Beş Adalar
 Gelidonya Burnu'ndan Fener ve Beş Adalar | |
 | |
| Coğrafya | |
|---|---|
  Beş Adalar | |
| Koordinatlar | 36°10′57″K 30°24′19″D / 36.18250°K 30.40528°D |
| Takımadası | Beş Adalar |
| Denizi | Akdeniz |
| Ada sayısı | 5 |
| Siyasi | |
| Adadaki ülke(ler) | |
| Bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İl | Antalya |
| İlçe | Kumluca |
| Demografi | |
| Nüfus | - |
Beş Adalar veya Beşadalar, (Grekçe: Χελιδόνιαι; Latince: Chelidoniae Insulae; İtalyanca: Celidoni), Antalya ili, Kumluca ilçesi sınırlarında bulunan adalardır. Mavikent beldesinin, Karaöz Mahallesinde bulunan Gelidonya Burnu'un denizdeki devamı niteliğindedir. Adalarda yerleşim bulunmamaktadır.
Teke Yarımadası'nın güney kısmında Eren Tepe bulunur. Tepeden denize doğru, keskin kenarlı Markiz Tepe alçalır, denize dalar. Dağların denizdeki uzantıları Beş Adaları oluşturur. Gelidonya Burnu ve Beş Adalar Antalya ve Finike Körfezlerinin sınırını oluşturur.[1]
Adalar çevresi ters akıntılardan dolayı denizcilik açısından tehlikeli bölgedir. Antik dönemlerde pek çok gemi burada batmıştır. MÖ 15. yüzyıla ait bir batık bulunmuş, Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir.
Adalardan en büyüğü 400 m genişlik ve 2000 m uzunluğu ile ince ve uzun Devecitaşı Adası'dır (Uzunada). Batısında Ateş Adası, güneybatısında Suluada bulunur. Sualtı güzeliği ve derinliğinden dolayı dalış alanı olarak kullanılmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Bizanslı Stephanus biri Corudela diğeri Melanippeia olarak adlandırılan iki kayalıktan[2] bahsetmektedir; ancak pozisyonlarından bahsedilmemiştir. Scylax sadece ikisinden bahseder. Strabon'a göre Toros Dağları, önce Pamfilya'nın deniz kıyısının başlangıcında veya Likya ve Pamphylia sınırlarında yer alan adalar olan Chelidoniae'nin (Gelidonya) karşısında büyük bir yüksekliğe ulaşır; bu adalar Hiera Acra'nın (Gelidonya Burnu) açıklarında üç adet, yükseltili ve birbirlerinden yaklaşık beş stadyum ve kıyıdan altı stadyum uzaktaydılar; bunlardan biri ankraj veya limana sahipti.[3] Dionysius Periegetes, üç adadan bahsetmektedir.[4] Bu adaları Tauri promontoryumunun karşısına yerleştiren Yaşlı Plinius, üçünden bahsetmiş ve denizciler için tehlikeli olduklarını söylemiştir;[5] Ancak daha yakın dönemde Francis Beaufort tariflemelerinde adalara hiçbir tehlike atfetmemiştir; Gelidonya Burnu açıklarında beş ada vardır: bu adalardan ikisi, dört ila beş yüz feet yüksekliğindedir; diğer üçü daha küçük ve verimsizdir.[6]
Adalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beşadalar (Beş Adalar, Şıldanlar, Kutsal Kayalar, Gelidonya, Helidonya, Kırlangıç Adaları, Taşlıkburnu, Yardımcı Burnu, Chelidoniae Insulae, Chelidoniai, Celidoni, Chelidonia, Chelidonides nisoi, Χελιδονίδες νῆσοι, Χελιδόνιαι, Πέντε Νησιά)
- Ateş Adası (Poligon, Atış)
- Devecitaşı Adası (Melanippeia, Uzunada)
- Meşe Adası (Korydela, Corudela)
- Suluada (Sulada, Sulu Ada, Krambusa, Krambousa, Crambusa, Grambúsa, Granbusa, Garabusa, Cambruxa, Ixola de Cambro, Karayoza, Karaboğaz, Dionysias, Κραμπούσα)
- Topuk Taşı Adacığı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Markiz'den Adrasan'a Likyalıların izinde". hurriyet.com.tr. 10 Ekim 2011. 4 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016.
- ^ Steph. B. s. v. Χελιδόνιοι.
- ^ Strabo, pp. 520, 651, 666.
- ^ "DIONYSIUS OF ALEXANDRIA, GUIDE TO THE INHABITED WORLD". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2021.
- ^ Plin. v. 33.
- ^ Beaufort, Karamania, p. 38.