Tartışma:Türkçedeki Farsça kökenli sözcükler listesi

Sayfadaki yanlış bilgiler ve kaynaklar

Sayfanın düzenleme kısmında bir kullanıcı tarafından ''Nişanyan güvenli bir kaynak değildir'' yazılmış. Fakat bu sayfanın bir çok maddesinde bu kaynak kullanılmış, bunlar eklenirken kimse bunlara müdahale etmemiş. Bir çok kaynak güncel değil ve açıkça yanlış bilgiler veren maddeler var. Bunları burada sıralamak istiyorum.

Amaç- sözcük için verilen kaynak nişanyan, fakat nişanyan sözlük farsçadan alıntıdır demiyor, farsça sözcükle eş kökenlidir, "Türkçe ve Farsçada ortak olan sözcüğün, her iki dilde tatmin edici etimolojisi yoktur." diyor.[1] Bu maddede ise farsçadan alıntı olarak gösterilmiş.

Armağan- sözcük için verilen bu kaynak güvenilir bir kaynak mıdır peki? Nişanyan sözlük bu sözcüğün etimolojisini böyle açıklar.

Armut- sözcük için verilen kaynak yine nişanyan, fakat nişanyan bu sözcük içinde farsça biçimiyle eş kökenlidir diyor, kesin bir alıntı olduğunu söylemiyor. Bunların alıntı sözcükler listesinde sıralanmaması gerekiyor.

Aş- yine aynı durum, verilen kaynak nişanyan, nişanyan eş kökenlidir demiş fakat bunu ekleyen kişi(ler) bunu alıntılar listesinde sıralamış.

Bacak- verilen kaynak bu ve kaynağın kendisi "Farsça pāçe پاچه "ayak" sözcüğünden türetilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir." demiş, ayrıca bu kaynak kendisi nişanyanı kullanıyor bilgileri için, fakat güncel değil. Nişanyan ise bacak sözcüğünü böyle açıklamış: Haydi123 (mesaj) 08.05, 30 Ekim 2025 (UTC)

Bulgur- verilen kaynak nişanyan, nişanyan "Farsça barġul veya burġul veya bulġur برغل “kaba öğütülmüş buğday” sözcüğü ile eş kökenlidir." demiş.

Cacık- verilen kaynak nişanyan, yine aynı durum, fakat bu sefer eş kökenli olan sözcük "jaj", "cacık" değil, yanlış bilgi.

Cüce- verilen kaynak nişanyan, nişanyan sözcüğün farsça civciv anlamına gelen sözcükle eş kökenli olduğunu, ikisinin de çocuk dilinden türetildiğini söylemiş.

Çabuk- verilen kaynak nişanyan, nişanyan eş kökenli sözcüklerdir demiş, hatta farsça sözcüğün türkçeden alıntı olma olasılığının da olduğunu yazmış.

Çağla- verilen kaynak nişanyan, nişanyan farsça biçimle eş kökenli olduğunu, ikisinin de moğolcadan alındığını söylemiş.

Çakı -verilen kaynak nişanyan, nişanyan eş kökenlidirler yazmış, sözcüğün çakmak sözcüğünden oluşmuş olma ihtimalinin olduğunu söylemiş, yine nihai kaynağı belli değildir diyor.

Çanta- verilen kaynak nişanyan, farsça "tançe" sözcüğünden alıntı olabileceğini, fakat bunun kesin olmadığını belirtmiş. Alıntı olup olmadığı bile kesin değilken burada kesin alıntıymış gibi listelenmiş.

Çorap- bunun için verilen kaynakta kesin bir köken verilmemiş, tahmin yapılmış, birçok dilde örneği yazılmış. Nişanyan sözcüğün arapçadan geldiğini yazmış, farsçayla bir bağlantı verilmemiş bile. Muhtemelen farsçayada arapçadan alıntı. Haydi123 (mesaj) 08.28, 30 Ekim 2025 (UTC)

Dut -verilen kaynakta farsçadan alıntırdır diyor, nişanyan sözcüğün arapçadan geldiğini söylüyor ve "Farsça tūt/tūd, Ermenice tut (aynı anlamda) Arapça veya Süryaniceden alıntı olmalıdır." diyor. Bu sözcüğün kökeni hakkındaki iki görüşe de yer verilmesi gerekir, en azından açıklama kısmına yazılabilir. Hangi kaynağın daha güvenilir olduğuna siz karar verin.

Engel- verilen kaynakta sözcüğün farsçada "kaba, nahoş kimse" anlamına geldiği yazıyor, fakat açıklama kısmına "parazit" anlamına geldiği yazılmış, bu bilginin kaynağı nedir? Ayrıca bu sözcüğün de kökeni hakkında tartışma var. Nişanyan sözcük farsçadan alıntı olabilir fakat bu kesin değildir yazmış. Yani eş kökenli statüsüne bile koymamış.

Enişte- verilen kaynak nişanyan, nişanyan farsça sözcükle eş kökenlidir bile dememiş, farsça zengin çiftçi, kodaman anlamına gelen bir sözcükten alıntı olabileceğini, fakat bunun kesin olmadığını söylemiş ve eklemiş: Haydi123 (mesaj) 08.41, 30 Ekim 2025 (UTC)

Esen- verilen kaynak nişanyan, yine kaynak çarpıtılmış. Nişanyan bunları söylüyor: "Eski Türkçe esen “rahat, ferah” sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Farsça ve Orta Farsça aynı anlama gelen āsān آسان sözcüğünden alıntı olabilir; ancak bu kesin değildir. ". Eş kökenlidirler bile denmemiş. Verilen kaynağın iddia etmediği bir şey neden burada paylaşılıyor? Bunu neden kimse durdurmadı?

Fihrist- verilen kaynak yine nişanyan, bu sefer nişanyan farsçanın lafını bile etmemiş, "Arapça fihris veya fihrist فهرس “katalog, liste, kitabın muhteva listesi” sözcüğünden alıntıdır." demiş. Farsça fihrist muhtemelen arapçadan alınma. Yanlış bilgi verilmiş ve kaynak çarpıtılmış.

Gurg- verilen kaynak nişanyan, nişanyan eş kökenlidirler demiş, alıntı yönü kesin değil.

Havyar- verilen kaynak nişanyan, "Farsça χāye-vār “yumurtalı, «yumurta taşıyan»” sözcüğünden alıntı olabilir; ancak bu kesin değildir." denilmiş. Kaynak bunun alıntı sözcük olduğunu iddia etmiyorken neden burada sıralanmış?

Kakül- verilen kaynak nişanyan, sözcüğün farsça sözcükle eş kökenli olduğunu, ikisinin de moğolcadan alınmış olduğunu söylemiş.

Karpuz- verilen kaynak nişanyan, farsça sözcükle eş kökenli olduklarını söylemiş. Türkçe "kar-buz" etimolojisinden türemiş olma ihtimalinin olduğunu söylemiş. Farsça makul bir etimolojisi yok.

Kaysı- verilen kaynakta sözcüğün farsça olduğu yazılmış fakat etimolojisi açıklanmamış, nişanyan sözcüğün arapçadan geldiğini söylüyor, muhtemelen farsçaya arapçadan geçmiş. Haydi123 (mesaj) 09.05, 30 Ekim 2025 (UTC)

Kene- verilen kaynak nişanyan, farsça sözcükle eş kökenli olduğunu söylemiş, nihai kaynak bilinmiyor.

Keşiş- verilen kaynakta sözcük sadece farsça olarak işaretlenmiş, etimolojik bilgi verilmemiş. Bu kaynağın etimoloji kaynağı olarak kullanılmasını sorunlu buluyorum, sadece bir sözlük işlevi görüyor. Sözcüklerin etimolojilerini açıklamıyor. Nişanyan arapçadan geldiğini söylemiş ve kaynağını iyice açıklamış. Hangi kaynağın daha iyi olduğunu size bırakıyorum.

Koca- verilen kaynak nişanyan, sözcüğün farsçayla eş kökenli olduğunu söylemiş, alıntı yönü belli değil.

Köy- verilen kaynak nişanyan, nişanyan farsça sözcükle eş kökenlidir bile dememiş, farsça sokak anlamına gelen sözcükten alıntı olabilir fakat bu kesin değildir demiş. Bu sözcüğün de burada olması yanlış ve kaynağın verdiği bilgi çarpıtılmış.

Kumru- yine verilen bu kaynak sadece farsça olarak işaretlemiş, sözcüğün etimolojik açıklamasını yapmamış. Bu sözlük etimoloji sözlüğü değildir, neden öyleymiş gibi kaynak gösteriliyor bilmiyorum. Nişanyan arapçadan geldiğini iyice açıklamış.

Leblebi- yine verilen kaynak sadece farsça olarak işaretlemiş, nişanyan ise arapçadan geldiğini söylemiş ve iyice açıklamış. Azıcık bilgisi olan biri zaten leblebi sözcüğünün yapıca farsçayla hiçbir alakası olmadığını, arapça olduğunu bilir. Tekrar ediyorum bu sözlük etimoloji sözlüğü değil.

Leylek- yine verilen kaynak aynı şeyi yapmış, nişanyan ise detaylıca sözcüğün arapçadan geldiğini açıklamış.

Limon- verilen kaynak farsçadan alındığını, farsçaya da arapçadan alındığını yazmış, yine açıklama yok. Nişanyan direkt arapçadan alındığını yazmış.

Oruç- verilen kaynak nişanyan ve kaynağın kendisi sözcüğün Soğadça'dan alındığını söylüyor. "/ç/ sesi Türkçe sözcüğün Farsçadan ziyade bir Doğu İran dil veya diyalektinden alındığını gösterir.". Haydi123 (mesaj) 09.32, 30 Ekim 2025 (UTC)

Pay- verilen kaynak nişanyan, sözcüğün orta türkçe aynı sözcükten evrildiğini yazmış, farsça "pa" sözcüğünün türkçedeki anlamında kullanılmadığını da söylemiş.

Peştamal- verilen kaynak nişanyan, kısa keseceğim, girip ne yazdığını okuyabilirsiniz, alıntıdır demiyor.

Sirke- verilen kaynak nişanyan, kaynakta farsçayla eş kökenli olduğunu fakat kaynağının ve alıntı yönünün belirsiz olduğunu yazmış.

Teyze- Bu sözcüğe kaynak bile verilmemiş, bu sözcük türkçedir. Buyrun nişanyan.

Tez- verilen kaynak farsça tizden geldiğini söylemiş fakat tiz ile tez aynı sözcükler değiller, nişanyan sözcüğün türkçe olduğunu açıklamış.

Turp- verilen kaynak etimoloji sözlüğü değil. Bu sözcüğün de kökenine dair tartışmalar var. Nişanyan türkçe olduğunu söylemiş.

Tüfek- verilen kaynak nişanyan, sözcüğün farsça olduğunu söylememiş, farsçayla eş kökenlidir bile dememiş. Türkçeden türetilebileceğini söylemiş. Farsça makul bir etimolojisi yok.

Yahni- verilen kaynak nişanyan ve sözcüğün eş kökenli olduğunu söylüyor, alıntı yönü belli değil.

Yardım- verilen kaynak nişanyan ve sözcüğün açıkça türkçeden türediğini söylüyor, farsçayla ilişkisinin kesin olmadığını yazmış.

Zorba- verilen kaynakta zorbaz sözcüğünden alıntı olabilir ancak bu kesin değildir denmiş, nişanyan da aynı şeyi söylüyor.

Zürafa- verilen kaynak nişanyan, bu sözcüğün arapçadan geldiğini söylüyor.

Ben hatalı bulduğum bütün sözcükleri burada sıraladım, açıklamalarımı da yaptım. Diğer editörlerin de tartışmaya dahil olmasını istiyorum. Yanlış bilgilerin burada bulunmaması daha iyi olur. Kaynağı olmayan sözcüklerden yanlış olanları sileceğim. Kaynak verilen yanlış bilgileri silmek istediğimde editlerim geri alınıyor, bu nedenle tartışma sayfasında konusunu açmadan bunlardan silmek istemiyorum. Lütfen tartışmaya dahil olun ve birlikte hareket edelim, teşekkürler. Haydi123 (mesaj) 10.25, 30 Ekim 2025 (UTC)

Ayrıca, bu eklemelerin neredeyse hepsi bu kullanıcı tarafından yapılmış [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] [25] [26] [27] [28] daha çok fazla örnek var fakat ben son yaptıklarını ekledim. Türkçe'yi iyi bilip bilmediğinden şüpheliyim, açıklama maddelerini okursanız ne demek istediğimi anlarsınız. Sayfayı ve maddeleri çeviri yaparak bu oluşturmuş. Türkçe'de anlamı olmayan cümleler de kurmuş [29]. Ve bu eklemeler bayağı bir süre burada kalmış, kimse müdahale etmemiş. Ben bu cümlelerden birini silmiştim, o onaylandı. Ancak diğer değişikliklerim onaylanmadı. Bu sayfada çok fazla sorun var. Değiştirmek istiyorum. Haydi123 (mesaj) 11.04, 30 Ekim 2025 (UTC)