Puzur-iştar
| Puzur-Iştar 𒆃𒊭𒁹𒁯 | |
|---|---|
| Mari'nin askeri valisi | |
 Puzur-Iştar Heykeli, Eski Mari Valisi. Eski Şark Eserleri Müzesi, İstanbul. | |
| Hüküm süresi | yaklaşık MÖ 2050–2025 |
| Önce gelen | Tura-Dagan |
| Sonra gelen | Hitlal-Erra |
| Hanedan | Şakkanakku hanedanlığı |
Puzur-Iştar (𒆃𒊭𒁹𒁯,[1][2] yaklaşık M.Ö. 2050–2025) Akkad İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra kuzey Mezopotamya'daki Mari şehrinin hükümdarıydı. Üçüncü Ur Hanedanlığı ile çağdaştı ve muhtemelen onların vasalıydı.[3]
Birden fazla oğlu vardı; bunlar arasında Hitlal-Erra ve Hanun-Dagan onun yerini aldı.
Heykeli
[değiştir | kaynağı değiştir]Onun bir heykeli, Mari Kraliyet Sarayı'ndan bilinmektedir. Zimri-Lin Sarayı'nda bulunan heykeller arasında tanrıların ve geçmiş hükümdarların heykelleri en yaygınıydı. Şakkanakku (askeri vali) unvanı, üçüncü binyılın sonları ve ikinci binyılın başlarında Mari'de hüküm süren tüm hanedan prensleri tarafından taşınmıştır. Bu krallar, Akad kralları tarafından atanan askeri valilerin soyundan geliyorlardı.[4]
Puzur-Iştar'ın heykeli bir zamanlar Zimri-Lim Sarayı'nın kutsal alanlarından birinde bulunuyordu, ancak Nebukadnezar'ın Babil'deki sarayında (M.Ö. 604-562) keşfedildi; muhtemelen bir ganimet olarak oraya taşınmıştı.[5] Heykelin eteğindeki yazıt Puzur-iştar'ı, Mari'nin Şakkanakku'su olarak anmakta ve ayrıca onun kardeşi rahip Milaga'dan bahsetmektedir.[6] Boynuzlu başlıklar genellikle Mezopotamya sanatında tanrısal temsillerle sınırlı olup, III: Ur döneminde kralların tasvirlerinde bulunmazlar. Bu nedenle, Puzur-Iştar'ın başlığındaki tanrısal boynuzların, Babil askerleri tarafından onu Mari halkı üzerindeki zaferlerinin nihai sembolü olarak evlerine taşınacak bir tanrı olarak nitelendirmiş olabileceği düşünülmektedir.[7]
Yazıtlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Heykelin kolundaki yazıt:
"Puzur-Iştar, Mari ülkesinin prensi, rahip Milga'nın kardeşi."
— Puzur-Iştar yazıtı (kol).[5]
Heykelin eteğindeki yazıt:
"Tura-Dagan, Mari ülkesinin prensi, Puzur-Iştar, prens, oğlu, tanrı [...], lord [...], tanrı [....] için, (bu heykeli sunmuşlardır). Bu adak yazısını silen kişi için, tanrılar Ninni, Dagan ve Enki, [...]'nin efendisi, onun temellerini yıkıp, soyunu ve topraklarını birlikte yok etsinler."
— Puzur-iştar yazıtı (etek).[5]
Diğer heykeller
[değiştir | kaynağı değiştir]Puzur-Iştar'ın bilinen ikinci bir heykeli vardır ve şu anda Berlin'deki Eski Yakın Doğu Müzesi'ndedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sumerian Dictionary". oracc.iaas.upenn.edu. 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024.
- ^ "Akkadian Dictionary". 3 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Unger, Merrill F. (2014). Israel and the Aramaeans of Damascus: A Study in Archaeological Illumination of Bible History (İngilizce). Wipf and Stock Publishers. s. 5. ISBN 978-1-62564-606-4.
- ^ Louvre. "The Statuette of Iddi-Ilum," Department of Near Eastern Antiquities: Mesopotamia. Accessed December 1, 2014. http://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/statuette-iddi-ilum 16 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b c For transcript and translation: Nassouhi, Essad (1926). "Statue d'un dieu de Mari, vers 2225 av. J.-C.". Archiv für Orientforschung. 3: 112-113. ISSN 0066-6440. JSTOR 41662864.
- ^ Gates, Henriette-Marie. "The Palace of Zimri-Lim at Mari." The Biblical Archaeologist 47 (June.,1984): 70-87.
- ^ Gates, "The Palace of Zimri-Lim at Mari," 70-87.