Ariadne (imparatoriçe)
| Ariadne | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Augusta | |||||
,_zecca_di_costantinopoli.JPG) Ariadne solidusu | |||||
| Bizans imparatoriçesi | |||||
| Hüküm süresi | 474–475 | ||||
| Önce gelen | Aelia Verina | ||||
| Sonra gelen | Euphemia | ||||
| Bizans imparatoriçesi | |||||
| Hüküm süresi | 476-515 | ||||
| Önce gelen | Zenonis | ||||
| Sonra gelen | Euphemia | ||||
| Doğum | y. 450 | ||||
| Ölüm | 515 Konstantinopolis | ||||
| Defin | Havariyyun Kilisesi | ||||
| Eş(ler)i | Zeno I. Anastasius | ||||
| Çocuk(lar)ı | II. Leo | ||||
| |||||
| Hanedan | Leo hanedanı | ||||
| Babası | I. Leo | ||||
| Annesi | Aelia Verina | ||||
Aelia Ariadne (y. 450 – 515) Bizans İmparatorları Zeno ve I. Anastasius'un eşidir.
Ariadne, İmparator I. Leo ve Aelia Verina çiftinin kızıdır. Annesi Verina, İmparator Basiliscus'un kızkardeşidir.
Aelia Ariadne (y. 450 – 515), geç Antik Çağ'da yaşamış Bizans imparatoriçesi, İmparator Zeno ve ardından I. Anastasius ile yaptığı evlilikler sayesinde Doğu Roma'nın en etkili saray figürlerinden biri olmuştur. Ariadne, hem siyasi evlilikleri hem de saray içi entrikalar üzerindeki belirleyici rolü nedeniyle Konstantinopolis saray çevresinde güçlü bir konuma sahipti.[1]
Kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Ariadne, Doğu Roma İmparatoru I. Leo ile imparatoriçe Aelia Verina'nın kızıdır.[2] Annesi Verina, imparator Basiliscus'un kız kardeşi olup, Ariadne böylece imparatorluk içinde köklü bir Leonid hanedan ilişkisi taşımaktadır.
Zeno ile evliliği
[değiştir | kaynağı değiştir]
Ariadne, gelecekteki imparator Zeno (o dönem Isaurialı Tarasis Kodisa) ile evlendi. Bu evlilik, Isaurialı askeri elit ile Konstantinopolis aristokrasisi arasında bir güç dengesi yaratmak amacıyla siyasi bir tercih olarak görülür.[3] Zeno'nun 474 yılında tahta çıkmasının ardından Ariadne, imparatoriçe unvanını aldı.
474–475 Krizi
[değiştir | kaynağı değiştir]Zeno'nun ilk saltanat dönemi saray entrikaları ile gölgelendi. Ariadne'nin annesi Verina ile amcası Basiliscus'un Zeno'yu devirmesi sonucunda Ariadne kısa süreliğine Basiliscus döneminde sarayda etkisini korudu; fakat Zeno 476'da tahtı geri aldığında yeniden imparatoriçe olarak saray protokolündeki yerini aldı.[4]
I. Anastasius ile evliliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Zeno'nun 491'de ölmesi üzerine Ariadne, devlet yönetiminde bir süre belirleyici bir rol oynadı. Zeno'nun halefi seçilirken Senato'nun onayıyla, saray bürokrasisinden gelen yüksek rütbeli memur I. Anastasius'u imparator seçti ve kısa süre sonra onunla evlendi.[1] Anastasius'un tahta çıkmasında Ariadne'nin desteği kritik görülür; çağdaş kaynaklar bu tercihin devlet idaresinde istikrarı sağladığını aktarır.
Etkisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ariadne'nin siyasi etkisi iki imparatorun hükümdarlığı boyunca hissedildi. Kilise içi tartışmalarda taraf olmaktan kaçınsa da, saray çevresindeki atamalarda nüfuz sahibiydi. Zeno dönemindeki ayaklanmalar ve derin patrik ve imparator arasındaki çekişmeler sırasında aracılık rolü üstlendi. Bununla birlikte Anastasius'un mali ve idari reformlarında saray desteğini sağlamlaştırdı.[5]
Çağdaş tarihçiler tarafından "ılımlı, dikkatli ve politik olarak yetenekli" bir imparatoriçe olarak tanımlanır.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Ariadne 515 yılında Konstantinopolis'te öldü ve muhtemelen imparatorluk ailesine ait bir türbeye defnedildi.[3] Yaşadığı dönem, Batı Roma'nın çöküşü ve Doğu Roma'nın kurumsal olarak güçlenme sürecine denk geldiğinden, Ariadne iki büyük imparatorluğun birleşim dönemini temsil eden önemli bir figürdür.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Babası: I. Leo
- Annesi: Aelia Verina
- Kardeşi: Leontia
- Amcası: Basiliscus
- Eşleri: Zeno ve I. Anastasius
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Oxford Dictionary of Late Antiquity, "Ariadne", Oxford University Press.
- ^ Encyclopaedia Britannica, "Zeno" maddesi.
- ^ a b Cambridge History of the Byzantine Empire, Cambridge University Press.
- ^ W. Treadgold, *A History of the Byzantine State and Society*.
- ^ S. Tougher, *The Reign of Anastasius I*, Routledge.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
