Neptün'ün uyduları - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Neptün'ün doğal uyduları
  • 2 Kaynakça

Neptün'ün uyduları

  • Afrikaans
  • العربية
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Bosanski
  • Català
  • 閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄
  • کوردی
  • Čeština
  • Чӑвашла
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Furlan
  • Galego
  • Avañe'ẽ
  • 客家語 / Hak-kâ-ngî
  • עברית
  • हिन्दी
  • Fiji Hindi
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Lëtzebuergesch
  • Limburgs
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Македонски
  • Монгол
  • Bahasa Melayu
  • မြန်မာဘာသာ
  • Nāhuatl
  • Plattdüütsch
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • සිංහල
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Soomaaliga
  • Svenska
  • ไทย
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • 吴语
  • მარგალური
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
James Webb Uzay Teleskobu tarafından elde edilen görüntüde Triton, Galatea, Naiad, Thalassa, Despina, Larissa ve Proteus etiketlenmiş olarak görülüyor. Neptün'ün en küçük düzenli uydusu olan Hippocamp ise görülemeyecek kadar küçüktür.

Neptün'ün bilinen 16 uydusu vardır.[1] Bunların içinde açık farkla en büyüğü; William Lassell tarafından, Neptün'ün keşfinden sadece 17 gün sonra gözlenen, Neptün etrafında dönen toplam kütlenin %99.5'ini oluşturan,[2] ve ayrıca küresel şekle sahip olabilecek kadar kütleye sahip tek gök cismi olan, Triton'dur. İstisnai olarak, Güneş Sistemi'ndeki diğer tüm uydulara göre ters yönde bir yörüngeye sahiptir. Bu özelliği onun olduğu yerde oluşmadığını, Neptün tarafından yakalandığını gösteriyor. Eski bir Kuiper kuşağı cüce gezegeni olabilir.[3] Triton yörüngesinde eş zamanlı olarak döner, yani Neptün'e hep aynı yüzü dönüktür. Gelgit ivmelenmesi nedeniyle gezegenine gitgide yaklaşmaktadır, 3,6 milyar yıl sonra Roche limitine ulaştığında da parçalanarak yok olacaktır.[4] 1989'da yaklaşık −235 °C (38 K) sıcaklığıyla Triton,[5] Güneş Sistemi'ndeki en soğuk gök cismiydi.[6]

Neptün'ün ikinci keşfedilen uydusu, Güneş Sistemi'ndeki en eliptik uydu yörüngesiyle Nereid'tir. 0,7512'lik dışmerkezliğiyle; enöte uzaklığı, enberi uzaklığının 7 katıdır.[7]

1989'da, Temmuz'dan Eylül'e kadar Voyager 2 altı yeni uydu daha keşfetti.[8] Bu gezegenin ikinci büyük uydusu Proteus, en içteki dört uydusu Naiad, Thalassa, Despina ve Galatea ve en uzak uydusu Larissa'dır. Beş yeni, küçük ve düzensiz uydu 2004 yılında duyuruldu.[9][10] Neptün, adını Roma deniz tanrısından aldığı için uydularına da daha küçük deniz tanrıları ve perilerinin isimleri verilmiştir.[11] Neptün'ün 14. uydusu S/2004 N 1'in keşfi 15 Temmuz 2013'te duyuruldu.[1]

Neptün'ün doğal uyduları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Uzaklık NO NO Adı Çap (km)[12][13][14] Dönüş süresi (gün) [14] Kütle (1016 kg) Keşif yılı Grubu Görüntüsü
1 III Naiad 60,4 +0,2944 ≈ 13 1989 İç
2 IV Thalassa 81,4 +0,3115 ≈ 35 1989 İç
3 V Despina 156 +0,3346 ≈ 170 1989 İç
4 VI Galatea 174,8 +0,4287 ≈ 280 1989 İç
5 VII Larissa 194 +0,5555 ≈ 380 1981 İç
6 XIV Hippocamp 34,8 ± 4,0 +0,9500 ≈ 2,2 2013 İç
7 VIII Proteus 420 +1,1223 ≈ 3900 1989 Ana
8 I Triton 2.705,2 ± 4,8 −5,8769 2.139.000 1846 Ana
9 II Nereid 357 ± 13 +360,14 ≈ 2400 1949 Ana
10 IX Halimede ≈ 61 −1879,55 ≈ 12 2002 Dış
11 XI Sao ≈ 40 +2914,26 ≈ 3,4 2002 Dış
12 XII Laomedeia ≈ 40 +3179,59 ≈ 3,4 2002 Dış
13 X Psamathe ≈ 38 −9110,44 ≈ 2,9 2003 Dış
14 XIII Neso ≈ 60 −9617,75 ≈ 11 2002 Dış

Dönüş süresi negatif olanlar saat yönünün tersi yönde dönmektedir.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Space Telescope Science Institute (15 Temmuz 2013). "Hubble Finds New Neptune Moon". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2013. 
  2. ^ Mass of Triton: 2.14×1022 kg. Combined mass of 12 other known moons of Neptune: 7.53×1019 kg, or 0.35 percent. The mass of the rings is negligible.
  3. ^ Agnor, Craig B. (2006). "Neptune's capture of its moon Triton in a binary–planet gravitational encounter". Nature. 441 (7090). Nature Publishing Group. ss. 192-194. doi:10.1038/nature04792. PMID 16688170. 
  4. ^ Chyba, Christopher F. (1989). "Tidal evolution in the Neptune-Triton system". Astronomy and Astrophysics. 219 (1–2). EDP Sciences. ss. L23-L26. 
  5. ^ R. M., Nelson (1990). "Temperature and Thermal Emissivity of the Surface of Neptune's Satellite Triton". Science. 250 (4979). ss. 429-431. doi:10.1126/science.250.4979.429. PMID 17793020. 
  6. ^ Wilford, John N. (29 Ağustos 1989). "Triton May Be Coldest Spot in Solar System". The New York Times. 10 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008. 
  7. ^ r a r p = 2 1 − e − 1 = 2 / 0.2488 − 1 = 7.039. {\displaystyle {\begin{smallmatrix}{\frac {r_{a}}{r_{p}}}={\frac {2}{1-e}}-1=2/0.2488-1=7.039.\end{smallmatrix}}} {\displaystyle {\begin{smallmatrix}{\frac {r_{a}}{r_{p}}}={\frac {2}{1-e}}-1=2/0.2488-1=7.039.\end{smallmatrix}}}
  8. ^ Stone, E. C. (1989). "The Voyager 2 Encounter with the Neptunian System". Science. 246 (4936). ss. 1417-1421. doi:10.1126/science.246.4936.1417. PMID 17755996. 
  9. ^ Holman, Matthew J.; ve diğerleri. (19 Ağustos 2004). "Discovery of five irregular moons of Neptune". Nature. 430 (7002). ss. 865-867. doi:10.1038/nature02832. PMID 15318214. KB1 bakım: Diğerlerinin yanlış kullanımı (link)
  10. ^ Staff (18 Ağustos 2004). "Five new moons for planet Neptune". BBC News. 8 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2007. 
  11. ^ Blue, Jennifer (17 Aralık 2008). "Planet and Satellite Names and Discoverers". USGS. 10 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2008. 
  12. ^ Davies, Merton E.; Rogers, Patricia G.; Colvin, Tim R. (1991). "A control network of Triton". Journal of Geophysical Research. 96 (E1). ss. 15,675-681. Bibcode:1991JGR....9615675D. doi:10.1029/91JE00976. 
  13. ^ Thomas, P.C. (2000). "NOTE: The Shape of Triton from Limb Profiles". Icarus. 148 (2). ss. 587-588. Bibcode:2000Icar..148..587T. doi:10.1006/icar.2000.6511. 
  14. ^ a b Jacobson, R.A. (2008). "NEP078 – JPL satellite ephemeris". 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2010. 
  • g
  • t
  • d
Neptün'ün uyduları
Düzenli (iç)
  • Naiad
  • Thalassa
  • Despina
  • Galatea
  • Larissa
  • Hippocamp
  • Proteus
Düzensiz
Triton
  • Triton
Doğrusal yönlü
  • Nereid
  • Sao
  • S/2002 N 5
  • Laomedeia
Ters yönlü
  • Halimede
  • Psamathe
  • Neso
  • S/2021 N 1
Ayrıca bakınız
  • Neptün truvalıları
  • Neptün'ün halkaları
Kategori Kategori
  • g
  • t
  • d
Güneş Sistemi
GüneşMerkürVenüsAyDünyaMarsPhobos ve DeimosCeres (cüce gezegen)Asteroit kuşağıJüpiterJüpiter'in doğal uydularıJüpiter'in HalkalarıSatürnSatürn'ün doğal uydularıSatürn'ün HalkalarıUranüsUranüs'ün doğal uydularıUranüs'ün HalkalarıNeptünNeptün'ün doğal uydularıNeptün'ün HalkalarıPlütonPlüton SistemiHaumeaHaumea'nın doğal uydularıMakemakeS/2015 (136472) 1Kuiper KuşağıErisDysnomiaDağınık diskOort bulutuOort bulutu
  • Güneş
    • Heliosfer
  • Gezegenler
    • Halkalar
    • Uydular
  • Merkür
  • Venüs
  • Dünya
    • 1 uydu
  • Mars
    • 2 uydu: Phobos
    • Deimos
  • Jüpiter
    • Halkalar
    • 97 uydu: Ganymede
    • Callisto
    • Io
    • Europa
  • Satürn
    • Halkalar
    • 274 uydu: Titan
    • Rhea
    • Iapetus
    • Dione
    • Tethys
    • Enceladus
    • Mimas
  • Uranüs
    • Halkalar
    • 29 uydu: Titania
    • Oberon
    • Umbriel
    • Ariel
    • Miranda
  • Neptün
    • Halkalar
    • 16 uydu: Triton
Küçük
gezegenler
Cüce gezegenler
  • Ceres
  • Orcus
    • 1 uydu: Vanth
  • Plüton
    • 5 uydu: Charon, Hydra, Nix, Kerberos, Styx
  • Haumea
    • 2 uydu: Hiʻiaka, Namaka
  • Quaoar
    • 1 uydu: Weywot
  • Makemake
    • 1 uydu: MK2
  • Gonggong
    • 1 uydu: Xiangliu
  • Eris
    • 1 uydu: Dysnomia
  • Sedna
Asteroitler
(Küçük Güneş
Sistemi cisimleri)
Kayda değer asteroitler
  • Vesta
  • Gaspra
  • Ida
  • Apofis
  • Kalliope
  • Pallas
  • Juno
  • Hygiea
Gruplar ve aileler
  • Dünya'ya yakın cisimler
  • Asteroit kuşağı
  • Truvalılar
    • Venüs
    • Dünya
    • Mars
    • Jüpiter
    • Uranüs
    • Neptün
  • Centaurlar
  • Aktif asteroitler
  • Asteroit uyduları
  • Meteoroitler
Neptün ötesi
(Uzak Küçük
gezegenler)
Kuiper Kuşağı
  • Plütinolar
    • Ixion
  • Cubewanolar
    • 2002 UX25
    • Varuna
    • Albion
    • 2002 TX300
    • Huya
    • 2002 AW197
Dağınık disk
  • Gǃkúnǁʼhòmdímà
  • 2002 TC302
  • 2004 XR190
Diğer
  • Sednoidler
    • 2012 VP113
  • Ayrık cisimler
  • Damocloidler
  • Oort bulutu cisimleri
    • Hills bulutu
Kuyruklu yıldızlar
  • Kuyruklu yıldız listeleri
    • Periyodik kuyruklu yıldızlar
    • Periyodik olmayan kuyruklu yıldızlar
  • Güneşe yakın
  • Büyük
  • Sönmüş
  • Kayıp
Listeler
  • Güneş Sistemi cisimleri
    • Kütleye göre
    • Keşif tarihine göre
  • Küçük gezegenler
  • Kütleçekimsel yuvarlak nesneler
  • Doğal uydular
    • En yüksek dağlar
    • En büyük kraterler
Kuramsal
  • Dokuzuncu Gezegen
  • Vulkanoidler
  • Dünya'nın iddia edilen uyduları
Ayrıca bakınız: Güneş Sistemi'nin oluşumu ve evrimi * yörüngelerine göre Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin listesi* Astronomide kullanılan Türkçe isimler
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • LCCN: sh95005756
  • NLI: 987007551495505171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Neptün%27ün_uyduları&oldid=36336732" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Neptün'ün doğal uyduları
  • Uydu listeleri
Gizli kategoriler:
  • KB1 bakım: Diğerlerinin yanlış kullanımı
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 23.54, 2 Kasım 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Neptün'ün uyduları
Konu ekle