Homo ergaster
| Homo ergaster | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bernard Ngeneo'nun 1975'te Kenya'da bulduğu kafatası (1.6 myö), KNM ER 3733 | |||||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||
| †Homo ergaster Groves ve Mazák, 1975 | |||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||||||
| † Telanthropus capensis[3] Broom ve Robinson, 1949 † Homo erectus ergaster (Groves ve Mazák, 1975) †Homo louisleakeyi Kretzoi, 1984 † Homo kenyaensis Zeitoun, 2000 † Homo okotensis Zeitoun, 2000 | |||||||||||||||||||||||
Homo ergaster (Çalışan insan), Erken Pleyistosen'de Afrika'da yaşamış arkaik insanların nesli tükenmiş bir türü veya alt türüdür. H. ergaster'in kendine ait bir tür olup olmadığı veya H. erectus kapsamına alınması, paleoantropoloji içinde devam eden ve çözülmemiş bir tartışmadır. Eşanlamlılığı savunanlar, H. ergaster'i tipik olarak Afrikalı Homo erectus olarak[4] ya da Homo erectus ergaster olarak tanımlar.[5] H. ergaster'ın fosil buluntuları genellikle 1,7 ila 1,4 milyon yıl öncesine tarihlenmekle birlikte, daha geniş bir zaman aralığı da mümkün görülmektedir.[6] Doğu ve Güney Afrika genelinde fosillerine rastlanmış olsa da, H. ergaster fosillerinin çoğu Kenya'daki Turkana Gölü kıyılarında bulunmuştur. 1 milyon yıl öncesine kadar tarihlenen, uzun süreli anatomik süreklilik gösteren daha geç döneme ait Afrika fosilleri de bilinmektedir. Ancak bu fosillerin resmî olarak H. ergaster olarak sınıflandırılıp sınıflandırılamayacağı belirsizdir. Bir ardıltür (chronospecies) olarak H. ergaster, Afrika'da yeni Homo soylarının ortaya çıktığı 600.000 yıl öncesine kadar varlığını sürdürmüş olabilir.
Açıklama
[değiştir | kaynağı değiştir]H. ergaster'in H. erectus'a dahil edilmesi gerektiğine inananlar, ikisi arasında onları farklı türlere ayırmak için çok az fark olduğunu düşünürler. İki türü ayrı tutma taraftarları, Afrika fosilleri ile Asya'daki H. erectus fosilleri arasındaki morfolojik farklılıkların yanı sıra erken Homo evriminin, H. ergaster gibi türleri H. erectus'a dahil etmenin ima ettiğinden daha karmaşık olduğunu belirtiyorlar. Ek olarak, yaygın olarak H. ergaster'i oluşturduğu görülen örnekler arasındaki morfolojik farklılıklar, H. ergaster'in kendisinin kohezif bir türü temsil etmediğini düşündürebilir. En doğru sınıflandırmalarına bakılmaksızın, H. ergaster daha sonra H. erectus'ta ifade edilen özelliklerin ilkel versiyonlarını sergiler ve bu nedenle muhtemelen Asya'da yaşamış daha sonraki H. erectus popülasyonlarının doğrudan atasıdır. Ek olarak, H. ergaster muhtemelen modern insanlar ve Neandertaller gibi Avrupa ve Afrika'daki sonraki homininlerin de atasıdır. H. ergaster'i australopitesine'lerden ve ayrıca H. habilis gibi daha eski ve daha bazal Homo türlerinden ayıran çeşitli özellikler vardır. Bu özellikler arasında, daha büyük vücut kütleleri, nispeten uzun bacakları, zorunlu iki ayaklılıkları, nispeten küçük çeneleri ve dişleri (diyette büyük bir değişikliği gösterir), ayrıca vücut oranları ile daha önceki ve çağdaş homininlerden ziyade modern insanlara benzeyen yaşam tarzları vardır. Bu özellikleri göz önünde bulundurarak, bazı araştırmacılar H. ergaster'i Homo cinsinin en eski gerçek temsilcisi olarak görmektedir. H. ergaster, birçok yeni ve farklı davranışa ihtiyaç duyulmasına neden olacak zorluklarla dolu benzersiz bir ortam olan Afrika'daki savanda yaşadı. Daha önceki Homo türleri, avcıları uzak tutmak için muhtemelen modern primatlar gibi karşı saldırı taktikleri kullandı. H. ergaster zamanında, bu davranış muhtemelen primatlar arasında bir ilk olan gerçek avcı-toplayıcı davranışının gelişmesiyle sonuçlanmıştı. İlk olarak H. ergaster'de ortaya çıkmış olabilecek diğer davranışlar arasında yiyecek aramanın erkek-dişi bölünmeleri ve gerçek tek eşli çift bağları sayılabilir. H. ergaster ayrıca, bilinen en eski el baltaları da dahil olmak üzere, Aşölyen endüstrisinin daha gelişmiş araçlarının görünümünü de işaret ediyor. Tartışmasız kanıtlar eksik olsa da, H. ergaster aynı zamanda ateşi kontrol etmekte ustalaşan en eski hominin olabilir.
Morfoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]H. ergaster'in iyi korunmuş tek kafatası sonrası kalıntıları Turkana Çocuğu fosilinden gelmektedir. Turkana Çocuğu'nun kolları, australopitesinelerin aksine, bacaklarına göre yaşayan insanların kollarından daha uzun değildi ve atalarının koni şeklindeki gövdesi, dar kalçalar üzerinde daha fıçı şeklinde bir göğse dönüşmüştü.[1] Turkana Çocuğu'nun kafatası hacmi'nin yetişkinlikte 880 cm³ civarında olacağı hesaplanmıştır.[1] Tüm H. ergaster kafatasları göz önüne alındığında, türün beyin hacmi çoğunlukla 600 ile 910 cc arasında değişirken, bazı küçük örneklerin hacmi yalnızca 508-580 cc'dir. Beyinleri modern insanınkinden daha küçük olduğu için, H. ergaster'in kafatası hemen göz yuvalarının arkasında daralmış halde idi.[7]
Konuşma Becerisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Fosil iskeleti ve Aşölyen taş aletleri gibi diğer fosil kanıtları, bilim adamlarının çoğunluğunu, Homo ergaster ve Homo erectus'un - daha ilkel atalarının aksine - verimli avcılar oldukları sonucuna varmasına neden oldu. Sosyal yapı muhtemelen daha büyük bir beyin hacmiyle daha karmaşık hale gelirdi; Broca'nın beynin hacmi konuşmaya izin verir ve kafatasında hafif bir eğimle belirtilir. Turkana Çocuğu'nun torasik omurları Homo sapiens'tekinden daha dardır.[8] Bu, modern insanlarda solunumu değiştirmek için kullanılan göğüs kasları üzerinde daha az motor kontrolüne izin verecek ve karmaşık vokalizasyonların tekli soluklar ile sıralanmasını mümkün kılacaktı.[9]
Ayrıca Bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c The human past : world prehistory & the development of human societies. 1st ed. Christopher Scarre. New York, N.Y.: Thames & Hudson. 2005. ISBN 0-500-28531-4. OCLC 62188302.
- ^ "Homo ergaster". The Australian Museum (İngilizce). 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ Broom, R.; Talbot, J. T. (1949). "A New Type of Fossil Man". Nature. 164 (4164): 322-323. doi:10.1038/164322a0. PMID 18137042.
- ^ Tattersall 2013, s. 5.
- ^ Tattersall 2013, s. 14.
- ^ Wood, Bernard; Doherty, Dandy; Boyle, Eve (29 Mayıs 2020). "Hominin Taxic Diversity". Oxford Research Encyclopedia of Anthropology (İngilizce). doi:10.1093/acrefore/9780190854584.013.194. ISBN 9780190854584. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ Evolution : the human story. Revised edition. Alice M. Roberts, Fiona Susan Coward, Adrie Kennis, Alfons Kennis. Londra. 2018. ISBN 0-241-30431-8. OCLC 1006803706.
- ^ The Nariokotome Homo erectus skeleton. Alan Walker, Richard E. Leakey. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. 1993. ISBN 0-674-60075-4. OCLC 26633945.
- ^ MacLarnon, Ann M.; Hewitt, Gwen P. (1999). "The evolution of human speech: The role of enhanced breathing control". American Journal of Physical Anthropology (İngilizce). 109 (3): 341-363. doi:10.1002/(SICI)1096-8644(199907)109:3<341::AID-AJPA5>3.0.CO;2-2. ISSN 1096-8644. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Temmuz 2021.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Handbook of paleoanthropology. Second edition. Winfried Henke, Ian Tattersall. New York. 2015. ISBN 978-3-642-39979-4. OCLC 900727331.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Homo ergaster ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Vikitür'de Homo ergaster ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
