Hüsambeyzâde Ali Paşa
Hüsambeyzâde Ali Paşa ya da Rodoslu Ali Paşa (Rodos, ? - İstendil, 16 Mayıs 1661), Osmanlı donanmasında 1650-1652 ve 1660-1661 arasında kaptan-ı deryalık yapmış Osmanlı devlet adamı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]IV. Murad döneminde Rodos Sancakbeyliğini yürüten Hüsameddin Hasan Bey'in oğludur. Babasının ölümünü ardından Rodos Sancakbeyliğine,[1] 1650 yılında Kaptan-ı deryalığa getirildi.
Kaptan-ı deryalığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlı donanmasının 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasında Girit'e asker ve ikmal malzemesi nakliyesi görevini 1650 yılında başarıyla tamamladı.
1651 yılında ise 114 parçalık ve kalyonlara da sahip Osmanlı donanmasıyla aynı görevle Çanakkale Boğazı'ndan çıktıktan sonra 10 Temmuz 1651'de Nakşe Deniz Muharebesi'nde Venedik donanmasına mağlup olarak 16 gemi kaybettiyse de, geri kalan gemilerle Hanya'ya ulaşarak Girit'e asker ve ikmal malzemesi nakliyesi görevini yerine getirdi.
Bununla birlikte, donanmanın yenilgisinden sorumlu tutularak azledildi ve Mora sancakbeyliğine tayin edildi.
1660 yılında ikinci defa Kaptan-ı deryalığa getirildi. 1661 yılında 58 kadırgalık Osmanlı donanmasıyla Haziran'da Çanakkale Boğazı'ndan çıkarak Bozcaada'da 12 gemiyle de birleşerek güneye inmeye çalışsa da, kötü hava koşulları nedeniyle önce Sakız'a sığınmak zorunda kaldı.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Havanın iyileşmesiyle yeniden Ege Denizi'ne açılan Ali Paşa İstendil adasındaki salgında hastalanarak 16 Mayıs 1661'de öldü.[2] Osmanlı donanması'nın başına hemen oğlu Abdülkadir Paşa getirildi.
Ali Paşa'nın kabri Beşiktaş'ta Yahya Efendi türbesi yanındadır.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tuhfe-I Mustafaviyye Fi Beyan-ı Kapudanan-ı Devlet-i Aliyye", Şehrizade Mehmed Said Efendi, (haz. Davut Adlığ), Efe Akademi Yayınları (2020), s.112
- ^ "Osmanlı Donanması", Daniel Panzac, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul (2018), s.150
- ^ "İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi", İsmail H. Danişmend, İstanbul (1971), c.3
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Derviş Mehmed Paşa |
Kaptan-ı Derya 1650 - 1652 |
Sonra gelen: Derviş Mehmed Paşa |
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Kılavuz Ali Paşa |
Kaptan-ı Derya 1660 - 16 Mayıs 1661 |
Sonra gelen: Abdülkadir Paşa |