Konstantinos Lips
| Konstantinos Lips Κωνσταντίνος Λίψ | |
|---|---|
| Ölüm | 20 Ağustos 917 |
| Bağlılığı | Bizans İmparatorluğu |
| Branşı | Bizans donanması |
| Rütbesi | Amiral |
Konstantinos Lips (Yunanca: Κωνσταντίνος Λίψ) (ö. 20 Ağustos 917), 9.yüzyıl sonları ile 10.yüzyıl başlarında yaşamış Bizanslı aristokrat ve amiral. Bulgaristan'a karşı yapılan Acheloos Muharebesi'nde öldürülmüştür. Konstantinos Lips, en çok Konstantinopolis'te adını taşıyan manastırın vakfıyla tanınır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Konstantinos'un hayatı ile ilgili gerçekler karışık ve konjektüre bağlıdır. İmparator VI. Leon (h. 886-912) zamanı, Havariyyun Kilisesi yakınında Theotokos'a adandığı yazılı kısmi yazıta göre günümüzde Fenari İsa Camii olarak bilinen bir manastırı restore ettirdiği bilinmektedir. Açılış tarihi söylenceye göre 907/908 yılıdır.[1][2][3]
Leon'un kardeşi ve ardılı Aleksandros'un (h. 912-913) ölümünden sonra, Konstantinos Lips ayrıca önde gelen general Konstantinos Dukas'ın çocuk imparator VII. Konstantinos'e (h. 913-959) karşı Temmuz 913 tarihinde gerçekleşen başarısız bir askerî darbesine katıldı. Ancak devamında bu darbeye katılan ya da katıldığı şüphelenene birçok aristokrat idam edildi, aralarında Konstantinos Lips'in de olduğu diğerleri ise şehirden kaçtı.[1][4] 20 Ağustos 917 tarihinde, I. Simeon komutasındaki Bulgar güçlerine karşı yapılan Acheloos Muharebesi'nde öldürüldü.[1][5]
Modern tarihçiler, faaliyetleri yanlışlıkla ileri tarihli olduğuna inanılan Lips isimli iki diğer insanla onu eşlerler.[6] Birincisi, VII. Konstantinos tarafından kaydedilmiştir, Protospatharios rütbesine ve hypourgia'nın domestikos'un (epi tes trapezes'in baş yardımcısı) saray makamında birisiydi sonra 913 askerî darbesinden sonra patrikios ve megas hetaireiarches'liğe yükselmiştir.[1][2]
Ayrıca çeşitli vesilelerle, Taron Ermeni prensliğinin hükümdarı olan I. Gregoryan'ın imparatorluk elçisi olarak görev yaptı. İlk elçiliğinde, Gregoryan'ın oğlu Ashot'la birlikte döndü. Ashot, Leo tarafından kabul edildi ve protospatarios olarak adlandırıldı. Lips, Ashot'un babasına geri dönüşüne eşlik etti ve Gregoryan'ın kardeşi (yalnızca Arapça adı Abu Ghanim bilinir) ile birlikte döndü ve ona da protospatarios rütbesi verildi.[7] Konstantinos dönüş yolculuğunda Abu Ghanim'e eşlik etti. Abu Ghanim birkaç yıl sonra Konstantinopolis'i tekrar ziyaret ettiğinde, Konstantinos'un kızı ile evlendi. Kısa bir süre sonra başka bir görevde Lips, Gregoryan'ı kendisini Konstantinopolis'i ziyaret etmeye ikna etti; burada bolluk içinde karşılandı ve magistros derecesi ve Taron'un strategos'u unvanı verildi. Uzun süre kaldıktan sonra Lips ona topraklarına kadar eşlik etti.[7]
Konstantinopolis'in sonraki Patriği, Constantine VII'nin geç döneminde bir manastır ve bir misafirhane kuran patrikios ve Filo'nun Droungarios'u olarak Lips'e gönderme yapar ancak bunun aynı kişi olup olmadığını kesin olarak söylemek imkânsızdır.[1][8]
962 yılında İmparator II. Romanos'a (h. 959-963) karşı komploya karışmış patrikios Bardas Lips isimli bir oğlu vardır. Oğlu Lips ailesinin bilinen son temsilcisidir.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Guilland 1967, s. 189.
- ^ a b Kajdan 1991, ss. 1232–1233.
- ^ van Millingen 1912, ss. 123–125, 131.
- ^ Kajdan 1991, s. 657; van Millingen 1912, ss. 126–127.
- ^ Kajdan 1991, s. 1232; van Millingen 1912, s. 127.
- ^ cf. Whittow 1996, s. 232.
- ^ a b Guilland 1967, s. 188.
- ^ a b Kajdan 1991, s. 1233.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Guilland, Rodolphe (1967). Recherches sur les institutions byzantines [Bizans Kurumları Üzerine Çalışmalar]. Berliner byzantinische Arbeiten 35 (Fransızca). II. Berlin ve Amsterdam: Akademie-Verlag & Adolf M. Hakkert. OCLC 878894516.
- Kajdan, Aleksandr, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Zielke, Beate; Pratsch, Thomas, (Ed.) (2013). "Arşivlenmiş kopya". Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. Nach Vorarbeiten F. Winkelmanns erstellt (Almanca). De Gruyter. 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- van Millingen, Alexander (1912). Byzantine Churches of Constantinople. Londra, United Kingdom: MacMillan & Company.
- Whittow, Mark (1996). The Making of Byzantium, 600–1025. Berkeley and Los Angeles, California: University of California Press. ISBN 0-520-20496-4. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
