Hijyen - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Etimoloji
  • 2 Mitoloji
  • 3 Kaynakça
  • 4 Ayrıca bakınız

Hijyen

  • Afrikaans
  • Alemannisch
  • العربية
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Català
  • Čeština
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Na Vosa Vakaviti
  • Français
  • Galego
  • ગુજરાતી
  • Hausa
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Kreyòl ayisyen
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Արեւմտահայերէն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • Patois
  • ქართული
  • Kabɩyɛ
  • Қазақша
  • ಕನ್ನಡ
  • 한국어
  • Кыргызча
  • Latina
  • ລາວ
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Монгол
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • पालि
  • Polski
  • Português
  • Runa Simi
  • Română
  • Русский
  • Русиньскый
  • Ikinyarwanda
  • Sardu
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • සිංහල
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • SiSwati
  • Svenska
  • Kiswahili
  • தமிழ்
  • Тоҷикӣ
  • ไทย
  • Tagalog
  • Татарча / tatarça
  • Тыва дыл
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • 吴语
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Kişisel hijyen sayfasından yönlendirildi)
Elleri sabunla yıkamak, bulaşıcı hastalıkların önlenmesindeki en ucuz ve yaygın hijyenik önlemlerden biridir.
Hıfzıssıhha kurumu için Türkiye Halk Sağlığı Kurumu sayfasına bakınız.

Hijyen veya hıfzıssıhha,[1] sağlıklı bir yaşam için yapılan faaliyetlerin ve alınan önlemlerin tümü.[1] Sözcük özel anlamında, genellikle temizlik ile ilgili önlemlerden bahsederken kullanılır.[2]

Hijyenin etkili olabilmesi için sadece su yeterli olmayabilir. En etkili hijyen için zararlı olabilecek mikroorganizmalar vücuttan uzaklaştırılırken çeşitli temizlik araçları kullanılabilir.

Etimoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hijyen sözcüğü Türkçeye Fransızcadan geçmiştir.[1] Hıfzıssıhha ise Arapça kökenlidir ve "hıfz" (koruma) ile "sıhha" (sağlık) sözcüklerinden oluşturulmuştur.[3] Hijyen kurallarına uygun uygulamalar sıfat halinde "hijyenik" olarak tanımlanırlar.

Mitoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yunan mitolojisinde temizlik tanrıçasıdır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c "hijyen." BSTS/Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü . Türk Dil Kurumu. Erişim: 7 Mart 2013
  2. ^ "hygiene." 31 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dictionary.com
  3. ^ "hıfzıssıhha." 4 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan Sözlük.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Sterilizasyon (mikrobiyoloji)
  • Pandemi
  • Salgın
  • Sanitasyon
  • Patoloji
  • Bulaş
  • Dezenfeksiyon
  • Mikrobiyoloji
  • Sanitasyon
  • Mizofobi
  • g
  • t
  • d
Halk sağlığı
Genel
Oksoloji  • Biyolojik tehlike  • Baş Tıp Görevlisi  • Kültürel yetkinlik  • Sapkınlık  • Çevre sağlığı  • Ötenik  • Genomik  • Küreselleşme ve hastalık  • Sağlık ekonomisi  • Sağlık okuryazarlığı  • Sağlık politikaları  • (Sağlık sistemi  • Sağlık reformu •Kamu sağlığı yasası) • Anne sağlığı •Tıbbi antropoloji •Tıp sosyolojisi •Ruh sağlığı •İlaç politikası •Halk sağlığı laboratuvarı •Üreme sağlığı  • Sosyal psikoloji  • Sağlık ve hastalık sosyolojisi  • Tropik hastalık
Koruyucu sağlık hizmetleri
Tek sağlık  • Davranış değişikliği  • Aile ücretleri  • Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi  • İnsan beslenmesi  • Hijyen  • (El yıkama  • Enfeksiyon kontrolü  • Ağız hijyeni)  • İş güvenliği ve sağlığı  • (Ergonomi  • Yaralanmayı önleme  • Tıp  • Hemşirelik)  • Hasta güvenliği  • (Kurumu)  • Farmakovijilans  • Güvenli seks  • (Cinsel yolla bulaşan hastalık)  • Temizlik  • (Fekal-oral bulaşma  • Açık dışkılama  • Vektör kontrolü  • Su kaynaklı hastalıklar)  • Sigarayı bırakma  • Aşılama  • Veteriner Halk Sağlığı
Toplum sağlığı
Biyoistatistik  • Çocuk ölümleri  • Toplum sağlığı  • Epidemiyoloji  • Küresel sağlık  • Sağlık etki değerlendirmesi  • Sağlık sistemi  • Bebek ölümü  • Açık kaynaklı sağlık yazılımı  • Kamu sağlığı bilişimi  • Sağlığın sosyal belirleyicileri  • (Sağlık eşitliği  • Irk ve sağlık)  • Sosyal tıp
Biyolojik ve
epidemiyolojik istatistikler
Hipotez testi  • Vaka kontrol çalışması  • Randomize kontrollü çalışma  • Klinik epidemiyoloji  • ROC eğrisi  • Öğrencilere t-testi  • Z-test  • Varyans analizi  • Regresyon  • Göreceli risk  • İstatistik yazılımı  • (SAS  • SPSS  • Stata)
Bulaşıcı ve epidemik
hastalıkların önlenmesi
Cinsel yolla bulaşan hastalık  • Aşı çalışmaları  • tropikal hastalıklar  • Enfeksiyon hastalıkları  • Salgın (Epidemi)  • Pandemi  • Surveyans  • Karantina  • sağlık ekonomisi
Gıda hijyeni ve
sertifikasyon sistemleri
Gıda güvenliği  • Gıda katkısı  • Gıda işleme  • Certified Agricultural  • GMP  • GSP  • GAP  • CSP  • ISO  • HACCP  • CCP  • FSSC  • IFS  • BRCGS  • Helal (İslam)  • Gıda mühendisliği  • Food microbiology  • food Chemistry  • food technology  • Genetik mühendisliği  • Veteriner hekim  • Ziraat mühendisliği
Sağlık davranışları
bilimleri
Sağlık inanç modeli  • rasyonel davranış modeli  • planlı davranış teorisi  • Transteorik model  • Sosyal bilişsel kuram  • Sosyal Destek teorisi  • sağlık İletişimi  • önceki model  • Toplum sağlığı  • Ekosistem modeli
Sağlık ve
politika analizi
Politika analizi  • sigorta ekonomisi  • İstatistik  • Küresel sağlık  • sosyal güvenlik sistemi  • Muhasebe  • Sosyal psikoloji  • İletişim
Organizasyonlar
Eğitim
ve Geçmiş
Kuruluş ve Örgütler
Europe (Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi  • Committee on the Environment, Public Health and Food Safety) India (Ministry of Health and Family Welfare)

U.S. (Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri  • Center for Minority Health  • Council on Education for Public Health  • Public Health – Seattle & King County  • Public Health Service)  • Globalization and Health  • Dünya Sağlık Örgütü  • World Toilet Organization

East Asia (Health and Welfare Ministry  • Gıda ve İlaç Dairesi  • Çevre Koruma Ajansı)
Eğitim
Bachelor of Science in Public Health  • Master of Public Health  • Doctor of Public Health  • European Programme for Intervention Epidemiology Training (EPIET)  • Health education  • Professional Further Education in Clinical Pharmacy and Public Health
Geçmiş
Sara Josephine Baker  • Samuel Jay Crumbine  • Carl Rogers Darnall  • Joseph Lister  • Margaret Sanger  • John Snow  • Mary Mallon  • Hastalık yapıcı mikrop teorisi  • Social hygiene movement
  • g
  • t
  • d
Epidemiyoloji
Şubeler
fizyolojiye göre
  • Bilişsel epidemiyoloji
  • Nöroepidemiyoloji
  • Psikiyatrik epidemiyoloji
  • Veteriner epidemiyolojisi
metodolojik
  • Biyoistatistik
  • Hastalık bilişimi
  • E-epidemiyoloji
  • Çevresel epidemiyoloji
  • Ekonomik epidemiyoloji
  • Klinik epidemiyoloji
  • Hesaplamalı epidemiyoloji
  • Çatışma epidemiyolojisi
  • Genetik epidemiyoloji
  • Yaşam rotası yaklaşımı
  • Meta-analiz
  • Moleküler epidemiyoloji
  • Moleküler patolojik epidemiyoloji
  • Beslenme epidemiyolojisi
  • Paleoepidemiyoloji
  • Farmakoepidemiyoloji
  • Sosyal epidemiyoloji
  • Mekansal epidemiyoloji
  • Tele-epidemiyoloji
  • Gözetim epidemiyolojisi (Klinik gözetim)
küresel epidemiyoloji
  • Astım
  • Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
  • Otizm
  • Tahtakuruları
  • Aşırı içme
  • Kanser
    • meme
  • Depresyon
  • Diabetes mellitus
  • Aile içi şiddet
  • Hepatit C
  • Herpes
  • HIV/AIDS
  • cüzzam
  • Yetersiz beslenme
  • Ruhsal bozukluklar
    • çocuk
  • Motorlu araç çarpışmaları
  • Obezite
    • çocukluk çağı
  • Diş eti hastalıkları
  • Pnömoni
  • Tasarımlar
  • şizofreni
  • Yılan sokmaları
  • İntihar
  • Frengi
  • Ergen gebelik
  • Tüberküloz
Epidemiyoloji dergileri
Genel
  • American Journal of Epidemiology
  • Canadian Journal of Epidemiology and Biostatistics
  • Global Epidemiological News
  • Epidemiologic Reviews
  • Epidemiology
  • International Journal of Epidemiology
  • Annals of Epidemiology
  • Journal of Epidemiology and Community Health
  • European Journal of Epidemiology
  • Emerging Themes in Epidemiology
  • Epidemiologic Perspectives and Innovations
  • Eurosurveillance
Özel
  • Cancer Causes & Control
  • Cancer Epidemiology Biomarkers and Prevention
  • Epidemiology and Infection
  • Genetic Epidemiology
  • Infection Control and Hospital Epidemiology
  • Journal of Clinical Epidemiology
  • Paediatric Perinatal Epidemiology
  • Pharmacoepidemiology and Drug Safety
  • Preventive Medicine
  • g
  • t
  • d
Erdem
Erdemler hakkında
  • Bağış
  • Ahlaki karakter
  • Nikomakhos'a Etik
  • Pozitif psikoloji
  • Karakter teorisi
  • Erdem etiği
Erdem aileleri
  • Bodhipakkhiyā dhammā
  • Brahmavihārās
  • Ana erdemler
  • Kötülükler ve Erdemler Kataloğu
  • Epistemik erdemler
  • Beş erdem
  • Dört Ana Prensip ve Sekiz Erdem
  • Dokuz Soylu Erdem
  • Pāramīs
  • Prusya erdemleri
  • İzci türesi
  • Yedi kutsal erdem
  • Yedi Büyükbabanın Öğretileri
  • Teolojik erdemler
  • Üç Hazine
  • Güçlü Yönlerin Eylem Değerleri Envanteri
  • Yamalar
Bireysel erdemler
  • Sorumluluk
  • Uyanıklık
  • Diğerkâmlık
  • Otantisite
  • Sakinlik
  • Karizma
  • Hayırseverlik
  • İffet
  • Şövalyelik
  • Temizlik
  • Merhamet
  • Dürüstlük
  • Cesaret
    • Sivil
    • Ahlaki
  • Nezaket
  • Çalışkanlık
  • Ayırt
  • Disiplin
  • Görev
  • Empati
  • Dayanıklılık
  • Sakinlik
  • Görgü
  • İman
  • Bağlılık
  • Sadakat
  • Öngörü
  • Affetme
  • Tutumluluk
  • Cömertlik
  • Zafer
  • İyi niyet
  • Minnet
  • Kahramanlık
  • Dürüstlük
  • Onur
  • Umut
  • Misafirperverlik
  • İnsanlık
  • Alçakgönüllülük
  • Tarafsızlık
  • Masumiyet
  • İç yüzü
  • Bütünlük
  • Zekâ
    • Duygusal
    • Sosyal
  • Adalet
  • Yargı
  • Nezaket
  • Aşk
  • Bağlılık
  • Alicenaplık
  • İhtişam
  • Uysallık
  • Merhamet
  • Denetleme
  • Alçakgönüllülük
  • Bağlanmama
  • Sabır
  • Vatanseverlik
  • Açık görüşlülük
  • Filantropizm
  • Dindarlık
    • Evlat sevgisi
  • Acıma
  • Kibarlık
  • İhtiyat
  • Dakiklik
  • Din
  • Feragat
  • Dayanıklılık
  • Saygı
  • Saygı
  • Haklı öfke
  • Doğruluk
  • Özdenetim
  • Kendini geliştirme
  • Kendini aşma
  • Sadelik
  • Samimiyet
  • Dayanışma
  • Sportmenlik
  • Sempati
  • Tat
  • Ölümlülük
  • Huzur
  • Güven
  • Bilgelik
  • Zeka
  • İşçilik
Komplikasyonlar
  • Agape
  • Arete
  • Ataraksiya
  • Eutrapelia
  • Philotimo
  • Pratik zekâ
  • Sophia
  • Sophrosyne
Hintli
  • Adhiṭṭhāna
  • Ahimsa
  • Akrodha
  • Aparigraha
  • Ārjava
  • Asteya
  • Brahmacharya
  • Dāna
  • Dhṛti
  • Şablon:Çeviriyazımı
  • Karuna
  • Kshama
  • Kshanti
  • Mettā
  • Muditā
  • Prajñā
  • Satya
  • Shaucha
  • Sevā
  • Śraddhā/Saddhā
  • Upekṣā
  • Vīrya
Latince
  • Auctoritas
  • Caritas
  • Latince: Dekorum
  • Latince: Dignitas
  • Latince: Fides
  • Gravitas
  • Humanitas
  • Latince: Pietas
  • Virtus
Diğer
  • Ganbaru
  • Giri
  • Sadaka
  • Katalanca: Seny
  • Sisu
  • İtalyanca: Virtù
  • g
  • t
  • d
Enfeksiyon hastalıkları alanındaki kavramlar
Belirleyiciler
Ajan
  • Bulaşıcılık
    • Bulaşıcı doz
  • Patojenite
    • Atak hızı
  • Virülans
    • Endotoksin
    • Ekzotoksin
    • vaka ölüm oranı
  • Antimikrobiyal direnç
Konak
  • Hassas birey
  • Yanık
  • Diyabet
  • Bağışıklık tepkisi
    • Bağışıklık yetmezliği
    • Bağışıklık baskılanması
  • Ameliyat Sonrası
  • Fırsatçı enfeksiyon
  • Enfeksiyon riski
Çevre
  • Su, sanitasyon ve hijyene erişim
  • İklim değişikliği
    • El Niño
    • Tropikal hastalıklar
  • Ticaret
  • Ormansızlaşma
  • Ekoloji
  • Nem
  • Enjeksiyon uyuşturucu kullanımı
  • Doğal afetler
    • Sel
  • Kümes hayvanları ve çiftlik hayvanları
  • Yoksulluk
  • Seyahat
  • Vektör kontrolü
  • Savaş ve çatışma
Bulaşma
Temel kavramlar
  • Asemptomatik taşıyıcı
  • Enfeksiyon zinciri
  • Fomit
  • Konak
  • Kuluçka süresi
  • İndeks vaka
  • Bulaşıcı dönem
  • Gizli dönem
  • Doğal rezervuar
  • Fırsatçı enfeksiyon
  • Subklinik enfeksiyon
  • Süper yayıcı
  • Ara dönem
Modlar
  • İnsandan insana bulaşma
    • Yatay
    • Dikey
  • Türler arası aktarım
    • Saçılan enfeksiyon
    • Vektör
    • Zoonoz
    • Ters zoonoz
  • Çığır açan enfeksiyon
Rotalar
  • Hava
  • Kan
  • Yiyecek
  • Dışkı
  • Fomit
  • Hastane
  • Sivrisinek
  • Seks
  • Su
Modelleme
  • Saldırı hızı
  • Temel çoğalma sayısı
  • Epidemiyolojide bölmeli modeller
  • Kritik topluluk boyutu
  • Enfeksiyonun gücü
  • Sürü bağışıklığı
  • Enfeksiyon oranı
  • Seri aralığı
  • İletim riskleri ve oranları
Oluşum seviyeleri
  • Küme
  • Endemik
  • Epidemi
  • Holoendemik
  • Hiperendemik
  • Insidans
  • Mezoendemik
  • Salgın
  • Pandemi
  • Yaygınlık
  • Sporadik
  • Sindemik
Önleme ve
Kontrol önlemleri
Farmasötik
  • Antibiyotik
  • Antifungal
  • Antimikrobiyal
  • Antiseptik
  • Antiviral
  • Bağışıklama
  • İmmünoterapi
    • Monoklonal antikor tedavisi
  • İnokülasyon
  • Faj tedavisi
  • Temas öncesi profilaksi
  • Temas sonrası profilaksi
  • İlacın yeniden konumlandırılması
  • Aşılama
    • Aşı etkinliği
    • Hatırlatma dozu
    • direnç
İlaç dışı
  • Kişi takibi
  • Kordon sanitaire
  • Hastalık sürveyansı
  • Dezenfeksiyon
  • Hijyen
    • Gıda hijyeni
    • El yıkama
    • Eldiven
  • İzolasyon
  • Karantina
  • Koruyucu haciz
  • Halk sağlığı
  • Karantina
  • Solunum kaynağı kontrolü
    • Cerrahi maske
    • KKD
  • Güvenli seks
  • Sanitasyon
  • Tarama
  • Sosyal mesafe
  • Sterilizasyon
  • Seyahat kısıtlamaları
  • Vektör kontrolü
Yeni enfeksiyonlar
  • X Hastalığı
  • Yeni virüsler
Diğer
  • Keşif
  • Eradikasyon
  • Enfeksiyon hastalıkları (Uzmanlık dalı)
  • Mikrobik biyoterörizm
  • Tropikal hastalıklar
    • Tropikal tıp
  • g
  • t
  • d
Günlük yaşam aktiviteleri
Temel
  • Kişisel hijyen
  • Giyim
  • Yeme
  • Gönüllü idrar ve bağırsak kontrolü
  • Ambülasyon
  • Koşu
  • Uyku
enstrümantal
  • Ev işi
    • Temizlik
  • Yemek hazırlama
  • Para yönetimi
  • Alışveriş
  • Teknoloji kullanımı
    • Telefon kullanımı
Opsiyonel-Enstrümantal
  • Bakım (kendi kendine, çocuklar, yaşlılar)
  • Çocuk yetiştirme
  • Acil durum müdahaleleri
  • Güvenlik prosedürleri
  • Sürme
  • Cinsel aktivite
İlgili
  • Engellilik
  • Lisanssız yardımcı personel
  • Destekli yaşam
  • Sakinlerin bakımı
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX524990
  • BNF: cb11954179d (data)
  • GND: 4026331-9
  • HDS: 016310
  • LCCN: sh85063519
  • LNB: 000071249
  • NARA: 10640597
  • NDL: 00561856
  • NKC: ph114742
  • NLI: 987007560696505171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hijyen&oldid=35437823" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Hijyen
  • Fransızcadan Türkçeye geçen sözcükler
  • Sanitasyon
  • Medikal hijyen
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 06.55, 5 Haziran 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Hijyen
Konu ekle