asya’daki Makedon yerleşimlerine emekli olarak gönderilmiş de olabilir.
2. yüzyılda yaşamış Romalı Makedon bir yazar ve hatip olan Polyaenus, Antigonos'un kendisine Eumenes'i esir olarak getiren Argyraspides'i cömertçe ödüllendirdiğini yazar. Ancak, kendisine karşı gelecekte yapılabilecek muhtemel eylemlerin önüne geçmek için, Argyraspides'lerden bin tanesini Sibyrtius'un emrinde hizmet etmeye gönderirken, diğerlerini de uzak ülkelerdeki garnizonlarda tutarak izole eder ve sonunda hepsinden bu şekilde kurtulmayı başarır.[3]
Plutarkhos, Antigonos'un Eumenes'i öldürdükten sonra Argyraspides'i Sibyrtius'a gönderdiğini ve onları mümkün olan her şekilde yok etmesini emrettiğini yazmıştır.[4]
Seleukos İmparatorluğu
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriye Seleukos kralları aynı adı taşıyan bir piyade falanjit birliği kullanıyorlardı. MÖ 217 yılında Refah Muharebesi'nde 10.000 kişilik Argyraspides birliği, Ptolemaios falanksının karşısında mevzi alır. Bu askerler, krallığın her bölgesinde seçilmiş ve Makedonya usulü silahlandırılmış adamlardı.[5] MÖ 190 yılındaki Magnesia Muharebesi sırasında kralın yanında yer almaları, Seleukos ordusunun önde gelen bir piyade muhafız birliği olduklarını göstermektedir. MÖ 166'da IV. Antiohos Epifanis tarafından düzenlenen Daphne geçit töreninde Argyraspides birliği 5.000 askerden oluşuyordu.[6] Ancak Polibios'un "Roma tarzında" silahlanmış ve giyinmiş olarak tanımladığı birlik 5.000 kişilik birliğini,[7] Profesör Bar-Kochva,[8] hayatlarının en güzel döneminde oldukları tanımlanan bu adamların aynı zamanda Argyraspides'in bir bölümü olabileceğini ve birliğin sayısının 10.000'e çıkabileceğini öne sürer. Livius, Magnesia'daki III. Antiohos'un ordusunda bir kraliyet birliği olarak argyraspides adlı bir süvari birliğinin varlığından bahseder.[9]
Roma
[değiştir | kaynağı değiştir]Roma İmparatoru Alexander Severus (222-235), Büyük İskender'in pek çok yönünü taklit ederken, ordusunda argyraspides ve chrysaspides (yani "altın kalkanlar") adı verilen adamlar da bulunduruyordu.[10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Flavius Arrianus, Anabasis Alexandri, 7.11.3
- ^ Diodorus Siculus, Bibliotheca, xvii. 57, 58, 59, xviii. 63, xix. 12, 41, 43, 48; Curtius Rufus, Historiae Alexandri Magni, iv. 13 2 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Plutarch, Parallel Lives, "Eumenes", 13-19 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Capitains Nemo". cts.perseids.org. 5 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2025.
- ^ Plutarch, Life of Eumenes, 19.2 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Böylece Eumenes öldü; ve ilahi adalet, onu ihanet eden subaylar ve askerlerden intikam almak için intikam araçlarını aramakta fazla uzağa gitmedi. Antigonos’un kendisi, Argyraspides’i inançsız ve disiplinsiz yaratıklar olarak görüp nefret ettiğinden, onları himayesi altına verdiği Arachosia valisi Sibyrtius’a, her yolu kullanarak onları yok etmesini emretti; öyle ki, içlerinden hiçbiri ne Makedonya’ya dönebilsin ne de Yunan denizini görebilsin."
- ^ Polibios, 5.79.4, 5.82.2
- ^ Polibios, 30.25.5
- ^ Polibios, 30.25.3
- ^ Bar-Kochva, Bezalel (13 Mayıs 1976). The Seleucid Army: Organization and Tactics in the Great Campaigns (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-20667-9.
- ^ Livy Ab urbe condita xxxvii. 40 9 Mart 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Historia Augusta, "Alexander Severus", 50
Yazın
[değiştir | kaynağı değiştir]
Yukarıdaki cümlelerden biri veya daha fazlası, artık kamu malı olan bir yayından metin içermektedir: Smith, William, (Ed.) (1870). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology.
Daha fazla okuma
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lock, R. A. (1977). "The Origins of the Argyraspids". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. 26 (3): 373-378.
- Roisman, Joseph (2012). "Eumenes and the Silver Shields". Alexander's Veterans and the Early Wars of the Successors. University of Texas Press. ss. 177-211. doi:10.7560/735965-011. ISBN 978-0-292-73596-5.
- Roisman, Joseph (2012). "The Silver Shields in Battle and Eumenes' Death". Alexander's Veterans and the Early Wars of the Successors. University of Texas Press. ss. 212-236. doi:10.7560/735965-012. ISBN 978-0-292-73596-5.