Yermerkezlilik

1539 tarihli bir temsili yermerkezli evren modeli.

Figure des corps célestes (Gökcisminin vücut yapısı) - Bartolomeu Velho tarafından çizilmiş Evrenin Ptolemaik-yermerkezli modeli. Cosmographia adlı eserden alınmıştır (Bibilothèque National, Paris).

Yermerkezlilik, geosantrizm veya geosentrizm, Yeri (Dünyayı) evrenin merkezi kabul eden görüştür. Kopernik sistemi öncesinde geçerli olan Batlamyus'un sistemi yermerkezci bir sistemdir.

Gerçek dışı olduğu ispatlanan bu modele 17. yüzyıla kadar gelişmiş toplumlarda bile inanılmaktaydı. Bunun sebebi dünya yüzeyinde yaşayan canlıların bakış açısından dünyanın sabit, Güneş başta olmak üzere tüm gök cisimlerinin ise hareketli görünüşüdür.

Antik Yunan, Romalı ve Orta Çağ felsefecileri genelde yermerkezli modeli, bazı mitolojilerde geçen düz dünya modelinin aksine küresel dünya ile beraber kullanır.

Aristo'nun yermerkezli evren modeli

Aristoteles ortaya koymuş olduğu bu model'de yeryüzünü evrenin merkezine alır ve onun evrenin merkezinde hareketsiz olarak nitelendirir.Ona göre Dünyanın etrafında katmanlar şeklinde yükselen evren küreseldir ve sonludur. “Gökyüzünün dairesel bir şekil taşıması zorunludur. Çünkü hem varlığına uygun şekil hem de doğaca en önde gelendir.’' der Aristo bu modelde Güneş ve gezegenlerin yeryüzünün etrafında dairesel bir hareketle döndüğünü belirtmiştir. Özellikle Kopernik in günmerkezli evren modeline kadar kozmolojide büyük etkiler yaratan bu modelin 17.yüzyıla kadar savunucuları olmuştur.