Gyula Szapáry
| Kont Gyula Szapáry de Szapár, Muraszombat et Széchy-Sziget | |
|---|---|
| |
| Macaristan Krallığı başbakanı | |
| Görev süresi 13 Mart 1890 - 17 Kasım 1892 (2 yıl, 249 gün) | |
| Hükümdar | Franz Joseph |
| Yerine geldiği | Kálmán Tisza |
| Yerine gelen | Sándor Wekerle |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1 Kasım 1832 Peşte, Macaristan Krallığı |
| Ölüm | 20 Ocak 1905 (72 yaşında) Abbázia, Macaristan Krallığı |
Kont Gyula Szapáry de Szapár, Muraszombat et Széchy-Sziget (1 Kasım 1832 - 20 Ocak 1905) Macar siyasetçi. 1890 ila 1892 yılları arasında Macaristan başbakanı olarak görev yapmıştır.
Biyografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ailesi önde gelen Macar soylu ailelerdendi ve büyük toprak sahipleriydi. Babası kraliyet danışmanı Kont József Szapáry, annesi Barones Anna Orczy de Orczi'dir. I. Dünya Savaşı çıktığında Sankt-Peterburg'da elçi olarak görev yapan Kont Frigyes Szapáry'nin kuzenidir.
Szapáry, Kontes Karolina Festetics de Tolna (1838–1919) ile evlenmiştir. Yedi çocukları olmuştur. Büyük büyük torunu György Szapáry ekonomist ve Macar Ulusal Bankası'nın eski başkan yardımcısıdır ve 2011 yılından beri Macaristan'ın Amerika Birleşik Devletleri elçisidir.
Siyasi kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Hukuk okuduktan sonra Heves ili vicecomes'u oldu. Dokuz yasama dönemi boyunca Macaristan Diet'inde temsilci olarak görev yaptı. 1867 yılında Heves ili comes'i seçildi. 1870 yılında Ulaştırma Bakanlığı müsteşarı, 1873 yılında içişleri bakanı oldu. 1878 ila 1887 yılları arasında Kálmán Tisza kabinesinde maliye bakanı olarak sonra da 1889'dan itibaren Ulaşım ve Tarım bakanı oldu.[1]
13 mart 1890 ila 17 Kasım 1892 arasında Macaristan başbakanı iken sanayi ve sosyal reform yasaları çıkartmasının yanı sıra oara reformu olarak da gümüşe dayalı forintten altına dayalı koronaya geçiş maliye bakanı Sándor Wekerle tarafından gerçekleştirildi.[2]
Szapáry çok sıra dışı olmayan ihtiyatlı muhafazakâr,[3] teknokratik,[4] bürokrat[5] bir siyasetçiydi ama kendisine Tisza hükûmetinden kalan deneyimli bakanlara güveniyordu. Dolayısıyla hükûmetinin politikası selefinin politikasının devamıydı.[6] Başarısız bir idare ve kilise reformundan sonra ulusal muhalefet 1892 parlamento seçimlerini kazandı. Başbakan olarak yerine Sándor Wekerle geçti.[2]
Wekerle, Dezső Szilágyi, Gábor Baross ve Albin Csáky başbakanlığı döneminde kabine üyeleriydi. Hükûmetinin başarısı, bakanlarının başarısına dayanmaktadır. Szapáry 1900 yılında Hazine Yöneticisi olarak atandı. 1904 yılında sonra da Kredi Bankası başkanı olarak görev yaptı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ágnes Széchenyi (ed.): Móric Kornfeld: Reflections of twentieth century Hungary. A Hungarian magnate's view. Verlag Boulder, New York 2007, ISBN 978-0-88033-614-7, S. 70.
- ^ a b Peter F. Sugar (ed.): A history of Hungary. Verlag Indiana University Press, Bloomington 1990, ISBN 0-253-20867-X, S. 268f.
- ^ Alan Warwick Palmer: Twilight of the Habsburgs. The Life and Times of Emperor Francis Joseph. Atlantic Monthly Press, New York 1997, ISBN 0-87113-665-1, S. 269.
- ^ Alice Freifeld: Nationalism and the crowd in liberal Hungary, 1848–1914. Woodrow Wilson Center Press, Washington DC, 2000, ISBN 0-8018-6462-3, S. 263.
- ^ András Gerő: Modern Hungarian society in the making. The unfinished experience. Verlag Central European Univ. Press, Budapest 1995, ISBN 1-85866-024-6, S. 131.
- ^ Robert A. Kann: A history of the Habsburg Empire, 1526–1918. University of California Press, Berkeley, Calif. 1980, ISBN 0-520-04206-9, S. 454.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Vilmos Tóth |
Macaristan İçişleri Bakanı 1873–1875 |
Sonra gelen: Kálmán Tisza |
| Önce gelen: Kálmán Tisza |
Macaristan Maliye Bakanı 1878–1887 |
Sonra gelen: Kálmán Tisz |
| Önce gelen: Tamás Péchy |
Macaristan Bayındırlık ve Ulaşım Bakanı Geçici 1880 |
Sonra gelen: Pál Ordódy |
| Önce gelen: Pál Széchenyi |
Macaristan Tarım, Sanayi ve Ticaret Bakanı 1889 |
Sonra gelen: Kendisi (Tarım) Gábor Baross (Ticaret) |
| Önce gelen: Kendisi (Tarım, Sanayi ve Ticaret) |
Macaristan Tarım Bakanı 1889–1890 |
Sonra gelen: András Bethlen |
| Önce gelen: Géza Teleki |
Macaristan İçişleri Bakanı 1890–1892 |
Sonra gelen: Károly Hieronymi |
| Önce gelen: Kálmán Tisza |
Macaristan Başbakanı 1890–1892 |
Sonra gelen: Sándor Wekerle |
| 1848 Devrimi |  | |
|---|---|---|
| Macaristan Krallığı | ||
| Geçiş dönemi |
| |
| Kral Naipliği | ||
| Geçiş dönemi | ||
| Komünist Macaristan | ||
| Macaristan | ||
İtalik vekaleten olduğunu gösterir. | ||
