Boyama (laboratuvar)

Mikroskop lamı arasına sıkıştırılmış boyalı bir histolojik örnek.

Laboratuvarda boyama, numunelerde genellikle mikroskobik düzeyde kontrastı artırmak için kullanılan tekniktir. Boyalar, histolojide, sitolojide ve hastalıkların mikroskobik düzeyde incelenmesine ve teşhisine odaklanan histopatoloji, hematoloji ve sitopatoloji gibi tıp alanlarında sıklıkla kullanılır. Boyalar biyolojik dokuları (örneğin kas liflerini veya bağ dokusunu vurgulayarak), hücre tiplerini (farklı kan hücrelerini sınıflandırmak) veya tek tek hücreler içindeki organelleri tanımlamak için kullanılabilir.

Biyokimyada boyama, belirli bir bileşiğin varlığını nitelendirmek veya ölçmek için bir substrat maddeye sınıfa özgü (DNA, proteinler, lipidler, karbonhidratlar) boyar madde eklemeyi içerir. Boyama ve floresan etiketleme benzer amaçlar için kullanılabilir. Biyolojik boyama, akış sitometrisinde hücreleri işaretlemek ve jel elektroforezinde proteinleri veya nükleik asitleri işaretlemek için de kullanılır. Işık mikroskopları parlak alan veya epi-floresan aydınlatma kullanarak boyalı örnekleri yüksek büyütmede görüntülemek için kullanılır.

Boyama sadece biyolojik materyallerle sınırlı değildir. Diğer materyallerin yapısını örneğin, yarı kristalli polimerlerin katmanlı yapıları veya blok kopolimerlerin alan yapılarını incelemek için de kullanılabilir;

Boyama örnekleri

Boyama teknikleri türleri

Sıra no.	Boyama Tekniği	Hazırlık	Uygulama	Sonuç
1.	Basit (Tek renkli)	Tek boya ile boyama. Örneğin Metilen mavisi, Safranin vb.	Mikropları vurgulamak ve hücreyi göstermek için kullanılır şekiller ve düzenlemeler.	Organizmalar uygulanan boyanın renginde boyanır
2.	Negatif (Kabartma)	Nigrosin ile karıştırılmış ve yayılmış smear ince filme	Hücre morfolojisi çalışmaları	Organizma boyalı, arka plan siyah
3	Gram	Birincil boyama: Filme uygulanan kristal viyole, daha sonra iyot (mordan), alkol (renk giderici) ile işleme tabi tutulur ve safranin ile karşı boyanır.	Bakterileri Gram pozitif veya Gram negatif olmak üzere ayırmak amacıyla	Gram pozitif mor renkte görünür Gram negatif pembe renkte görünüyor
4	Asit fast (Ziehl-Neelsen tekniği)	Sıcak ZNCF rengi giderilmiş (asit-alkol) ile boyanmış film ve metilen mavisi ile karşıt boyama	Aside dirençli bakterilerin renklendirilmesi amacıyla kullanılır	Asit dirençli bakteri:Kırmızı Asit dirençsiz: Mavi
5	Endospor (Dornor yöntemi)	Sporlara nüfuz etmek için sabitlenmiş birincil boya Malaşit yeşili ısı; vejetatif hücreler Safranin ile zıt boyanır	Altı bakteri türünde endospor varlığını tespit eder	Endosporlar: Yeşil Bitkisel hücreler: Kırmızı
6	Kapsül A: Hiss yöntemi (Pozitif teknik) B: Manevallerin tekniği (Negatif)	Bakır sülfat ile muamele sonrası Hiss boyası ile boyama Kongo kırmızısı ile birlikte bakteriyel süspansiyon bulaşmış ve Maneval boyası uygulanmış	Kapsüller, kapsüllü bakteri hücrelerini çevreleyen berrak bölgeler olarak gözlemlenebilir. Kapsüllerin varlığını göstermek için kullanılır.	Kapsül: Açık menekşe/soluk leylak rengi Bakteriler: Mor kapsül, bakteri hücresi, Koyu arka plana karşı öne çıkıyor
7	Hücre duvarı (Dyar yöntemi)	Pozitif yüklü setil piridinyum ve negatif yüklü klorür iyonları oluşturmak üzere ayrışan CPC ile muamele edilen yayma. Pozitif yüklü iyonlar, negatif yüklü hücre duvarında adsorbe edilir.	Bakteri hücre duvarını boyar	Hücre duvarı: Kırmızı Sitoplazma: Mavi
8	Flagella (Leifson'ın yöntemi)	Mordan, boyanmadan önce kamçıyı kalınlaştırır ve Leifson boyası ile boyandığında mikroskobik olarak görünürlüğü artırır	Flagella varlığını gösterir	Flagella: Kırmızı Bitkisel hücreler: Mavi
9	Nükleer materyal (Feulgen tekniği)	Yayma, DNA'dan pürinleri serbest bırakmak için hidroliz için işlenir, pürinler ise furanozdan aldehite kaymaya neden olur. Aldehit grupları, ilave bileşikler oluşturmak için schiff reaktifi ile reaksiyona girer	Hücrede DNA'nın varlığını göstermek. Ancak DNA'nın tespiti için RNA, DNA'yı etkilemeden asit hidrolizi ile seçici olarak yok edilmelidir.	Nükleer malzeme- pembemsi mor, sitoplazma- renksiz
10	Metakromatik granüller (Alberts yöntemi)	Yayma, yağları uzaklaştırmak için önce kloroform ile işlenir. Toluidin mavisi ve malakit yeşili gibi katyonik boyalar içeren Alberts boyası boyanır.Toluidin mavisi tercihen granülleri boyarken malakit yeşili sitoplazmayı boyar.	Granüller tipik monokromatizma doğasını gösterir, bu granülleri göstermek için kullanılır	Granüller: Mavimsi siyah, Sitoplazma: Yeşil
11	Hücre içi lipidler (Burdon yöntemi)	Lipitler, Sudan siyahı gibi yağda çözünen boyalarla boyanır. Sudan siyahı uygulandığında boyaları lipitlere geçer ve orada tutulurken sitoplazma safranin ile zıt boyanır.	Hücre duvarında, hücre zarında veya yağ globüllerinde lipitlerin varlığını tespit etmek (sitoplazmada PHB)	Lipid granülleri: Derin mavi, Sitoplazma: Açık pembe
12	Polisakkarit (Hotch kuss yöntemi)	Polisakkarit, Schiff reaktifleri ile kırmızı renge reaksiyona giren polialdehit oluşturmak için periyodat ile oksitlenir, sitoplazma ise malakit yeşili ile zıt boyanır.	Hücrelerde polisakkarit granüllerinin birikimini tespit eder	Polisakkarit: Kırmızı sitoplazma: Yeşil

Dış bağlantılar

• Biyolojik Boya Komisyonu 13 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1920'lerin başından beri boyaları test eden ve uluslararası kabul görmüş standartları karşılayan boya partileri için onay Sertifikaları veren, kâr amacı gütmeyen bağımsız bir şirkettir.
• Boyalar ve boyama teknikleri için StainsFile Referansı.
• Protozoa için Vital Boyama ve İlgili Geçici Montaj Teknikleri 14 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ~ Howey, 2000
• Fiksasyondan Konuşmak: Kısım 1 ve Kısım 2 – M. Halit Umar
• Histoloji Boyalarının Fotomikrografları 12 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sridhar Rao PN'nin ana sayfasında boyama alıştırmalarında sık sorulan sorular 13 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.