Okyanusların asitlenmesi - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Ayrıca bakınız
  • 2 Kaynakça

Okyanusların asitlenmesi

  • العربية
  • Български
  • বাংলা
  • Català
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Hausa
  • עברית
  • Bahasa Indonesia
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • 한국어
  • Lietuvių
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Монгол
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • پښتو
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Simple English
  • Shqip
  • Svenska
  • ไทย
  • Українська
  • Tiếng Việt
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Farklı okyanusların farklı bölgelerinde pH'ta değişimi gösteren dünya haritası
Antropojenik karbon dioksit sebebiyle 1700'lerden 1990'lara deniz yüzeyi pH'ı değişimi

Okyanus asitlenmesi, okyanusların atmosferden antropojenik karbondioksit emmesi sebebiyle pH'ının düşmesi yani asitlenmesidir.[1]

Deniz suyu baziktir (pH > 7 anlamına gelir) ve okyanus asitlenmesi asidik koşullara (pH < 7) geçişten ziyade pH nötr koşullara doğru bir kaymayı ifade eder.[2] Okyanus asitlenmesine dair endişe, kabuklu deniz hayvanlarının kabuk üretimlerinin azalmasına ve kalsiyum karbonat kabuklu diğer su yaşamı ile deniz organizmaları için diğer bazı fizyolojik zorluklara yol açabilmesidir. Kalsiyum karbonat kabuklu organizmalar, yüksek doymuş asitli sular altında çoğalamazlar. Atmosfere salınan insan faaliyetlerinden kaynaklanan karbondioksitin tahmini %30-40'ı okyanuslar, nehirler ve göllerde çözülmektedir.[3][4] Bir kısmı su ile reaksiyona girerek karbonik asit oluşturur. Ortaya çıkan karbonik asit moleküllerinden bazıları, bir bikarbonat iyonu ve bir hidrojen iyonuna ayrışır, böylece okyanus asitliğini arttırır (H+ iyon konsantrasyonu).

1751'den 1994'e kadar okyanus pH'ının 8.179'dan 8.104'e düştüğü hesaplanmaktadır.[5][6]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İklim değişikliği
  • Biyolojik çeşitlilik
  • Çölleşme

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Caldeira, K. (2003). "Anthropogenic carbon and ocean pH" (PDF). Nature. 425 (6956). ss. 365-365. doi:10.1038/425365a. 19 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)16 Nisan 2010. 
  2. ^ "Ocean Acidification". whoi.edu/ (İngilizce). 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2021. 
  3. ^ Millero, Frank J. (1995). "Thermodynamics of the carbon dioxide system in the oceans". Geochimica et Cosmochimica Acta. 59 (4): 661-677. Bibcode:1995GeCoA..59..661M. doi:10.1016/0016-7037(94)00354-O. 
  4. ^ Feely, R. A.; Sabine, C. L.; Lee, K.; Berelson, W.; Kleypas, J.; Fabry, V. J.; Millero, F. J. (Temmuz 2004). "Impact of Anthropogenic CO2 on the CaCO3 System in the Oceans". Science. 305 (5682): 362-366 ~dil=İngilizce. Bibcode:2004Sci...305..362F. doi:10.1126/science.1097329. PMID 15256664. 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Aralık 2021 – Pacific Marine Environmental Laboratory (PMEL) vasıtasıyla. 
  5. ^ Orr, James C. (2005). "Anthropogenic ocean acidification over the twenty-first century and its impact on calcifying organisms" (PDF). Nature. 437 (7059). ss. 681-686. doi:10.1038/nature04095. PMID 16193043. 25 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)16 Nisan 2010. 
  6. ^ Key, R.M. (2004). "A global ocean carbon climatology: Results from GLODAP". Global Biogeochemical Cycles. Cilt 18. ss. GB4031. doi:10.1029/2004GB002247. 
Taslak simgesiÇevre ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
  • g
  • t
  • d
İklim değişikliği
Genel bakış
  • Son iklim değişikliğinin ilişkilendirilmesi
  • İklim sistemi
  • İklim değişikliğinin etkileri
  • İklim değişikliğini hafifletme
  • İklim değişikliği adaptasyonu
  • Ülke ve bölgelere göre iklim değişikliği
Sebepler
Genel bakış
  • Son iklim değişikliğinin ilişkilendirilmesi
  • Dünya atmosferindeki karbondioksit
  • Ekstrem olay ilişkilendirmesi
  • Sera etkisi
  • İklim değişikliği konusunda bilimsel fikir birliği
Kaynaklar
  • Sera gazları
    • Karbon hesaplaması
  • Sera gazı emisyonları
    • Tarım
    • Sulak alanlar
  • Fosil yakıt
  • Ormansızlaşma ve iklim değişikliği
  • Arazi kullanımı, arazi kullanım değişikliği ve ormancılık
  • Temsili Konsantrasyon Yolu
  • Paylaşılan Sosyoekonomik Yollar
  • Dünya enerji tüketimi
Tarih
  • İklim değişikliği biliminin tarihi
  • İklim değişikliği siyasetinin tarihi
  • Svante Arrhenius
  • James Hansen
  • Charles David Keeling
  • Birleşmiş Milletler konferansları
  • İklim değişikliğinde yıllar
    • 2019
    • 2020
    • 2021
    • 2022
    • 2023
Etkiler ve sorunlar
Fiziksel
  • Ani iklim değişikliği
  • Anoksik olay
  • Arktik metan emisyonları
  • Arktik deniz buzunda azalma
  • Atlantik meridyonel devridaim sirkülasyonu
  • Kuraklık
  • Ekstrem hava olayları
  • Sel
    • Kıyı taşkını
  • Buzulların geri çekilmesi
  • Sıcak hava dalgası
    • Kentsel ısı adası
    • Deniz
  • Okyanuslar
    • Asitlenme
    • Deoksijenasyon
    • Isı içeriği
    • Deniz yüzeyi sıcaklığı
    • Tabakalaşma
    • Sıcaklık
  • Ozon deliği
  • Donmuş toprak çözülmesi
  • İklim sistemindeki devrilme noktaları
  • Deniz seviyesinin yükselmesi
  • Sezon sürünmesi
  • Tropikal siklonlar
  • Su döngüsü
  • Orman yangınları
Flora ve fauna
  • Ekosistemler
    • Toplu ölüm olayı
  • İstilacı türler
  • Bitki biyoçeşitliliği
  • Deniz yaşamı
  • Karasal hayvanlar
  • Kuşlar
  • İklim değişikliğinden kaynaklanan yok olma riski
  • Orman ölümü
Sosyal etkiler
  • Tarım
  • Şehirler
  • Çocuklar
  • Engellilik
  • Ekonomik etkiler
  • Balıkçılık
  • Cinsiyet
  • İnsan sağlığı
  • İnsan hakları
  • Yerli halklar
  • Bulaşıcı hastalıklar
  • Ada ülkeleri
  • Ruh sağlığı
  • Göçmen
  • Yoksulluk
  • İklim direnci
  • Risk değerlendirmeleri
  • Güvenlik ve çatışma
  • Kentsel su baskını
  • Kırılganlığı
  • Su kıtlığı
  • Su güvenliği
Ülke ve bölgelere göre
  • Afrika
  • Amerika
  • Antarktika
  • Kuzey Kutbu
  • Avustralya
  • Karayipler
  • Avrupa
  • Orta Doğu ve Kuzey Afrika
  • Küçük ada ülkeleri
  • Güney Asya
  • Ülkelere göre
Toplum ve iklim değişikliği
Toplum
  • İş dünyası yanıtları
  • İklim eylemi
  • Ekolojik yas
  • İklim hareketi
    • Okul grevi
  • İklim acil durum bildirgesi
  • İnkâr
    • Yumuşak inkâr
    • Komplo teorisi
  • Tartışmalar
  • Yönetim
  • Adalet
  • Davalar
  • Ulusal Olarak Belirlenen Katkı
  • Politikalar
  • Kamuoyu grüşü
  • Kadınlar
İletişim
  • Eğitim
  • İklim sarmalı
  • Popüler kültür tasvirleri
    • sanat
    • İklim kurgusu
    • Oyunlar
  • İklim Değişikliği Performans Endeksi
  • İklim krizi (terim)
  • Medya
  • Isınma şeritleri
Uluslararası anlaşmalar
  • Glasgow İklim Paktı
  • Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 13
  • Kyoto Protokolü
  • Paris Anlaşması
    • Paris Anlaşması'nın 6. Maddesi Kapsamındaki İşbirliği Mekanizmaları
  • Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi
Hafifletme
Ekonomi ve finans
  • Karbon bütçesi
  • Karbon kredisi
  • Karbon dengelemesi
    • Altın Standart (karbon dengeleme standardı)
  • Karbon vergisi
  • İklim borcu
  • İklim riski
  • İklim riski sigortası
  • İklim finansmanı
  • İklim değişikliğini hafifletmenin eş faydaları
  • Fosil yakıtların elden çıkarılması
  • Hafifletmenin ekonomisi
  • Emisyon ticareti
    • Karbon emisyon ticareti
  • Yeşil İklim Fonu
  • Düşük karbonlu ekonomi
Enerji
  • Karbondioksitin jeolojik depolanması
  • Enerji dönüşümü
    • Fosil yakıtların kullanımdan kaldırılması
  • Nükleer enerji
  • Yenilenebilir enerji
  • Sürdürülebilir enerji
Karbon yutaklarının korunması ve iyileştirilmesi
  • Mavi karbon
  • Karbondioksit giderme
    • Karbondioksitin jeolojik depolanması
    • Karbon tutma
  • Karbon çiftçiliği
  • İklim dostu tarım
  • Doğa temelli çözümler
  • Ormansızlaşma ve orman bozulmasından kaynaklanan emisyonların azaltılması
  • Yeniden ağaçlandırma
Kişisel
  • Karbon nötrlük
  • İklim değişikliği konusunda bireysel eylem
    • Karbon ayak izi
    • Bitki temelli beslenme
Arkaplan ve teori
Ölçümler
  • Küresel yüzey sıcaklığı
  • Enstrümantal sıcaklık kaydı
  • Uydu ölçümleri
Teori
  • Yansıtabilirlik
  • Karbon döngüsü
    • Biyolojik pompa
    • Okyanus karbon döngüsü
    • Donmuş toprak karbon döngüsü
  • Karbon yutağı
  • İklim duyarlılığı
  • İklim değişkenliği ve değişiklikleri
  • Bulut geri bildirimi
  • Bulut zorlaması
    • Iris hipotezi
  • Geri bildirimler
  • Dünya'nın enerji bütçesi
  • Küresel ısınma potansiyeli
  • İklim değişikliği üzerindeki sera etkisinin açıklayıcı modeli
  • Yörüngesel zorlama
  • Radyatif zorlama
Araştırma
  • İklim değişikliği senaryosu
  • İklim modeli
  • Birleştirilmiş Model Karşılaştırma Projesi
  • Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC)
    • IPCC Altıncı Değerlendirme Raporu
  • Paleoklimatoloji
  • Paleotempestoloji
  • Solar jeomühendislik
Liste Sözlük  • Liste İndeks  • Kategori Kategori
  • g
  • t
  • d
Çevre kirliliği
Hava kirliliği
Asit yağmuru · Atmosferik dağılım modelleme · Dumanlı sis · Hava Kalitesi Endeksi · İç hava kalitesi · İklim değişikliği · Kloroflorokarbon gazları · Küresel damıtma (çekirge etkisi) · Küresel kararma · Ozon tabakasının incelmesi · Partikül
Su kirliliği
Atık su · Çevresel izleme · Deniz kirliliği · Deniz atığı · Gemi kirliliği · Hipoksi (oksijen azalması) · İlaç ve kişisel bakım ürünleri (Liste)  · Kentsel akış · Denizlerdeki plastik kirliliği · Okyanusların asitlenmesi · Ötrofikasyon · Petrol sızıntısı · Su durgunluğu · Su kalitesi · Su kaynaklı hastalıklar · Tatlısu çevresel kalite parametreleri · Termal kirlilik · Yüzeysel akış · Oyuncak ördek olayı
Toprak kirliliği
Biyoremidasyon · Elektrik direnç ısıtması · Herbisit · Pestisit · Zemin Kılavuz Değerleri
Uzay
  • Yapay uydu
Radyoaktif kirlenme
Çevrede aktinitler · Çevrede plütonyum · Çevrede radyum · Çevrede uranyum · Çevresel radyoaktivite · Fisyon ürünü · Nükleer serpinti · Radyasyon zehirlenmesi
Diğer kirlilik türleri
Gürültü (ses) kirliliği · Görüntü kirliliği · Işık kirliliği · Radyo spektrum kirliliği
Hükümetler arası anlaşmalar
Montreal Protokolü · Kyoto Protokolü · CLRTAP · OSPAR · Stockholm Sözleşmesi
Başlıca kuruluşlar
Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı (USEPA) · Avrupa Çevre Ajansı (EEA) · Greenpeace
Kategori Kategoriler Commons sayfası Commons VikiProje Vikiproje:Çevre
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Okyanusların_asitlenmesi&oldid=35635235" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Çevre taslakları
  • Su ekolojisi
  • Okyanus bilimi
  • Karbon
  • Balık avlama yerleri
  • Jeokimya
  • İklim değişikliği
  • Çevresel etkileri
Gizli kategori:
  • Tüm taslak maddeler
  • Sayfa en son 21.28, 8 Temmuz 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Okyanusların asitlenmesi
Konu ekle