Samet Ağaoğlu
| Samet Ağaoğlu | |
|---|---|
| |
| Türkiye Sanayi Bakanı | |
| Görev süresi 6 Aralık 1954 - 8 Şubat 1958 | |
| Başbakan | Adnan Menderes |
| Yerine geldiği | Fethi Çelikbaş |
| Yerine gelen | İbrahim Sıtkı Yırcalı |
| Türkiye Çalışma Bakanı | |
| Görev süresi 10 Kasım 1952[1] - 8 Nisan 1953[1] | |
| Başbakan | Adnan Menderes |
| Yerine geldiği | Nuri Özsan |
| Yerine gelen | Hayrettin Erkmen |
| 4, 5. Türkiye Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı | |
| Görev süresi 5 Haziran 1950 - 10 Kasım 1952 | |
| Başbakan | Adnan Menderes |
| Yerine geldiği | Nihat Erim |
| Yerine gelen | Fatin Rüştü Zorlu |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 9., 10. ve 11. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 22 Mayıs 1950 - 25 Mayıs 1960 | |
| Seçim bölgesi | 1950 - Manisa 1954 - Manisa 1957 - Manisa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1909 Bakü, Azerbaycan |
| Ölüm | 6 Ağustos 1982 (73 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Feriköy Mezarlığı, İstanbul |
| Partisi | Demokrat Parti |
| Evlilik(ler) | Neriman Ağaoğlu [2]
(e. 1933; ö. 1982) |
| İlişkiler | Ahmet Ağaoğlu (Babası) Tezer Taşkıran (Kızkardeşi)[2] Süreyya Ağaoğlu (Kızkardeşi) |
| Çocuk(lar) | Tektaş Ağaoğlu (1934-2018)[2] Mustafa Kemal Ağaoğlu (1939-1999)[2] Fatma Sitare Ağaoğlu (1945-2010)[2] |
| Bitirdiği okul | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
| İmzası | 
|
Abdüssamet Ağaoğlu[3] (1909, Bakü - 6 Ağustos 1982, İstanbul), Türk yazar, siyasetçi.
Samet Ağaoğlu, Azerbaycan'dan Türkiye'ye göç eden Ağaoğlu ailesinin dördüncü çocuğudur ve kendisi gibi yazar ve fikir adamı olan Ahmet Ağaoğlu'nun oğludur. İlk ve orta öğrenimini Bayazıt Fevziye Lisesi'nde tamamladıktan sonra, 1929 yılında Ankara Lisesi'nden mezun oldu. 1931 yılında Ankara Hukuk Mektebi'ni bitirdikten sonra Strazburg'a giderek üniversitenin "yüksek etüdler" bölümünde 16 ay okumuş, ancak doktorasını tamamlayamamış, babasının işlerinin bozulması üzerine yurda dönmek zorunda kalmıştır. Yurda döndükten sonra ekonomi ve ticaret bakanlıklarında bazı üst düzey görevlerde bulunmuş, 1946 yılında devlet hizmetinden ayrılmıştır.
Avukatlık yapmaya başladığı sırada Demokrat Parti saflarında politikaya atılmıştır. 1950, 1954 ve 1957 seçimleri ile IX., X., XI. Dönem Manisa Milletvekilliği yapmıştır. Çalışma, sanayi ve devlet bakanlığı vazifelerinde bulundu.[4] 27 Mayıs 1960 askerî darbesinde tutuklanıp hüküm giydi. Ömür boyu hapisle cazalandırıldı. İmralı ve Kayseri cezaevlerinde tutuklu kaldı. 1964 yılında Yassıada'da cezasını çekerken çıkan özel bir afla salıverildi. Bundan sonra siyasetle dolaylı olarak ilgilendi.
Kendini tümüyle yazılarına verdiği bir dönemde, 6 Ağustos 1982'de öldü.[5] Feriköy Mezarlığı'nda bulunan Ağaoğlu Aile Mezarlığı'nda defnedilmiştir.
.jpg)
Edebî kişiliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Yazmaya lise sıralarında başlayan Samet Ağaoğlu, 1929 - 1931 yıllarında Behçet Kemal Çağlar, Ahmet Muhip Dıranas gibi arkadaşlarıyla Hep Gençlik adında bir dergi çıkarmıştır.[6] Strazburg yaşamını anlatan ilk öyküleriyle görünmüştür. Politik çalışmaları dolayısıyla kitaplarını uzun aralıklarla çıkarmış, ancak yaşamının sonuna kadar yazınla ilgisini koparmamıştı.
Siyâsî içerikli pek çok yazıya da imza atmış olan Samet Ağaoğlu, öykü ve denemelerini dönemin Varlık, Yücel, Çığır gibi önemli dergilerinde yayımlamıştı.
Yazılarında Samet Agayef imzasını da kullanmıştır.[7]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Öykü
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1944 Strassburg Hatıraları
- 1950 Zürriyet
- 1953 Öğretmen Gafur
- 1957 Büyük Aile
- 1964 Hücredeki Adam
- 1965 Katırın Ölümü
Anı
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1940 Babamdan Hatıralar
- 1958 Babamın Arkadaşları
- 1965 Aşina Yüzler
- 1967 Arkadaşım Menderes
- 1972 Marmara'da Bir Ada
- 1973 Demokrat Parti'nin Doğuş ve Yıkılış Sebepleri-Bir Soru
- 1978 İlk Köşe
- 1992 Siyasi Günlük: Demokrat Partinin Kuruluşu
İnceleme
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1944 Kuvayı Milliye Ruhu
- 1947 İki Parti Arasındaki Siyasi Farklar
Gezi
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1967 Sovyet Rusya İmparatorluğu
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ a b Kolektif (16 Ocak 1985). Sağlık Hizmetinde 25 Yıl. Sosyal Sigortalar Kurumu İstanbul Hastanesi. s. 27.
- ^ a b c d e "Türk Parlamento tarihi : TBMM IX. Dönem 1950-54 VII. CİLT" (PDF). 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.
- ^ http://www.basbakanlik.gov.tr/sour.ce/index.asp?wpg=kabine&did=basbakanlik.123475 [ölü/kırık bağlantı], 20.HÜKÜMET ÜYELERİ [ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Ağustos 1982 Bülteni". T.C. Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü. 3 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2009.
- ^ Alangu, Tahir (1965). Cumhuriyetten Sonra Hikâye ve Roman. 2. İstanbul. s. 39. OCLC 945650042.
- ^ Yıldırım, Tahsin (2006). Edebiyatımızda Müstear İsimler. İstanbul: Selis Kitaplar. s. 39. ISBN 975-8724-79-7.
- Genel
- Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 1 (3. bas.). İstanbul: YKY. Mart 2010. s. 22-23. ISBN 9789750805684.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Fethi Çelikbaş |
Türkiye Sanayi Bakanı 6 Aralık 1954 - 8 Şubat 1958 |
Sonra gelen: İbrahim Sıtkı Yırcalı |
| Önce gelen: Nuri Özsan |
Türkiye Çalışma Bakanı 11 Kasım 1952 - 8 Nisan 1953 |
Sonra gelen: Hayrettin Erkmen |
| Önce gelen: Nihat Erim |
Türkiye Başbakan Yardımcısı 5 Haziran 1950 - 10 Kasım 1952 |
Sonra gelen: Fatin Rüştü Zorlu |
| Sanayi Bakanları (1949-1971) |  | |
|---|---|---|
| Sanayi ve Teknoloji Bakanları (1971-1983) | ||
| Sanayi ve Ticaret Bakanları (1983-2011) | ||
| Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanları (2011-2018) | ||
| Sanayi ve Teknoloji Bakanları (2018-günümüz) | ||
- 22. Hükûmet - 4. Menderes Hükûmeti
- 23. Hükûmet - 5. Menderes Hükûmeti
- 1909 doğumlular
- 1982'de ölenler
- Türkiye'deki Azeri göçmenler
- 20. yüzyıl Türk yazarları
- İstanbul Erkek Lisesinde öğrenim görenler
- Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde öğrenim görenler
- Feriköy Mezarlığı'na defnedilenler
- Türkiye devlet bakanları
- TBMM 9. dönem Manisa milletvekilleri
- TBMM 10. dönem Manisa milletvekilleri
- TBMM 11. dönem Manisa milletvekilleri
- Bakü doğumlu siyasetçiler
- TBMM Dışişleri Komisyonu
- Demokrat Parti (1946) mensubu siyasetçiler
- 20. yüzyıl Türk siyasetçileri
- 20. yüzyıl Türk avukatları
- Ağaoğlu ailesi
- Türkiye çalışma ve sosyal güvenlik bakanları
- Türkiye başbakan yardımcıları
- Türkiye sanayi ve teknoloji bakanları
- 19. Türkiye Hükûmeti
- 20. Türkiye Hükûmeti
- 21. Türkiye Hükûmeti