Enürezis - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Tanım
  • 2 Nedenleri
  • 3 Yarattığı psikolojik sorunlar
  • 4 Sıklığı
  • 5 Tedavi çeşitleri
  • 6 Kaynakça
  • 7 Dış kaynak

Enürezis

  • العربية
  • Български
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Cymraeg
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • 贛語
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • Қазақша
  • 한국어
  • Кыргызча
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • ଓଡ଼ିଆ
  • Polski
  • Português
  • Русский
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • සිංහල
  • Simple English
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Тыва дыл
  • Українська
  • اردو
  • Tiếng Việt
  • Vahcuengh
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Daha büyük çocuklarda altını ıslatmaya uygun Plastik Pantolon (PVC) Bez bebek bezleri giymek için geleneksel ancak rahat koruma. Tek kullanımlık yatak ıslatıcı pantolonlardan daha düşük maliyetli çözüm. Artık eşleşen havlu kareler ve güçlendirici eklerle Birleşik Krallık ebay'de mevcut Takım elbise bel ölçüsü 23" - 31" Bacak manşet ölçüsü (bacağın üst kısmındaki ölçü) maksimum 18"

Enürezis, çocukluk çağının en önemli ve en sık görülen işeme bozukluğudur. Uyku sırasında mesanenin fonksiyonel kapasitesi dolduğunda ortaya çıkan kendini boşaltma ihtiyacı çocuk uyanır ve gece tuvalete işerse “nokturi”, uyanamaz ve yatağına işerse “enürezis” olarak adlandırılır. Enürezis ve inkontinans (idrar kaçırma) deyimleri sıklıkla birbirinin yerine ve yanlış olarak kullanılmaktadır. Enürezis uygunsuz yer ve zamanda gerçekleşen fizyolojik (normal) bir işemedir. İnkontinansta ise, normal bir işeme yoktur. Çocuk bilinçli olarak engellemeye çalıştığı halde idrar kaçırmayı önleyemez.

Tanım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Enürezis idrar kontrolünün beklendiği yaştan sonra (4-5 yaş) gece ya da gündüz, yatağına ya da giysilerine istemli ya da iradedışı olarak yenileyen (haftada en az 2 kez) idrar kaçırması olarak tanımlanır. Enürezis başlangıcı ve seyrine göre primer veya sekonder olabilir. Uykuda işeme bazı çocuklarda doğuştan beri arada hiç kuru kalma dönemi olmadan sürer gider buna birincil tip (primer enürezis) denir; bazılarında ise bir süre (en az 6 ay) tuvalet eğitimi sağlanmış sonra herhangi bir yaşta birdenbire uykuda işeme başlamıştır. Buna da ikincil tip (sekonder enürezis) adı verilir. Enürezis nokturnal veya diurnal olabilir. Gece uykuda işeme durumuna nokturnal enurezis, gündüz uyanıkken işeme ise diurnal enürezis olarak isimlendirilmektedir. Gece veya gündüz yalnızca uykuda işeyen çocuklarda bundan başka bir yakınma yoksa buna tek semptomlu uykuda işeme (monosemptomatik enürezis nokturna) denilmektedir. Nokturnal enürezis için yatak ıslatma veya uykuda altını ıslatma şeklindeki ifadeler suçlayıcı bir tanımlamlar olduğu için kullanılmamalı, bunların yerine “uykuda işeme” terimi tercih edilmelidir.

Nedenleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Öncelikle bir doktora başvurarak doğuştan bozukluklar[1] ya da idrar yollarında iltihap gibi bir hastalık olup olmadığı araştırılmalıdır. Eğer araştırma sonucu herhangi bir hastalık bulunamazsa, şunlar çocuğun altını ıslatma nedeni olabilir:

  • Zamanından önce veya çok baskılı tuvalet eğitimi verilmesi, Enürezis oluşumunun en sık rastlanan nedenidir.
  • Aşırı temiz, titiz, düzenli annenin baskılı tuvalet eğitimine karşı çocuğun tepkisini gösterir.
  • Hiç tuvalet eğitimi verilmemesi de enürezise yol açabilir. Annenin aşırı koruyuculuğu, çocuğu uzun süre kendisine bağımlı tutumu, bilinçaltı isteği de çocuğu bebeksi kılar.

Çocuklarda enürezis nedenlerinden birisi de regresyon savunma mekanizmasının devreye girmesidir. Çocuk bu durumda tuvalet eğitimi almış olsa dahi ilgiyi tekrar üzerine çekebilmek adına bu davranışı sergileyebilir. Örneğin yeni bir kardeşin doğması, çocuğun ilgiyi tekrar üzerinde toplayabilmek için kardeşine özenerek altını ıslatmasına neden olabilir.

  • Ailede, ölüm, ayrılık, geçimsizlik, hastalık okul başarısızlığı gibi yaşam olaylarının yarattığı kaygılar, çocukların davranışlarına enürezis şeklinde yansıyabilir.

Yarattığı psikolojik sorunlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu durumdan en fazla çocuk rahatsızdır ve kurtulmak istemektedir. Her sabah yatağından ıslak olarak kalkan bir çocuğun duyduğu sıkıntıyı anlamak çok zor değildir. Bu durum aileler tarafından hastalık olarak kabul edilmediği için çocuk devamlı suçlanmakta ve zaman zaman cezaya çarptırılmaktadır. Özellikle yabancı bir evde yatması gerektiği ya da kamp, tatil gibi nedenlerle evden uzak kaldığı durumlarda çocuk çok yoğun utanma duygusu yaşar. Bu nedenle birçok faaliyete katılmak istemeyebilir.

Sıklığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Beş yaşındaki çocukların yaklaşık %15'inde enürezis noktürna görülmektedir. Çeşitli ülkelerden %5-15 gibi oranlar bildirilmektedir.[2] Erkek çocuklarda daha sıktır. Kendi kendine de düzelebilen enürezis noktürnanın sıklığı yaş ilerledikçe azalmakta, erişkin yaşlarda %1 oranında devam etmektedir.

Tedavi çeşitleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çocuğun altını ıslatması ve dışkısını kaçırmasında anne ve babaların tutumu çok önemlidir. Aile öfke ve utanç duyabilir, çocuğu cezalandırır, kardeşleri ile kıyaslayabilir. Bazı aileler ise tam aksine çocuğa bez bağlamak, bezini değiştirirken onu öpüp sevmek gibi enürezisi bilmeden destekler tutumdadır. Her iki tutumun da zararlı olduğu, yani cezanın da, sevecen davranışla ödüllendirmenin de doğru olmayacağı bilinmelidir.

Öncelikle çocuğa destek gerekir. Azarlama, utandırma ya da cezalandırma doğru değildir. Eskiden akşamları sulu şeyler verilmesin gece altını ıslatmayı önleyeceğine inanılmaktaydı. Yapılan araştırmalar bunun bir yararı olmadığı gibi, kısıtlamaların gerilimi artırarak altını ıslatmayı kolaylaştırdığını göstermiştir.

Gece tuvalete kalkmak sorunu çözebilir. Özellikle çocuk uykudan 1,5 saat sonra uyandırılmalıdır. Çünkü altını ıslatmalar en çok uykunun bu döneminde olmaktadır. Çocuk uyandırılarak idrarı yaptırılır. Yarı uyur durumda idrar yapması ile yatağında uyurken yapması arasında eğitim bakımından pek fark yoktur.

Başlıca iki grup tedavi yöntemi vardır. Bunlar davranış modifikasyonu (motivasyon tedavisi, kondüsyon-alarm tedavisi, mesane retansiyonu eğitimi) ve ilaç tedavisi (antikolinerjikler, trisiklik antidepresanlar, vasopressin) yöntemleridir.[3]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Enuresis: prevalence, risk factors and urinary pathology among school children in Istanbul, Turkey.Gür E1, Turhan P, Can G, Akkus S, Sever L, Güzelöz S, Cifçili S, Arvas A.Pediatr Int. 2004 Feb;46(1):58-63.PMID15043666
  2. ^ Prevalence of nocturnal enuresis and associated factors in schoolchildren in Western Turkey. Yazici CM1, Nalbantoglu B, Topcu B, Dogan C.Can J Urol. 2012 Aug;19(4):6383-8.PMID22892263
  3. ^ Management of nocturnal enuresis.Caldwell PH1, Deshpande AV, Von Gontard A.BMJ. 2013 Oct 29;347:f6259. doi: 10.1136/bmj.f6259.PMID[1] 2 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış kaynak

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Çocuğun Yatağını Islatması
  • Gece Altını Islatma 28 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • g
  • t
  • d
Ruhsal bozukluk (liste)
Yetişkin kişiliği
ve davranışı
Cinsel
  • Ego-distonik cinsel yönelim
  • Parafili
    • Fetişizm
    • Röntgencilik
  • Cinsel olgunlaşma bozukluğu
  • Cinsel ilişki bozukluğu
Diğer
  • Veraset bozukluğu
    • Münchausen sendromu
  • Cinsiyet disforisi
  • Aralıklı patlama bozukluğu
  • Dermatillomani
  • Kleptomani
  • Piromani
  • Trikotillomani
  • Kişilik bozukluğu
Çocukluk ve öğrenme
Duygusal ve davranışsal
  • DEHB
  • Davranış bozukluğu
    • ODD
  • Duygusal ve davranışsal bozukluklar
    • Ayrılma kaygısı bozukluğu
  • Hareket bozuklukları
    • Sterotipik
  • Sosyal işlevsellik
    • BABA
    • RAD
    • Seçici mutizm
  • Konuşma
    • Karmaşa
    • Kekemelik
  • Tik bozukluğu
    • Tourette sendromu
Zekâ geriliği
  • X'e bağlı zihinsel engellilik
    • Lujan–Fryns sendromu
  • Yaygın
  • Spesifik
Duygudurum bozukluğu
  • Bipolar
    • Bipolar I
    • Bipolar II
    • Bipolar NOS
    • Siklotimik bozukluk
  • Depresyon
    • Atipik depresyon
    • Distimi
    • Majör depresif bozukluk
    • Melankolik depresyon
    • Mevsimsel duygulanım bozukluğu
  • Mani
Nörolojik ve semptomatik
Otizm spektrum bozukluğu
  • Otizm
  • Asperger sendromu
  • Yüksek işlevli otizm
  • YGB-BTA
  • Savant sendromu
Demans
  • AIDS demans kompleksi
  • Alzheimer hastalığı
  • Creutzfeldt-Jakob hastalığı
  • Frontotemporal bunama
  • Huntington hastalığı
  • Hafif bilişsel bozukluk
  • Parkinson hastalığı
  • Pick hastalığı
  • Gün batımı sendromu
  • Vasküler bunama
  • Gezginlik
Diğer
  • Hezeyan
  • Organik beyin sendromu
  • Sarsıntı sonrası sendromu
Nevrotik, stres
ile ilgili ve somatoform
Uyum
  • Uyum bozukluğu depresif ruh hali
  • Anksiyete bozukluğu
Fobi
  • Agorafobi
  • Sosyal anksiyete
  • Sosyal fobi
    • Antropofobi
    • Özgül sosyal fobi
  • Özgül fobi
    • Klostrofobi
Diğer
  • Yaygın anksiyete bozukluğu
  • OKB
  • Panik atak
  • Panik bozukluk
  • Stres
    • Akut stres tepkisi
    • TSSB
Dissosiyatif
  • Depersonalizasyon-derealizasyon bozukluğu
  • Çoklu kişilik bozukluğu
  • Füg hali
  • Psikojenik amnezi
Somatik semptom
  • Beden dismorfik bozukluğu
  • Dönüşüm bozukluğu
    • Konversiyon histerisi
    • Globus yutağı
    • Psikojenik epileptik olmayan nöbetler
  • yanlış gebelik
  • Hipokondriya
  • Kitlesel psikojenik hastalık
  • Nozofobi
  • Psikojenik ağrı
  • Somatizasyon bozukluğu
Fizyolojik
ve fiziksel davranış
Yeme
  • Anoreksiya nervoza
  • Bulimia nervoza
  • Ruminasyon sendromu
  • Belirtilen diğer beslenme veya yeme bozukluğu
Organik olmayan uyku
  • Hipersomniya
  • İnsomnia
  • Parasomnia
    • Gece terörü
    • Kâbus
    • REM uyku davranış bozukluğu
Doğum sonrası
  • Doğum sonu depresyonu
  • Doğum sonu psikozu
Cinsel işlev bozukluğu
Cinsel uyarılma
  • Sertleşme bozukluğu
  • Kadın cinsel uyarılma bozukluğu
Arzu
  • Hiperseksüalite
  • Frijit
Orgazm
  • Anorgazmi
  • Gecikmeli boşalma
  • Erken boşalma
  • Cinsel zevksizlik
  • Kendiliğinden orgazm
Ağrı
  • Organik olmayan Disparöni
  • Organik olmayan Vajinismus
Psikoaktif maddeler,
madde kötüye kullanımı
ve maddeyle ilgili
  • Aşırı doz
  • Eksiklik
  • Fiziksel bağımlılık
  • Rebound etkisi
  • Uyarıcı psikoz
  • Madde bağımlılığı
  • Çekilme
Şizofreni, şizotipal
ve sanrılı
sanrılı
  • sanrısal bozukluk
  • Paylaşılmış psikotik bozukluk
Psikoz ve
şizofreni benzeri
  • Kısa psikotik bozukluk
  • Şizoaffektif bozukluk
  • Şizofreniform bozukluk
  • Çocukluk şizofrenisi
  • Düzensiz (hebefrenik) şizofreni
  • Paranoid şizofreni
  • Psödonörotik şizofreni
  • Basit tip şizofreni
Diğer
  • Katatoni
Semptomlar ve
kategorize edilmemiş
  • Dürtü kontrol bozukluğu
  • Klüver–Bucy sendromu
  • Ajitasyon
  • Stereotipi
  • g
  • t
  • d
Üriner sistem semptomları ve bulguları
Ağrı
  • Dizüri
  • Renal kolik
  • Kostovertebral açı hassasiyeti
  • Vezikal tenesmus
Kontrol
  • Üriner inkontinans
    • Enürezis
    • Günlük enürezis
    • Kıkırdama
    • Yatak ıslatma
    • Boşluk sonrası top sürme
    • Stres
    • Dürtü
    • Taşma
  • İdrar retansiyonu
Hacim
  • Oligurya
  • Anüri
  • Poliüri
Diğer
  • Alt idrar yolu semptomları
    • Noktüri
    • aciliyet
    • sıklık
  • İdrarın ekstravazasyonu
  • Üremi
Adını taşıyan
  • Ekleme sayısı
  • Brewer enfarktüsü
  • Lloyd işareti
  • Mathe işareti
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX528500
  • BNF: cb11981540c (data)
  • LCCN: sh85044157
  • LNB: 000280729
  • NDL: 00574235
  • NLI: 987012440939505171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Enürezis&oldid=33885272" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • İşeme
  • Pediatri
  • Çocukluk psikiyatrik bozuklukları
  • Ruhsal ve davranışsal bozukluklar
  • Anormal psikoloji
  • Uyku bozuklukları
  • İdrar
  • Semptom ve belirtiler: Üriner sistem
  • Tuvalet eğitimi
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 12.52, 25 Eylül 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Enürezis
Konu ekle