Konukseven, Oltu
| Konukseven | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Konukseven Konukseven'in Erzurum'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°29′23″N 42°07′28″E / 40.4897°K 42.1244°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Oltu |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 1841 m |
| Nüfus | 30 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25400 |
Konukseven, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Konukseven mahallesinin eski adı Dağiri (Gürcüce: დაღირი) veya Dagir'dir. 1835 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Dagir (داكیر) olarak geçer.[5][6] Bu yer adı 1886 Rus nüfus sayımında Dagir (Дагиръ) ve 1928 tarihli mülki teşkilata dari kaynakta ise Tağgir (طاعكر) şeklinde yazılmıştır.[7][8]
Dağiri veya Dagir köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 1549 tarihli Gürcistan seferinin ardından Gürcülerden ele geçirmiştir.[9] Köyün bugünkü sınırları içinde tespit edilmiş olan kale bu dönemden kalmış olmalıdır.[10]
Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunun tespit ettiği 1835 nüfus tespitinde bu yerleşim merkezinin adı Dagir (داكیر) şeklinde yazılmıştır. Ancak söz konusu defterin yayımlanmış halinde bu isim "Dağbayır" olarak okunmuştur. Bu tarihte köydeki 7 hanede 46 erkek bulunuyordu. Köyün toplam nüfusunun ise, erkek sayısının yaklaşık iki katı olduğu söylenebilir.[11]
Dağiri veya Dagir köyü, 1877-1878 savaşının ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatının bir parçası olarak, Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında Dagir (Дагиръ) adıyla kaydettiği yerleşim merkezi, Oltu sancağının Oltu kazasına (uçastok) bağlı Sehçek nahiyesinin altı köyünden biriydi. Nüfusu, 36'sı kadın ve 20'si erkek olmak üzere, 12 hanede yaşayan ve tamamı Türk olarak yazılmış 56 kişiden oluşuyordu..[7]
Dağiri veya Dagir köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Pitkir nahiyesine bağlıydı.[8] 1940 genel nüfus sayımında "Dağğir" şeklinde yazılmış olan yerleşim merkezi, Oltu kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 103 kişiden oluşuyordu.[12] Dağiri veya Dağğir Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında Konukseven şeklinde değiştirilmiştir.[13] 1965 genel nüfus sayımında Konukseven köyünde 136 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 7 kişi okuma yazma biliyordu.[14]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[15]
Konukseven köyünde tespit edilmiş olan kale, yerleşim merkezinin 2 kilometre kuzeydoğusunda bulunmaktadır. Ancak kale tamamen yıkılmış ve taş yığınına dönüşmüştür. Dağiri Kalesi, halk arasında "Sıçan Kale" olarak bilinmektedir.[10]
Mahallenin eski adı, 1928 yılı kayıtlarında Tağir olup, Ermenicede "tağer" sözcüğü "mahalleler" anlamına gelmektedir.[16]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, Erzurum il merkezine 150 km, Oltu ilçe merkezine 30 km uzaklıktadır.[17] Mahalle, Oltu'nun güneydoğusunda olup, bir köy yoluyla, Obayayla Mahallesi üzerinden, ilçe merkezine bağlıdır.[18]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2024 | 30[2] |
| 2023 | 31[2] |
| 2022 | 34[2] |
| 2021 | 34[2] |
| 2020 | 42[2] |
| 2019 | 38[2] |
| 2018 | 38[2] |
| 2017 | 37[2] |
| 2016 | 35[2] |
| 2015 | 33[2] |
| 2014 | 37[2] |
| 2013 | 44[2] |
| 2012 | 45[3] |
| 2011 | 46[3] |
| 2010 | 44[3] |
| 2009 | 46[3] |
| 2008 | 52[3] |
| 2007 | 45[3] |
| 2000 | 45[3] |
| 1990 | 93[19] |
| 1985 | 113[20] |
| 1965 | 136[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k l m "Erzurum Oltu Konukseven Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Konukseven, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ Tao (ტაო), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 805. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Göksal Kalkan, "Oltu Sancağı Müslim Nüfus Defterinin transkripsiyon ve değerlendirmesi [h.1251 (m.1835/1836)]", Amasya, 2022, s. 265. 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı": 733". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2024.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226.
- ^ Tao (ტაო), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 67. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 211 ISBN 978-9941-9470-8-7
- ^ Göksal Kalkan, "Oltu Sancağı Müslim Nüfus Defterinin transkripsiyon ve değerlendirmesi [h.1251 (m.1835/1836)]", Amasya, 2022, s. 180-181. 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1940). "1940 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 638". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ a b Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1965). "1965 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "TÜİK1965" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
- ^ "Konukseven Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Google Maps detay". Google Maps. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.