Stuttgart
| Stuttgart | |
|---|---|
Stuttgart | |
 Bayrak  Arma | |
  Stuttgart | |
| Ülke |  Almanya |
| Eyalet | Baden-Württemberg |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Frank Nopper[1] (CDU) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 207,36 km² |
| Rakım | 245 m |
| Nüfus (2017) | |
| • Toplam | 632.743 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| Posta kodu | 70001-70629 |
| Alan kodu | 0711 |
| Plaka kodu | S |
Resmî site www.stuttgart.de | |
Stuttgart, Almanya'nın altıncı büyük şehri, Baden-Württemberg eyaletinin başkenti ve en büyük belediyesi, Stuttgart vilayetinin (Regierungsbezirk) merkezidir. Stuttgart Almanya'nın ticarette en aktif şehridir. 31 Aralık 2017 itibarıyla nüfusu 632.743. Almanya'daki büyükşehirler arasında en dağlık olandır. Stuttgart Üniversitesi ve Hohenheim Üniversitesi, bu şehirde yer almaktadırlar.
Neckar nehri Stuttgart ile 1905'te birleşen Bad Cannstatt semtinden geçer, semtin içinde bir kaplıca bulunur. Ayrıca Türklerin en yoğun yaşadığı bölge yine Bad Cannstatt semtidir.[kaynak belirtilmeli]
Stuttgart'da Porsche, Mercedes-Benz ve Bosch gibi dünyaca ünlü dev şirketlerin genel merkezleri yer almaktadır.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Stuttgart bölgesi, yüksek teknoloji endüstrisi ile tanınır. Dünya veya Avrupa merkezleri Stuttgart bölgesinde olan bazı büyük şirketler şunlardır: Mercedes-Benz Group,[2] Porsche,[3] Robert Bosch GmbH,[4] McKesson Europe, Hewlett-Packard, IBM ve Sika AG.
Almanya'nın dokuzuncu en büyük fuar merkezi Stuttgart Ticaret Fuarı, Stuttgart'ın dış mahallelerinde, Stuttgart Havalimanı yanındadır.
Otomotiv, elektronik, mühendislik ve yüksek teknoloji endüstrisi ile güçlü bağları olan aile mülkiyetindeki yüzlerce KOBİ Stuttgart'tadır.
Almanya'daki şehirler arasında Stuttgart en yüksek refah standardına sahiptir.[5] Kişi başına nominal GSYİH'sı 57.100 € ve kişi başına GSYİH satın alma gücü paritesi (SAGP) 55.400 €'dur. Stuttgart'ın toplam GSYİH'si 33,9 milyar Avro olup bunun yaklaşık %65,3'ünü hizmet sektörü, %34,5'ini sanayi ve %0,2'sini tarım oluşturur.
Otomobilin beşiği
[değiştir | kaynağı değiştir]Otomobil ve motosikletin Stuttgart'ta (Karl Benz tarafından icat edildiği ve ardından 1887'de Gottlieb Daimler ve Wilhelm Maybach tarafından Daimler Motoren Gesellschaft'te sanayileştirildiği söylenir. Stuttgart'a dünya otomotiv endüstrisinin başlangıç noktası ve "otomobilin beşiği" denilir.[6] Mercedes-Benz ve Porsche'nin ve otomotiv parça devleri Bosch ve Mahle'ye genel merkezleri Stuttgart'dadır. Stuttgart'ta otomobil meraklıları için çok sayıda dergi yayınlanır.[7]
Bilim ve araştırma ve geliştirme
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölgede halen Almanya'nın en yoğun bilimsel, akademik ve araştırma kuruluşları bulunur. Almanya'da başka hiçbir bölge Stuttgart kadar çok patent ve tasarım kaydetmemiştir.[8] Baden-Württemberg'in Ar-Ge kapasitelerinin %45'i Suabiya başkentinde yoğunlaşmıştır.[9] Tüm Alman Ar-Ge maliyetlerinin %11'inden fazlası Stuttgart bölgesine gider (yılda yaklaşık 4,3 milyar avro). Birkaç üniversite ve koleje (ör. Stuttgart Üniversitesi, Hohenheim Üniversitesi, Stuttgart Yönetim ve Teknoloji Enstitüsü[10] ve birkaç Stuttgart Uygulamalı Bilimler Üniversitesi) ek olarak bölgede altı Fraunhofer enstitüsü, yerel üniversitelerde işbirliğine dayalı dört endüstriyel araştırma enstitüsü, iki Max-Planck enstitüsü ve Almanya Havacılık ve Uzay Merkezi (DLR)'nin büyük bir kuruluşu vardır.
Finansal hizmetler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Stuttgart Borsası, Frankfurt'tan sonra Almanya'daki en büyük ikinci borsa'dır. Toplamda yaklaşık 100 kredi kurumu ile finansal hizmetler sektöründe önde gelen birçok şirketin genel merkezi Stuttgart'dadır (ör. LBBW Bank, Wüstenrot & Württembergische, Allianz Hayat Güvencesi).
Şarap ve bira tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Stuttgart, Almanya'da şaraplık üzümlerin kentsel alanda, özellikle Rotenberg, Uhlbach ve Untertürkheim ilçelerinde yetiştirildiği tek şehirdir.
Bölgede bağcılık, devlet arşivlerine göre Blaubeuren Manastırı'na üzüm bağlarının 'Keşiş Ulrich' tarafından hediye edildiği 1108 yılına kadar uzanır. 17. yüzyılda şehir, Kutsal Roma İmparatorluğu'ndaki en büyük üçüncü Alman bağcılık topluluğuydu. Şarap, 19. yüzyıla kadar Stuttgart'ın önde gelen gelir kaynağı olmaya devam etti.
Almanya'nın en büyük dördüncü şarap bölgesinin merkezinde 11.522 ha (28.470 akre) alanı kapsayan Württemberg bağcılık alanı konumu sayesinde Alman Şarap yasası kapsamında ele geçirilen 13 resmi bölgeden birisi olan Stuttgart, 400 hektardan fazla asma alanıyla hâlâ Almanya'nın en büyük bağcılık şehirlerinden biridir. Şarabın yerel ekonomi için devam eden önemi her yıl düzenlenen şarap festivalinde ('Weindorf') kutlanır.
Stuttgart ayrıca Stuttgarter Hofbräu, Dinkelacker ve Schwaben Bräu gibi birçok ünlü bira fabrikasına sahiptir.
Kültür ve eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Stuttgart'ta iki üniversite bulunuyor. Stuttgart Üniversitesi'nde mühendislik, Hohenheim Üniversitesi tarım ve besleme bilgisi fakültelerine önem veriyor. Ayrıca bir müzik ve bir güzel sanatlar akademisi ve çeşitli yüksek meslek okulları (Fachhochschulen) var. Üstelik Fraunhofer ve Max-Planck-Gesellschaft'ın çeşitli araştırma merkezleri Stuttgart'ta bulunuyor.
Almanya'nın en büyük Medya Üniversitesi HdM (Hochschule der Medien) Stuttgart Vaihingen semtindedir. Stuttgart Württemberg Devlet Kütüphanesi dünyanın ikinci büyük kitab-i mukaddes ve muhteşem Orta Çağ el yazmaları ve erken basıların bir koleksiyonu ihtiva ediyor. Ayrıca Württemberg Devlet Arşivi şehirde yerleşiyor.
Müze
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alte Staatsgalerie (Eski Devlet Galerisi): "Eski" Alman üstatları, İtalyan Rönesansı ve Felemenk ressamları, 19. yüzyıl Alman ressamları.
- Neue Staatsgalerie (Yeni Devlet Galerisi): Fransız dışavurumculuğu, 20. yüzyıl Alman sanatı ve uluslararası sanat. ünlü Britanyalı mimar James Stirling taslağını çizdi.
- Landesmuseum Württemberg (Württemberg Devlet Müzesi): Bölgesel arkeoloji ve tatbikî sanat.
- Kunstmuseum Stuttgart (Belediye Sanat Müzesi): Çağdaş sanat, 2005'te açıldı.
- Lindenmuseum: Etnoloji; Afrika, İslam dünyası, Güney ve Doğu Asya, eski Amerika ve Okyanusya sanatı.
- Hegel Evi
- Mercedes Müzesi
- Porsche Müzesi
- Museum am Rosenstein: hayvan ve bitki preparatları.
- Museum am Löwentor: fosiller.
Spor
[değiştir | kaynağı değiştir]Şehrin kendi adıyla anılan VfB Stuttgart adlı futbol kulübü vardır. VfB Stuttgart, 1983-1984, 1991-1992 ve 2006-2007 sezonlarında Bundesliga'da şampiyon olmuştur. Renkleri kırmızı-beyazdır. Takım maçlarını MHPArena'da oynamaktadır ve şehir 2006 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapan kentlerden biridir. Hanns-Martin-Schleyer-Halle (spor salonu) birçok spor dalına imkân sağlamaktadır.
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Video oyunlarında
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2003 yapımı video oyunu Command & Conquer: Generals Zero Hour'da GLA güçleri son görevlerinde Stuttgart'taki ABD üssüne saldırdı. İlk Çin görevinde, oyuncu şehri GLA'dan geri almalıdır.
- Valve'in 2007 yapımı birinci şahıs nişancı oyunu Team Fortress 2'de daha çok Medic olarak tanınan Dr. Ludwig, Stuttgart'ın yerlisidir, ancak Rottenburg am Neckar'da büyümüştür.
- 2008 yapımı epizodik macera oyunu Sam & Max Beyond Time and Space'de, başlık karakterleri bir vampiri öldürmek için zaman içinde Stuttgart'a seyahat ediyor.
- Blizzard'ın 2016 yapımı takım tabanlı nişancı oyunu Overwatch'daki tank sınıflarından biri olan Reinhardt, Stuttgart'tan geliyor. Ayrıca oyunda, şehre yakın kurgusal bir kale kasabası olan Eichenwalde haritası da bulunuyor.
Romanlarda
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2005'te yazılan roman, Kitap Hırsızı'nın baş kahramanı Max Vandenburg, kitabın sonraki bölümlerinde uçuşuna kadar Stuttgart'ta yaşıyor.
TV ve sinema
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2012 yapımı Yenilmezler filminde kötü adam Loki, planları için büyük miktarda iridyum çalmayı planladığı Stuttgart'ta bir galaya götürülür. Bu sahneler aslında Cleveland, Ohio'da çekildi ve bazı Stuttgart sakinleri, filmin şehir tasvirindeki hataları bildirdi.
Fotoğraflar
[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Stuttgart-"Rathaus Belediye Sarayı" -
Stuttgart Weinsteige yolundan -
Stuttgart-"Solitude Şatosu" -
![1956 TV Kulesi]]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Fernsehturm_stuttgart.jpg/120px-Fernsehturm_stuttgart.jpg)
1956 TV Kulesi]] -
Stuttgart-"Rosenstein Şatosu" -
Stuttgart-"Neues Schloss Şatosu" -
Stuttgart-Hegel evi -
Stuttgart Hauptbahnhof - Tren Garı
![1956 TV Kulesi]]](/wiki/Dosya:Fernsehturm_stuttgart.jpg)
Kardeş şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]
St Helens, İngiltere (1948)
Cardiff, Galler (1955)
St. Louis, ABD (1960)
Strazburg, Fransa (1962)
Mumbai, Hindistan (1968)
Menzel Bourguiba, Tunus (1971)
Kahire, Mısır (1979)
Łódź, Polonya (1988)
Brno, Çekya (1989)
Samara, Rusya (1992)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Stuttgart ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Aktuelle Wahlergebnisse 7 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Staatsanzeiger, accessed 11 September 2021.
- ^ "Contact". Daimler AG. 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2013.
- ^ "Historie". Porsche Engineering. Porsche. 17 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2018.,
- ^ "Bosch". 4 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2013.
- ^ McLachlan, p. 243
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Amondsonisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Chen, Aric (7 Ocak 2007). "Stuttgart, Germany; Motor Stadt (Psst! This Isn't Michigan)". The New York Times. 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2018.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Where Business Meets the Futureisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Die Bedeutung von Stuttgart als Hochschulstandort". www.statistik-bw.de. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2022.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;EBStuttisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
| Otorite kontrolü |
|
|---|
