Obayayla, Oltu
| Obayayla | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Obayayla Obayayla'nın Erzurum'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°29′39″N 42°04′14″E / 40.4942°K 42.0705°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Oltu |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 2300 m |
| Nüfus | 121 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25400 |
Obayayla, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Obayayla mahallesinin eski adı Tecerek'tir. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı nüfus defteri ile 1928 tarihli Osmanlıca mülki teşkilatta Tecerek (تجرك) olarak geçer.[5][6] Gürcüce kaynaklarda ise, Tacereki (ტაჯერექი) ve Tecereki (თეჯერექი) şeklinde yazılmıştır. Bu yer adının Tecereti'den değişime uğramış olabileceği görüşü de vardır.[7]
Tecerek köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 1549 tarihli Gürcistan seferinin ardından Gürcülerden ele geçirmiştir.[8]
Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi salma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında Tecerek köyü, Çıldır Eyaleti'nin Oltu sancağına bağlıydı. Bu sırada köyde 12 hane bulunuyordu ve 58 erkek tespit edilmişti. Köyün toplam nüfusunun ise, erkek sayısının yaklaşık iki katı olduğu söylenebilir.[9]
Tecerek köyü, 1877-1878 savaşının ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatının bir parçası olarak, Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında, "Penek Tecerek"ten (Пенякскій Теджерекъ) ayırmak için "Narman Tecerek" (Нариманскій Теджерекъ) olarak kaydedilmiştir. Bu tarihte köy, Oltu sancağının Oltu kazasına (uçastok) bağlı Avdost nahiyesinin 13 köyünden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi. Nüfusu, 39'u erkek ve 37'si kadın olmak üzere, 13 hanede yaşayan ve tamamı Türk olarak yazılmış 76 kişiden oluşuyordu.[10]
Tecerek köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesindeki kayda göre, Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Pitkir nahiyesine bağlıydı.[11] 1940 genel nüfus sayımında "Tecerek" olarak geçen köy, Oltu kazasının merkez nahiyesine bağlanmıştı ve nüfusu 322 kişiden oluşuyordu.[12] Tecerek Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında Obayayla şeklinde değiştirilmiştir.[13] 1965 genel nüfus sayımında Obayayla köyünde 553 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 176 kişi okuma yazma biliyordu.[14]
Mahallenin eski adı, 1889 ve 1928 yılı kayıtlarında Tecerik olup, Ermenicede "dacarig" sözcüğü "kilisecik" anlamına gelmektedir.[15]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[16]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, Erzurum il merkezine 140 km, Oltu ilçe merkezine 20 km uzaklıktadır.[17] Mahalle, Oltu'nun güneydoğusunda olup, bir köy yoluyla, doğrudan ilçe merkezine bağlıdır.[18]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 121[2] |
| 2021 | 118[2] |
| 2020 | 126[2] |
| 2019 | 125[3] |
| 2018 | 115[3] |
| 2017 | 102[3] |
| 2016 | 94[3] |
| 2015 | 101[3] |
| 2014 | 100[3] |
| 2013 | 124[3] |
| 2012 | 115[3] |
| 2011 | 126[3] |
| 2010 | 125[3] |
| 2009 | 135[3] |
| 2008 | 143[3] |
| 2007 | 126[3] |
| 2000 | 158[3] |
| 1990 | 286[19] |
| 1985 | 278[20] |
| 1965 | 553[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d "Erzurum Oltu Obayayla Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Obayayla, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ Göksal Kalkan, "Oltu Sancağı Müslim Nüfus Defterinin transkripsiyon ve değerlendirmesi [h.1251 (m.1835/1836)]", Amasya, 2022, s. 265. 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 225.
- ^ Tao (ტაო), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 466. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Tao (ტაო), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 67. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Göksal Kalkan, "Oltu Sancağı Müslim Nüfus Defterinin transkripsiyon ve değerlendirmesi [h.1251 (m.1835/1836)]", Amasya, 2022, s. 92-93. 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı": 733". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2024.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 224.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1940). "1940 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 766". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ a b Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1965). "1965 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "TÜİK1965" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Obayayla Mahallesi". YerelNet.org.tr. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Google Maps detay". Google Maps. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.