HMG-CoA

HMG-CoA
Adlandırmalar
	IUPAC adı (9R,21S)-1-[(2R,3S,4R,5R)-5-(6-amino-9H-purin-9-il)-4-hidroksi-3-(fosfonooksi)tetrahidrofuran-2-il]-3,5,9,21-tetrahidroksi-8,8,21-trimetil-10,14,19-triokso-2,4,6-trioksa-18-tiya-11,15-diaza-3,5-difosfatrikozan-23-oik asit 3,5-dioksit
	Diğer adlar 3-hidroksi-3-metilglutaril CoA; 3-hidroksi-3-metilglutaril koenzim A
Tanımlayıcılar
CAS numarası	1553-55-5 ;
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü;
ChEBI	CHEBI:61659 ;
ChemSpider	392859 ;
ECHA InfoCard	100.014.820
IUPHAR/BPS	3040;
MeSH	HMG-CoA
PubChem CID	445127;
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID40862689 DTXSID00935181, DTXSID40862689 ;
	InChI InChI=1S/C27H44N7O20P3S/c1-26(2,21(40)24(41)30-5-4-15(35)29-6-7-58-17(38)9-27(3,42)8-16(36)37)11-51-57(48,49)54-56(46,47)50-10-14-20(53-55(43,44)45)19(39)25(52-14)34-13-33-18-22(28)31-12-32-23(18)34/h12-14,19-21,25,39-40,42H,4-11H2,1-3H3,(H,29,35)(H,30,41)(H,36,37)(H,46,47)(H,48,49)(H2,28,31,32)(H2,43,44,45)/t14-,19-,20-,21+,25-,27+/m1/s1 Key: CABVTRNMFUVUDM-VRHQGPGLSA-N ; InChI=1/C27H44N7O20P3S/c1-26(2,21(40)24(41)30-5-4-15(35)29-6-7-58-17(38)9-27(3,42)8-16(36)37)11-51-57(48,49)54-56(46,47)50-10-14-20(53-55(43,44)45)19(39)25(52-14)34-13-33-18-22(28)31-12-32-23(18)34/h12-14,19-21,25,39-40,42H,4-11H2,1-3H3,(H,29,35)(H,30,41)(H,36,37)(H,46,47)(H,48,49)(H2,28,31,32)(H2,43,44,45)/t14-,19-,20-,21+,25-,27+/m1/s1 Key: CABVTRNMFUVUDM-VRHQGPGLBX;
	SMILES O=C(O)C[C@@](O)(C)CC(=O)SCCNC(=O)CCNC(=O)[C@H](O)C(C)(C)COP(=O)(O)OP(=O)(O)OC[C@H]3O[C@@H](n2cnc1c(ncnc12)N)[C@H](O)[C@@H]3OP(=O)(O)O;
Özellikler
Molekül formülü	C27H44N7O20P3S
Molekül kütlesi	911.661 g/mol
	Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). doğrula (bu nedir? )
	Bilgi kutusu kaynakları

β-Hidroksi β-metilglutaril-CoA (HMG-CoA), nam-ı diğer 3-hidroksi-3-metilglutaril koenzim A, mevalonat ve ketogenez yolunun ara ürünlerinden biridir. Asetil-CoA ve asetoasetil-CoA'nın HMG-CoA sentaz ile katalizlenmesi ile oluşur. Minor J. Coon ve Bimal Kumar Bachhawat'ın 1950'lerde Illinois Üniversitesinde yürüttüğü çalışmalar ile keşfedilmiştir.^[1]^[2]

HMG-CoA, dallanmış zincirli aminoasit olan lösin, izolösin ve valin metabolizmasının ara ürünüdür.^[3] Metabolizmada, hemen öncesindeki ara ürünler β-metilglutakonil-CoA (MG-CoA) ve β-hidoksi β-metilbütiril-CoA (HMB-CoA) idir.^[4]^[5]^[6]

HMG-CoA redüktaz, HMG-CoA'nın mevalonik aside dönüşmesini katalizler, kolesterol biyosentezi için zorunlu bir reaksiyondur.

Mevalonat yolu

Mevalonat sentezi, iki asetil-CoA'nın beta-ketotiyolaz enziminin Claisen kondansasyonunu katalizlenip asetoasetil-CoA'yı oluşturması ile başlar. Müteakip reaksiyonda ise HMG-CoA sentaz enzimi asetil-CoA ve asetoasetil-CoA'nın birleşmesinin katalizleyerek HMG-CoA'nın oluşmasını sağlar.^[7]

Mevalonat biyosentezinin son basamağında bir NADPH-bağımlı oksidoredüktaz olan HMG-CoA redüktaz, HMG-CoA'nın mevalonata dönüşmesini katalizler. Bu basamak yolun ilk kontrol noktasıdır. Mevalonat, İnsan'da kolesterol dahil olmak üzere birçok son ürüne katılan izoprenoid gruplarının prekürsörüdür.^[8]

Ketogenez yolu

HMG-CoA liyaz, HMG-CoA'yı asetil-CoA ve asetoasetata parçalanmasını katalizler.

Biyosentez

L-Lösin

Dallanmış zincirli amino
asit aminotransferaz

Kas: α-Ketoizokaproat (α-KIC)

Karaciğer: α-Ketoizokaproat (α-KIC)

Dallanmış zincirli α-ketoasit
dehidrojenaz (mitokondri)

KIC-dioksijenaz
(sitozol)

İzovaleril-CoA

β-Hidroksi
β-metilbütirat
(HMB)

idrar ile
ekskre
edilir
(%10-40)

HMB-CoA

β-Hidroksi β-metilglutaril-CoA
(HMG-CoA)

β-Metilkrotonil-CoA
(MC-CoA)

β-Metilglutakonil-CoA
(MG-CoA)

CO₂

O₂

CO₂

H₂O

CO₂

H₂O

(karaciğer)
HMG-CoA
liyaz

Enoil-CoA hidrataz

İzovaleril-CoA
dehidrojenaz

β-Hidroksibütirat
dehidrojenaz

Bilinmeyen
bir enzim

[a]

İnsanın L-lösin'e göre HMB ve izovaleril-CoA için metabolik yolları. Bu iki ana yolda, L-Lösinin çoğu izovaleril-CoA'ya metabolize olurken sadece %5'i HMB'ye metabolize olur.

[a]: Bu reaksiyon bilinmeyen bir tiyoesteraz enzimi tarafından katalizlenmektedir.^[9]^[10]

Ayrıca bakınız

Steroidojenik enzim

Kaynakça

^ "Wayback Machine" (PDF). www.nmji.in. 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.
^ Surolia, Avadhesha (1 Haziran 1997). "Obituary: An outstanding scientist and a splendid human being: Prof. Bimal Kumar Bachhawat". Glycobiology. 7 (4): 453. doi:10.1093/glycob/7.4.453. ISSN 0959-6658.
^ "KEGG PATHWAY: Valine, leucine and isoleucine degradation - Reference pathway". www.kegg.jp. 12 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.
^ Wilson, Jacob M; Fitschen, Peter J; Campbell, Bill; Wilson, Gabriel J; Zanchi, Nelo; Taylor, Lem; Wilborn, Colin; Kalman, Douglas S; Stout, Jeffrey R; Hoffman, Jay R; Ziegenfuss, Tim N (2 Şubat 2013). "International Society of Sports Nutrition Position Stand: beta-hydroxy-beta-methylbutyrate (HMB)". Journal of the International Society of Sports Nutrition. 10 (1): 6. doi:10.1186/1550-2783-10-6. PMC 3568064 . PMID 23374455.
^ Zanchi, Nelo Eidy; Gerlinger-Romero, Frederico; Guimarães-Ferreira, Lucas; de Siqueira Filho, Mário Alves; Felitti, Vitor; Lira, Fabio Santos; Seelaender, Marília; Lancha, Antonio Herbert (1 Nisan 2011). "HMB supplementation: clinical and athletic performance-related effects and mechanisms of action". Amino Acids (İngilizce). 40 (4): 1015-1025. doi:10.1007/s00726-010-0678-0. ISSN 1438-2199.
^ Kohlmeier, Martin (12 Mayıs 2015). Nutrient Metabolism: Structures, Functions, and Genes (İngilizce). Academic Press. ss. 385-388. ISBN 978-0-12-387788-8. Energy fuel: Eventually, most Leu is broken down, providing about 6.0kcal/g. About 60% of ingested Leu is oxidized within a few hours ... Ketogenesis: A significant proportion (40% of an ingested dose) is converted into acetyl-CoA and thereby contributes to the synthesis of ketones, steroids, fatty acids, and other compounds
^ Garrett RH. Biochemistry. Cengage Learning. s. 856. ISBN 978-1-305-57720-6.
^ Haines, Brandon E.; Steussy, C. Nicklaus; Stauffacher, Cynthia V.; Wiest, Olaf (9 Ekim 2012). "Molecular Modeling of the Reaction Pathway and Hydride Transfer Reactions of HMG-CoA Reductase". Biochemistry. 51 (40): 7983-7995. doi:10.1021/bi3008593. ISSN 0006-2960. PMC 3522576 . PMID 22971202.
^ "KEGG REACTION: R10759". www.genome.jp. Erişim tarihi: 2025-08-03.
^ Mock, Donald M.; Stratton, Shawna L.; Horvath, Thomas D.; Bogusiewicz, Anna; Matthews, Nell I.; Henrich, Cindy L.; Dawson, Amanda M.; Spencer, Horace J.; Owen, Suzanne N.; Boysen, Gunnar; Moran, Jeffery H. (2011-11-01). "Urinary Excretion of 3-Hydroxyisovaleric Acid and 3-Hydroxyisovaleryl Carnitine Increases in Response to a Leucine Challenge in Marginally Biotin-Deficient Humans12". The Journal of Nutrition. 141 (11): 1925–1930. doi:10.3945/jn.111.146126. ISSN 0022-3166. (...)3HIA-carnitine is thought to be either directly deacylated by a hydrolase to 3HIA or to undergo a second CoA exchange to again form 3-hydroxyisovaleryl CoA followed by release of 3HIA and free CoA by a thioesterase.(...)

[1] "Wayback Machine" (PDF). www.nmji.in. 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.

[2] Surolia, Avadhesha (1 Haziran 1997). "Obituary: An outstanding scientist and a splendid human being: Prof. Bimal Kumar Bachhawat". Glycobiology. 7 (4): 453. doi:10.1093/glycob/7.4.453. ISSN 0959-6658.

[3] "KEGG PATHWAY: Valine, leucine and isoleucine degradation - Reference pathway". www.kegg.jp. 12 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2025.

[4] Wilson, Jacob M; Fitschen, Peter J; Campbell, Bill; Wilson, Gabriel J; Zanchi, Nelo; Taylor, Lem; Wilborn, Colin; Kalman, Douglas S; Stout, Jeffrey R; Hoffman, Jay R; Ziegenfuss, Tim N (2 Şubat 2013). "International Society of Sports Nutrition Position Stand: beta-hydroxy-beta-methylbutyrate (HMB)". Journal of the International Society of Sports Nutrition. 10 (1): 6. doi:10.1186/1550-2783-10-6. PMC 3568064 . PMID 23374455.

[5] Zanchi, Nelo Eidy; Gerlinger-Romero, Frederico; Guimarães-Ferreira, Lucas; de Siqueira Filho, Mário Alves; Felitti, Vitor; Lira, Fabio Santos; Seelaender, Marília; Lancha, Antonio Herbert (1 Nisan 2011). "HMB supplementation: clinical and athletic performance-related effects and mechanisms of action". Amino Acids (İngilizce). 40 (4): 1015-1025. doi:10.1007/s00726-010-0678-0. ISSN 1438-2199.

[6] Kohlmeier, Martin (12 Mayıs 2015). Nutrient Metabolism: Structures, Functions, and Genes (İngilizce). Academic Press. ss. 385-388. ISBN 978-0-12-387788-8. Energy fuel: Eventually, most Leu is broken down, providing about 6.0kcal/g. About 60% of ingested Leu is oxidized within a few hours ... Ketogenesis: A significant proportion (40% of an ingested dose) is converted into acetyl-CoA and thereby contributes to the synthesis of ketones, steroids, fatty acids, and other compounds

[7] Garrett RH. Biochemistry. Cengage Learning. s. 856. ISBN 978-1-305-57720-6.

[8] Haines, Brandon E.; Steussy, C. Nicklaus; Stauffacher, Cynthia V.; Wiest, Olaf (9 Ekim 2012). "Molecular Modeling of the Reaction Pathway and Hydride Transfer Reactions of HMG-CoA Reductase". Biochemistry. 51 (40): 7983-7995. doi:10.1021/bi3008593. ISSN 0006-2960. PMC 3522576 . PMID 22971202.

[9] "KEGG REACTION: R10759". www.genome.jp. Erişim tarihi: 2025-08-03.

[10] Mock, Donald M.; Stratton, Shawna L.; Horvath, Thomas D.; Bogusiewicz, Anna; Matthews, Nell I.; Henrich, Cindy L.; Dawson, Amanda M.; Spencer, Horace J.; Owen, Suzanne N.; Boysen, Gunnar; Moran, Jeffery H. (2011-11-01). "Urinary Excretion of 3-Hydroxyisovaleric Acid and 3-Hydroxyisovaleryl Carnitine Increases in Response to a Leucine Challenge in Marginally Biotin-Deficient Humans12". The Journal of Nutrition. 141 (11): 1925–1930. doi:10.3945/jn.111.146126. ISSN 0022-3166. (...)3HIA-carnitine is thought to be either directly deacylated by a hydrolase to 3HIA or to undergo a second CoA exchange to again form 3-hydroxyisovaleryl CoA followed by release of 3HIA and free CoA by a thioesterase.(...)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]