Tabiiyetçilik
Tabiiyetçilik,[1] Hristiyanlık teolojisinde; Oğul yani Mesih’in Baba Tanrı tarafından yaratıldığından ötürü ona bağlı ve astı olduğu, Baba Tanrı’nın ise Mesih’te olmayan yaratılmamışlık ve aşkınlık sıfatlarına sahip olduğu düşüncesine yatkınlık anlamına gelmektedir.
Tabiiyetçilik fikrinin ortaya çıkışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Tabiiyetçilik, İznik-öncesi Kristoloji'nin karakteristik bir parçasıdır (Üçlü-Birlik fikrinde uzlaşı Birinci İznik Konsili'nde 325 yılında sağlanmıştır). Tabiiyetçilik fikrine, Origenes, Iustinus, Kayserili Eusebios, Romalı Hipolit gibi birçok Kilise Babası'nda rastlanılabilir. Örneğin Origenes, en yüce olan Yaratıcı Tanrı ve yaratılış arasındaki arabulucu olan Logos şeklinde, Üçlü-Birliği bir hiyerarşi olarak görmekteydi. 4. yüzyılda Arius’da aşırı tabiiyetçilik ile suçlanmaktaydı.
Tabiiyetçiliğin teolojik problemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tabiiyetçilik farklı seviyelerinde, Tanrı’nın birliğinin inkârına götürmektedir. Hristiyanlıkta daima bir tabiiyetçilik riski bulunmaktadır. Eğer Tanrı, Baba olarak resmedilir ve Logos Tanrı’nın kendisi yerine esin ve kefaret için bir vekil olarak görülür ise bu tabiiyetçiliğin göstergesi olarak kabul edilebilir.
Ana akım Hristiyanlıkta tabiiyetçiliğin reddi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kapadokyalı Kilise Babaları’nın (Kayserili Basil, Nissa’lı Gregorius ve Nenizili Gregorius) bu konuda aldıkları rol, tabiiyetçiliğin onlar için ne olduğunu ve reddini anlamamız için elzemdir. Kendilerinin bu fikri reddetmelerini takiben 381 yılındaki Birinci Konstantinopolis Konsili’nde de tabiiyetçilik kınanmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ A New Dictionary of Christian Theology. Edited by Alan Richardson and John Bowden (İngilizce). SCM Press LTD. 1983. ss. 553-554.
