Tupolev Tu-160
| Tupolev Tu-160 | |
|---|---|
 | |
| Türü | Stratejik Bombardıman |
| Ulusal köken |  Sovyetler Birliği |
| Üretici | Tupolev |
| İlk uçuş | 1981 |
| Hizmete giriş | 1987 |
| Üretim sayısı | 36 |
Tupolev Tu-160 (Rusça: Туполев Ту-160 «Белый лебедь», romanize: Beyaz Kuğu; NATO rapor adı: Blackjack),[1] 1970'lerde Sovyetler Birliği'ne bağlı Tupolev Tasarım Bürosu tarafından geliştirilen, süpersonik hızlara ulaşabilen, değişken geometrili kanatlara sahip, nükleer silah taşıma kapasitesine sahip ağır bir stratejik bombardıman uçağıdır. Oldukça büyük boyutlara sahip olan bu uçak, 54 metre uzunluğu ile Boeing B-52 Stratofortress'ten belirgin şekilde uzundur. Kanat açıklığı, tam açık konumda 56 metreye ulaşırken, geri süpürüldüğünde 36 metreye düşmektedir. Tu-160, günümüzde Rusya Hava-Uzay Kuvvetleri'nin Uzun Menzilli Havacılık şubesi tarafından işletilmektedir.[2]
Tu-160, Sovyet Hava Kuvvetleri için tasarlanan son stratejik bombardıman uçağı olarak 1987 yılında hizmete girdi. Hem konvansiyonel hem de nükleer görevler için kullanılmak üzere tasarlandı. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından, 1992'de uçağın üretimi durduruldu ve mevcut filolar, Rusya ile yeni bağımsızlığını kazanan Ukrayna arasında paylaşıldı. Bu çerçevede, Rusya 13, Ukrayna ise 19 adet Tu-160'a sahip oldu. Uzun süren müzakereler sonucunda, Ukrayna envanterindeki sekiz uçak, Rusya Federasyonu tarafından satın alındı ve kalan 11 uçak ise 1990'ların sonunda Nunn-Lugar Tehdit Azaltma Programı kapsamında imha edildi. Bu gelişmelerin ardından Tu-160'ın tek kullanıcısı, 2022 itibarıyla 17 uçağa sahip olan Rusya Hava-Uzay Kuvvetleri'nin Uzun Menzilli Havacılık Komutanlığı oldu.[3] Tu-160, ilk kez Kasım 2015'te, Rusya'nın Suriye İç Savaşı'na askerî müdahalesi sırasında muharebede kullanıldı; Kh-101 havadan fırlatılan seyir füzeleri ile çeşitli hava saldırıları gerçekleştirdi. Uçak, Venezuela ve Güney Afrika gibi uzak ülkelere yapılan denizaşırı konuşlandırmalarda da görev aldı.
2000'li yılların başından itibaren, Tu-160 filosu başta elektronik sistemler olmak üzere çeşitli alanlara odaklanan modernizasyon programlarına tabi tutuldu. Mevcut uçakların Tu-160M standardına yükseltilmesi ve yeni üretim uçakların inşa edilmesi amacıyla kapsamlı bir program başlatıldı; ilk modernize edilen uçak, Aralık 2014'te teslim edildi. 2015 yılında, 50 yeni Tu-160M'nin üretimi ile birlikte envanterdeki 16 uçağın modernize edilmesine yönelik planlar resmî olarak açıklandı.[4] Yeni bombardıman uçaklarının orijinal Tu-160'tan daha sofistike silahlara, motorlara ve aviyonik sistemlere sahip olduğu bildirilmektedir. Ocak 2022'de, yeni inşa edilen ilk Tu-160M test uçuşu gerçekleştirdi ve sipariş edilen on uçaktan ikisinin 2022'de teslim edilmesi planlandı.[5]
Teknik özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mürettebat:4
- Uzunluk: 54,1 metre
- Yükseklik:13,10 metre
- Kanat açıklığı: 35,60 metre
- Ağırlığı: 275.000 kg
- Servis tavanı: 14.700 metre
- Hız: 2.05 mach
- Motor 4× Samara/Trud NK-321 turbofan
- Motorun İtiş Gücü: 137 kN
- Menzil:15,000 km
Silahlandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Karşılaştırılabilir Uçaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Airforce-Technology.com13 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The upgraded Tu-160 performed its first flight". Russian Aviation. 27 Kasım 2014. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2015.
- ^ "Largest military aircraft by weight, operational bomber". Guinness World Records. 6 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2018.
- ^ "Все бомбардировщики Ту-160 модернизируют". Rossiyskaya Gazeta. 28 Nisan 2017. 18 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2017.
- ^ "Russia flies newbuild Tu-160M bomber". 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2022.
- ^ "Построенный "с нуля" стратегический бомбардировщик Ту-160М совершил первый полёт - "Ростех" -". 20 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022.
