Diyaframlı pompa

Havayla çalışan diyaframlı pompalar (kısaca "havalı pompalar") endüstrinin birçok alanında değişik amaçlarla kullanılmaktadır. Pompa ölçüsüne uygun kapasitedeki bir kompresöre bağlanarak çalıştırılır. Elektrikle çalışmadığı ve içinde elektrikle çalışan parça barındırmadığı için patlamazlık (ex-proof) özelliği vardır. Sıklıkla bu nedenden dolayı patlayıcı üretiminde tercih edilmektedirler.

Üç ana tip diyafram pompası vardır:

1. Diyaframın bir tarafı pompalanacak sıvı içinde, diğer tarafı ise hava veya hidrolik sıvı içinde sızdırmaz hale getirildiği pompalar. Diyafram esnetilerek pompa odasının hacmi artırılır ve azaltılır. Bir çift çek valf, sıvının ters akışını önler.
2. Diyaframın ana tahrik elemanının elektromekanik olduğu, krank veya dişli motor tahriki ile çalışan veya kaldıraç veya kol gibi tamamen mekanik olan hacimsel pozitif deplasman kullananlar. Bu yöntem, basit mekanik hareketle diyaframı esnetir ve diyaframın bir tarafı havaya açıktır.
3. Her iki tarafında pompalanacak sıvı bulunan bir veya daha fazla sızdırmaz diyafram kullananlar. Diyafram(lar) yine esnetilerek hacmin değişmesi sağlanır

Avantajları

• Yüksek viskoziteli sıvıları çok rahat pompalar.
• 5 m derinlikten klape kullanmadan emiş yapar.
• Kuru çalışabilir (fakat diyafram ömrü kısalır), sızdırmazlık elemanına ihtiyaç duymaz.
• Havasının alınma zorunluluğu yoktur.
• Havayla çalışır. Ex-proof (patlamazlık) özelliği vardır.
• Hassas sıvıların kimyasal özelliğini bozmaz.
• İçinden pompanın büyüklüğüne göre 1 cm³ ila 3 cm³ büyüklüğe kadar katı parça geçirir.
• Bakımı işletme içerisinde ve çok çabuk yapılabilir.
• Gövde konstrüksiyonunda cıvatalı bağlantı sistemi uygulandığında daha yüksek basınçlarda kullanılma ve sızdırmazlık özelliğine sahiptir.
• Plastik, alüminyum, paslanmaz çelik malzeme seçenekleri sayesinde farklı özellikteki akışkanların transferine olanak sağlarlar.
• 316 SS paslanmaz çelik malzemeden imal edilen, iç ve dış yüzeyleri hassas işlemeye tabi tutulan pompalar gıda, süt, ilaç ve kozmetik endüstrisinde hijyenik şartları sağlar.

Kullanım alanları

Petrol ürünleri depolarında oluşan yağ ve çamurların temizlenmesi işleminde, havalı pompalar kulanıcıya çok büyük kolaylık sağlar. Her tür kimyasallar, yapıştırıcılar, solventler, boya ve mürekkeplerin, transfer ve sirkülasyonlarında yaygın olarak kullanılır. Havalı pompalar elektiriksiz çalışır. Böylelikle yanmaya ve patlamaya karşı güvenli ex-proof özelliğine sahiptir. Boya ve tutkal ham maddelerinin depolanma ve transferlerinde kullanılmaktadır. Su bazlı akışkanlar için Nitril Kauçuk (Buna-N) diyafram, solvent bazlı akışkanlar için PTFE (Teflon®) diyafram tipleri kullanım prosesine uygundur.

Havalı pompalar gıda sektöründe çok yaygın kullanılırlar. Transfer ettiği sıvının kimyasal özelliğini bozmaması ve inceltmemesi, süt, ayran, krema, hardal, mayonez, ketçap gibi hassas sıvıları aktarılma ve depolama işlemleri için vazgeçilmez bir pompa olmasına neden olmuştur. Çikolata, marmelat gibi yoğun maddelerin transferinde gıda tüzüğü şartlarına uygun havalı pompalar mevcuttur. Havalı pompalar seramik sektöründe, çamur transferi ve kalıplara doldurma amaçlı kullanılır. Bunun yanında sır kaplama işleminde sirkülasyon ve püskürtme amacı ile kullanılmaktadır.

Tersanelerde, gemi inşası ve tamiratında yaygın bir şekilde kullanılırlar. Sintine sularının boşaltılmasında, kumlama ve raspalama atıkları, paslı atıklar havalı pompaların kullanım alanları içerisindedir. Havalı pompalar tekstil sektöründe yer alan boyahanelerde birçok kimyevi maddenin transferinde, depolanmasında ve baskı makinelerinin boya sürkülasyonlarında kullanılmaktadır. Makinenin baskı ve renk kapasitesine göre, her renk için ayrı bir havalı pompa, boya pompası olarak kullanılır.

Talaşlı imalatlarda, bor yağları transferinde, boyama kabinlerinde, püskürtme atığı tortu ve boyaların giderilmesinde, oto servis istasyonlarında, karter atıkları ve yanık yağların toplanmasında sanayi atıkları ve pis suların arıtma tesislerine pompalanmasında kullanılırlar. Akışkan olmayan çok yoğun metaryallerin transferinde, (pasta, krem gibi) "Pistonlu Yüksek Basınç Havalı Pompalar" kullanılır. Pistonlu pompaların en büyük özelliği yüksek çıkış basıncına sahip olmalarıdır. Gelen hava basıncını dörde katlayıp çıkış basıncı olarak verebilirler.

Arıtma tesislerinde ortaya çıkan ve çeşitli asit ve kimyasal atık içeren çamurun transferinde, sedimantasyon havuzları çökelti çamurlarının filtre preslere basılarak susuzlaştırılması işlemlerinde havalı pompalar kullanılır. Canlı hayvan kesim tesislerinde oluşan hayvansal atıkların transferinde, balık yağı üretim tesislerinde depolama ve şişeleme işlemlerinde havalı pompalar kullanılmaktadır.

Kullanımı

Pompadan istenen sıvı aktarma debisi, basıncı, sıvının viskozitesi, sıcaklığı, içindeki katı partikül büyüklüğü, özgül ağırlık, pH oranı, işletmenin hava basıncı ve debisi yani kompresör kapasitesi bilinmelidir.