Aytaç Yalman
| Tahir Aytaç Yalman P.1960-64 | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 29 Temmuz 1940 Üsküdar, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 15 Mart 2020 (79 yaşında) Üsküdar, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | COVID-19 |
| Defin yeri | Kanlıca Mezarlığı, İstanbul |
| Bağlılığı |  Türkiye |
| Hizmet yılları | 1960-2004 |
| Rütbesi |  Orgeneral |
| Komutası | 50. Piyade Alayı, 39. Mekanize Piyade Tugayı, Kara Kuvvetleri Personel Daire Başkanı, Piyade Okulu, Kara Kuvvetleri Denetleme ve Değerlendirme Başkanı, 6. Kolordu, 2. Ordu, Jandarma Genel Komutanlığı, Türk Kara Kuvvetleri |
| Ödülleri |     |
| Ailesi | |
| Eşi | Belma Yalman |
| Çocukları | 2 |
| Sonraki işi | Musikişinas |
Tahir Aytaç Yalman (29 Temmuz 1940 – 15 Mart 2020) Türk asker ve musikişinas. 2002-2004 yılları arasında Türk Kara Kuvvetleri Komutanı olarak görev yaptı.[1]
Askerî kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]1958'de Kuleli Askerî Lisesinden, 1960 yılında Kara Harp Okulundan, 1961 yılında Piyade Okulundan, 1971 yılında Kara Harp Akademisinden ve 1976 yılında da Silahlı Kuvvetler Akademisinden mezun oldu. 1961-1976 yılları arasında Kara Kuvvetleri'nin çeşitli birliklerinde Takım ve Bölük komutanlıkları ile Karargâh Subaylığı ve Kurmay Başkanlıkları görevlerinde bulundu. 1976-1980 yılları arasında Silahlı Kuvvetler Akademisi'nde Öğretim Üyesi, 1980-1982 yılları arasında Ege Ordusu ve Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı İstihbarat Başkanı olarak görev yaptı. 1982-1983 yılları arasında 50. Piyade Alay Komutanlığı görevini icra etti. 1983-1985 yılları arasında Kara Harp Akademisi, 1985-1986 yılları arasında da Kara Harp Okulu Öğretim Başkanlığı görevlerinde bulundu.
1986 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Kara Harp Okulu Komutan Yardımcılığı'na, 1987 yılında da 39. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı'na atandı. 1990 yılında ise Tümgeneral rütbesine terfi etti. 1990-1993 yılları arasında Kara Kuvvetleri Personel Daire Başkanlığı, 1993-1994 yılları arasında Piyade Okul Komutanlığı yaptı. Aynı yıl Korgeneral rütbesine terfi etti ve Kara Kuvvetleri Denetleme ve Değerlendirme Başkanlığı görevine atandı. 1995-1998 yılları arasında Adana'da bulunan 6. Kolordu Komutanlığı görevini yürüttü.
1998 yılında Orgeneral rütbesine terfi ederek 2. Ordu Komutanlığına atandı. 1998 yılında Suriye ile yaşanan kriz sonrası 20 Ekim 1998 tarihinden itibaren Adana Mutabakatı gereği, Türkiye Cumhuriyeti adına Türkiye-Suriye güvenlik ilişkilerini yürüttü. 24 Ağustos 2000 tarihinde Jandarma Genel Komutanlığı görevine atandı. 24 Ağustos 2002 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atandı. Bu görevdeyken 1 Mart tezkeresine karşı çıktı.[2] 29 Ağustos 2004 tarihinde emekli oldu.
Olaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ergenekon davası kapsamında ortaya çıkan eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek'e ait olduğu iddia edilen günlüklerle ilgili hakkında soruşturma yürütüldüyse de beraat etti.[3]
Balyoz davası
[değiştir | kaynağı değiştir]1. Ordu Komutanlığında düzenlenen plan seminerinde hazırlandığı iddia edilen Balyoz darbe planı hakkında yürütülen davada tanıklık yapmaması eleştirildi. Daha sonra mahkemenin çağrısı üzerine verdiği ifadede darbeyi önlediği iddialarının doğru olmadığını söyledi.[4]
Daha sonra verdiği bir röportajda Yalman'a göre olay şöyle gelişti:
| “ | Dönemin 1. Ordu Komutanı Çetin Doğan, iç tehdit senaryosunun da dâhil olduğu plan semineri taslağını Kara Kuvvetleri Komutanı Yalman'a gönderdi. Ancak Yalman, iç tehdit senaryosunun seminerde görüşülmemesini istedi. Çetin Doğan, bu emre uymayarak iç tehdit senaryosunun da dâhil olduğu emirleri emrindeki birliklere ve Kara Kuvvetleri Komutanlığına gönderdi. Bu durumu dönemin Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı İlker Başbuğ, Yalman'a haber vermedi. Yalman, bunu ancak 2010 yılında Balyoz davasının iddianamesinde öğrendi. | „ |
Çetin Doğan ve İlker Başbuğ, Yalman'ı yalanladı.[7][8] Daha sonra Yalman da Başbuğ'un “gerçek dışı beyanda bulunduğunu” belirtti.[9]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Birkaç gün önce İran'dan dönen Yalman, spor yaparken fenalaşınca 15 Mart 2020 günü Sağlık Bilimleri Üniversitesi Sultan Abdülhamid Han Eğitim ve Araştırma Hastanesine kaldırılmış, hastanede yapılan tüm müdahalelere rağmen aynı gün ölmüştür.[10] 18 Mart günü Saygı Öztürk, Yalman'ın virüsten öldüğünü, eşininse karantinada olduğunu yazdı.[11] Sultan Abdülhamid Han Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği 19 Mart 2020 tarihinde Yalman'ın ölüm nedeninin, COVID-19 pandemisi çerçevesinde gelişmiş ve eşinin de yakalanmış olduğu COVID-19 olduğunu açıkladı.[12] Başhekimlik, "Eşinin test sonucunun COVID pozitif gelmesi üzerine merhum Aytaç Yalman’ın klinik tablosunun da uyumlu olduğu dikkate alındığında COVID 19’a bağlı vefat ettiği kanaati oluşmuştur.” açıklamasında bulundu.[13] Yalman'ın vefatından 3 hafta önce İran'a gittiği ortaya çıktı.[14]
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptığı açıklamada Aytaç Yalman'ın COVID-19 nedeniyle öldüğünü doğruladı.[15]
Yalman, özel bir askerî defin töreni yapılmadan gömüldü.[16] Eşi Belma Yalman da kendisinden 24 gün sonra 8 Nisan 2020'de COVID-19 hastalığı nedeniyle tedavi gördüğü Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesinde öldü.[17]
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]TSK Üstün Hizmet Madalyası, Üstün Cesaret Madalyası, iki Altın Şeref Madalyası, Gambiya Devlet Nişanı ve Güney Kore Tong İl Jang madalyası sahibidir.[1]
Kişisel yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Belma Yalman ile evli olup 2 çocuk babasıydı.
Klasik müzik alanında eserlerinin olmasından dolayı 'Notacı Paşa' olarak da bilinir.[18]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Aytaç Yalman'ın Kısa Özgeçmişi". aytacyalman.blogspot.com. 5 Haziran 2007. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- ^ "Cumhurbaşkanı Sezer bana darbeyi sordu, "Mümkün mü, ben buradayım" dedim". Hürriyet. 15 Aralık 2014. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Toprak, İlhan (23 Nisan 2011). "Darbe Günlükleri de Ergenekon'da". Yeni Şafak. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- ^ "Darbeyi önlediğime dair haberler yalan". 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2021.
- ^ "Başbuğ görevini yapsaydı Balyoz olmayacaktı". 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2021.
- ^ "İlker Başbuğ edepsiz". 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2021.
- ^ "Çetin Doğan'dan Yalman'a cevap!". 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2021.
- ^ "İlker Başbuğ". 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2021.
- ^ "İstenirse bilirkişi inceleyebilir". 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2021.
- ^ "Eski Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman vefat etti". Habertürk. 17 Mart 2020. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2020.
- ^ "Aytaç Yalman koronavirüsten mi oldu Saygı Öztürk duyurdu". İnternethaber. 19 Mart 2020. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- ^ "Aytaç Yalman'ın corona virüsü nedeniyle öldüğü kesinleşti". Sözcü. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Başhekimlik'ten Aytaç Yalman açıklaması: Koronavirüs kanaati oluşmuştur!". BirGün. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Aytaç Paşa İran'a gitmiş". Haber 7. 20 Mart 2020. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020.
- ^ "Son dakika… Bakan Koca: Hayatını kaybedenlerin sayısı 3 oldu". Sözcü. 19 Mart 2020. 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Aytaç Yalman'ın ölüm sebebi koronavirüs mü?". euronews. 19 Mart 2020. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Aytaç Yalman'ın eşi Belma Yalman da koronavirüsten hayatını kaybetti". Cumhuriyet. 8 Nisan 2020. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- ^ "Silahlar ve notalar arası bir yaşam". IndependentTürkçe. 31 Aralık 2021. 30 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Hilmi Özkök |
Türk Kara Kuvvetleri Komutanı 27 Ağustos 2002 - 29 Ağustos 2004 |
Sonra gelen: Yaşar Büyükanıt |
| Önce gelen: Rasim Betir |
Jandarma Genel Komutanı 24 Ağustos 2000 - 27 Ağustos 2002 |
Sonra gelen: Şener Eruygur |
| Önce gelen: Rasim Betir |
2. Ordu Komutanı 30 Ağustos 1998 - 24 Ağustos 2000 |
Sonra gelen: Edip Başer |
- Türk Kara Kuvvetleri komutanları
- Jandarma genel komutanları
- 2. Ordu (Türkiye) komutanları
- 1940 doğumlular
- Üsküdar doğumlular
- Kuleli Askerî Lisesinde öğrenim görenler
- Kara Harp Okulunda öğrenim görenler
- Ergenekon davası
- Balyoz davası
- 2020'de ölenler
- İstanbul ilinde COVID-19 pandemisinden ölenler
- Kanlıca Mezarlığı'na defnedilenler
- Piyade subaylar