Tartışma:Sarık

Başörtüsü ve baş örtüsü

türban maddesi başörtüsü tanım altında yer alarak tanımlanırsa daha iyi olur çünkü başa takılan herşey başörtüsü diye resmi dilde tanımlanılmış olup bir çok yerde bu tanım altında yasaklanmıştır.

"Başbakan, Dışişleri bakanı ve Meclis Başkanı eşleri de türbanlı" bilgisinin ansiklopedik bir bilgi olmadığını düşünüyorum. Bir kaç sene sonra bu kişiler değişince bilginin doğruluğu tartışılır hale gelecektir. Yazarken evrensel anlamda bir bilgi geçerliliğinin arandığının unutulmaması gerekir diye düşünüyorum. Bu cümle ille yazılacaksa "Türban sorunu" gibi bir başlık altına alınabilir ve orada açıklanabilir..FastEthernet --- Sözkonusu makale türkiyee yaşanan kamuoyuna mal olmuş 20 yıllık kölü bir tartışma. Konunun çözümünün kurumlar arası ittihakla olacağını söylüyor iki taraf. tarfalraın kimler olduğundan bahsetmeyen bir makale eksik bir madde olur. AHİm yasağını eleştiren İnsan hakları Evrensel İzleme Komitesinin sert eleştirisnni makaleen silmek, makalenin tarafsızlığına gölge düşürür. 19 kasım

• türban bir insan hakları problemidir ve konu taraftar ve karşıtlarca taraflı olarak nitelendirilmeye çok müsait, ancak makalenin bu hali kimi ispatlanamaz yorum ve eleştiriler içeriyor, bu yüzden taraflı etiketi koymayı uygun gördüm. makalenin varlığı gerekli olmakla birlikte tarafsız bir bakış açısı ile elden geçmesinde fayda var diye düşünüyorum. Tembelejderha 18:10, 26 Şubat 2006 (UTC)

• Maddenin içerdiği ve içerebileceği içeriğin tarafsızlığı problemini bir yana koyarak yeni bir soruyu daha gündeme getirmek istiyorum: "Türban nedir?". Bu maddede genel olarak "türban = bir tür başörtüsü anlayışı" düşüncesi konu edilmiş fakat türban aslında İslamdaki tesettür bir bölümü olarak tanımlanan hicab veya başörtüsü için kullanılan bir terim değildir. Maddede de belirtildiği üzere o dönemlerde bir şahsın ortaya attığı bir sözcüktür, ve sözcük şahsın sözcüğü başörtüsü sorunuyla ilişkilendirmesi sonucu bir başörtüsü anlayışına bürünmüştür. Fakat dünyanın gerisinde bu anlayışı mı yansıtır? Hayır, dünyanın gerisinde, gerek Müslüman gerekse diğer dinler ve özellikle de Hint yarımadasındaki bazı dinler için bambaşka bir mânâya gelir türban. Bu nedenle bence madde fazla Türkiye merkezli. Doğru içerik sınıflandırmasının gerçek türbanın (yani Hindistan'da giyinilen ve bazı din&hiziplerce dini bir öğe olan bir tür şapka-başörtüsünün) ne olduğu, uzaklardaki o insanlar tarafından niye giyildiği vb. konular ele alınmalı. Alt bir başlık olarak == Türkiye'deki Türban Terimi == adı altında Türkiye'de İhsan Doğramacı'nın ortaya bu terimi atmasının ve terimin başörtüsü problemi ve başörtüsüyle ilişkilendirilmesinin kısaca işlenmesinin, bu konun detaylıca başka bir maddede anlatılmasının gerekli olduğuna inanıyorum. Bilmem diğerleri ne düşünüyor, ama daha dün Türkiye'de bu sözcüğe farklı bir anlam yüklendi diye kökleşmiş ve uluslararası olan anlamı bir kenara atmamızı doğru bulmuyorum... Teşekkürler, iyi çalışmalar... - Noumenon 18:42, 26 Şubat 2006 (UTC)
• Olduğu gibi taraflı bir yazı. Yazanın siyasi görüşlerini yansıtıyor bence. Objektif bilgilerle değiştirilmeli. Yorumu maddenin kendisinde değil Tartışma sayfasında yapalım ! -Ostique- 14:21, 7 Haziran 2006 (UTC)

(Not: Tartışma bölümüne başlığı ben ekledim. Burada başa örtülen, takılan şeylerden bahsederken "başlıksız" olmaz.) Aradan 10 yıl geçmiş ve birçok şey değişmiş; ancak iki farklı kavramdan bahsettiğimizi şu cümle ile vurgulayayım: "Başörtüsü" bir "baş örtüsü"dür. (Yani birleşik yazılırsa birşey, ayrı ayrı yazılırsa o şeyi de içeren bir tasnif aracı (ulam) dır. --E4024 (mesaj) 07:03, 6 Ekim 2016 (UTC)

İçerik yenilendi...

• Zira eski içerik doğru olabilir çizgisindeydi fakat doğru ve tarafsız değildi. Daha önce de belirtildiği gibi, her şeyden önce türban hicab anlamında değildir. İslam dininde türban takma ibadeti diye bir ibadet yoktur, Kur'an'da türban sözcüğü geçmez, yüzyıllar boyunca hiçbir alim çıkıp türbanı hicab anlamında terimleştirmemiştir. Türkiye yakın tarihinde başörtüsü (hicab) tartışmaları devam ederken ortaya bir ara-isim olarak ortaya atılan türban, daha sonra ileri sürülen ikici (siyasal olan ve olmayan) hicab anlayışının iki tanımından birisi için (siyasal olan) kullanılmaya başlanmıştır. Fakat bu kullanım sadece Türkiye odaklıdır, Türkiye dışında böyle bir kullanım olmamıştır, ve Türkiye'de de tarihsel bir kullanım değil, aksine çok yeni bir kullanımdır (tarihsel planda kullanılan türban maddede anlatılan örtüyü, padişahların sık sık kullandığı kavuk benzeri başörtüsü tanımlamakta kullanılmıştır, İslamî hicabı değil). Maddeyi Türkiye'deki anlayış odaklı yapmak systemic bias diye sık sık tekrarlanan (ve bir türlü uygun Türkçe karşılığını bulamadığımız) terimin en güzel ve somut örneği olur.

Türban çok geniş bir kavram ve örtü. Birçok anlamı, birçok önemi, birçok kullanımı var - bu maddede hepsine az az yer vermeliyiz. Gerekli sosyolojik tanımlamalar yapılamadığı için Türkiye'de kullanılan Türban sözcüğü için yaratılabilecek bir alt başlığın ve maddenin adı ne olmalı emin değilim, fakat en azından Türkiye'de türban gibi bir isimle şimdilik idare edebiliriz.

Kategoriler de yenilendi. Zira yukarıda belirtilen hususları da göz önünde bulundurursak türbanı sadece tesettür olarak nitelendirmek (ve hatta herhangi bir şekilde tesettür başlığı altında ele almak) pek doğru değil. İslam'daki tesettür kavramı çok geniştir, ama tarihte hiçbir zaman türban tesettür altında ele alınmamıştır. Türkiye'deki kullanımı sebebiyle belki kategori eklenebilir (şimdilik çıkarttım), fakat bu ne gerekli ne de tam olarak doğru.

Türban bir başörtüsüdür. Başörtüsü çok genel bir terimdir ve bugün anladığımız şekilde İslamî tesettürün bir parçası olan başa takılan hicabı tanımlamanın ötesinde başa takılan dinî temelleri olsun olmasın her türlü örtüsü tanımlamakta kullanılır. İngilizce'deki headdressin karşılığı olarka düşünebiliriz. Örneğin bandana da bir başörtüsüdür (bu açıdan). Bu sebeple başörtüleri kategorisi oluşturuldu; türban benzeri birçok kültürel, dinî, geleneksel başörtüleri bu kategoriye konulabilir. Ayrıca şapkalar kategorisine de kondu zira sıklıkla türban bir şapka ve etrafına sarılan bir bezden oluşur ve bir şapka türü olarak ele alındığı olmuştur.

Teşekkürler, iyi çalışmalar... - Noumenon ^mesaj_katkılar 16:33, 12 Ekim 2006 (UTC)

Not

• Merhabalar,
• Başbakan Recep Tayyip Erdoğan bizim bu maddemizden yararlanarak türban tanımı yapmış. Tarafsız bakış açısı ve doğrulanabilirliğe çok daha fazla önem vermeliyiz; anlaşılan o ki ünümüz yayılıyor ^_^ Teşekkürler, iyi çalışmalar... - - noumenon ʘ mesaj 18:35, 17 Ocak 2008 (UTC)

• Hemen kaynağı güncelledim, keşke daha erken yapsaydım şu işi :) --Abuk SABUK 21:05, 17 Ocak 2008 (UTC)

Madde Adındaki Hata

Dilimizde Sarık, Türban ve Başörtüsü kelimelerinin anlamları birbirinden farklı ve hepsinin tanımı bellidir.

TDK alıntıları:

Türban: İnce kumaştan yapılmış, başı sıkıca kavrayan bir tür başörtüsü.

Sarık: 1) Sarılarak meydana getirilen başlık.

2) Kavuk, fes gibi bazı başlıkların üzerine sarılan tülbent, şal vb.

Başörtüsü: Kadınların saçlarını örtmek için kullandıkları örtü.

Vikipedi'de bu tanımlar birbirine karıştırılmış. Bu problemin düzeltilmesi gerekiyor. Dilimizdeki Sarık kelimesinin İngilizce'deki karşılığı "turban".

Dilimizdeki türban kelimesinin İngilizce karşılığı "headscarf", başörtüsünün karşılığı da "veil"dir.

Bu sebeple bu maddenin Sarık maddesine taşınması gerekiyor. Dr.tolga 17:37, 18 Kasım 2011 (UTC)

Dikkat çektiğiniz hususların bir kısmı artık geride kalmış. Şahsen Türkçe VP'de neden "İngilizce üzerinden" tartıştığımızı anlamakta zorluğum varsa da, madem konuyu açtınız bir şey ekleyeyim: Gelinin yüzünü kapatan tül, yani duvak; onun da bir İngilizcesi olmalı? "Veil" olabilir mi acaba? Not:Yazınızdaki ufak bir tapaj hatasını affınıza sığınarak düzelttim, İngilizce bilmeyen ama bu dilde arama yapmak isteyebilecek yazar ve okurlarımız için. Teşekkürler. --E4024 (mesaj) 07:10, 6 Ekim 2016 (UTC)

Giriş bölümü ve bir ilke sorunu

Giriş bölümü düzgün değil. Türkçe Vikipedinin -diğer Vikipediler gibi- bir "ülke"ye değil bir "dil"e ait olduğu malum. İşte tam o sebeple, Türkçe Vikipedi herşeyi "ilke olarak" Türkçe açısından ele almak zorundadır. Mesela girişin üçüncü cümlesinin "Türkçede sarık dendiğinde özel olarak Osmanlı'da kullanılan, Fes veya kavuk üzerine sarılan sarık türü de kastedilir" olması bu çerçevede tuhaf. Muhtemelen maddelerin başka dillerden çevrilmesi üzerine yapılan eklemelerle böyle "eklektik" bir yapı ortaya çıkıyor. Benim için bunu oturup düzeltmekten daha önemli olan husus, bu "yöntem ve yaklaşım" hatasına dikkat çekmek; zira bu şekilde insanlara balık vermek yerine bir defada balık tutmayı öğretmek şansı bulunabilir. Bu "baş örtüleri" ve "başlıklar" ile ilgili maddeler (bir kısmına ben de eklimden geldiğince katkıda bulundum) yukarıda belirttiğim yaklaşım sorunu yüzünden tam oturamamış olabilir. Bizim yapmamız gereken şey, önce Türkçe bir "sarık" (vd: "Tülbent", "Türban", "Tül" her ne ise) maddesi yapıp sonra ona uygun Interviki bağlantılarını aramak. Yoksa İngilizce VP'deki maddeleri "temel" alıp onlara karşılık gelecek Türkçe maddeleri üretmek değil. Anlaşılamayan bir husus varsa sorulara açığım. Lütfen buraya yazın. --E4024 (mesaj) 07:28, 6 Ekim 2016 (UTC)