Essen - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Kültür
  • 2 Tarih
  • 3 Spor
  • 4 Kardeş şehirler
  • 5 Kaynakça

Essen

  • Afrikaans
  • Alemannisch
  • አማርኛ
  • Aragonés
  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • Kotava
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Башҡортса
  • Basa Bali
  • Boarisch
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Brezhoneg
  • Bosanski
  • Català
  • Нохчийн
  • Cebuano
  • کوردی
  • Čeština
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Zazaki
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Nordfriisk
  • Frysk
  • Gaeilge
  • Galego
  • Hausa
  • עברית
  • Hrvatski
  • Hornjoserbsce
  • Magyar
  • Հայերեն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • Interlingue
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Қазақша
  • 한국어
  • Ripoarisch
  • Kurdî
  • Кыргызча
  • Latina
  • Lëtzebuergesch
  • Limburgs
  • Ladin
  • Lombard
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Malagasy
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Монгол
  • मराठी
  • Plattdüütsch
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Ирон
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Kapampangan
  • Polski
  • Piemontèis
  • پنجابی
  • پښتو
  • Português
  • Runa Simi
  • Română
  • Русский
  • Scots
  • سنڌي
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Српски / srpski
  • Seeltersk
  • Svenska
  • Kiswahili
  • Ślůnski
  • தமிழ்
  • ไทย
  • Tagalog
  • Татарча / tatarça
  • ChiTumbuka
  • Twi
  • ئۇيغۇرچە / Uyghurche
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Vèneto
  • Vepsän kel’
  • Tiếng Việt
  • Volapük
  • Winaray
  • 吴语
  • ייִדיש
  • Zeêuws
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Koordinatlar: 51°27′3″K 7°0′47″D / 51.45083°K 7.01306°D / 51.45083; 7.01306
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Essen
Şehir
Essen
Essen bayrağı
Bayrak
Essen arması
Arma
Almanya üzerinde Essen
Essen
Essen
ÜlkeAlmanya Almanya
EyaletKuzey Ren-Vestfalya
İdare
 • Belediye BaşkanıThomas Kufen (CDU)
Yüzölçümü
 • Toplam210,37 km²
Rakım116 m
Nüfus
 (2019)
 • Toplam582.760
 • Yoğunluk2.800/km²
Posta kodu
45001-45359
Alan kodları0201, 02054
Plaka koduE
Resmî site
www.essen.de
www.visitessen.de
Zeche Zollverein
Güneyden görülen Essen Manastırı (2011)

Essen, Almanya'nın Kuzey Ren-Vestfalya eyaletine bağlı, bu eyaletin dördüncü, ülkenin dokuzuncu büyük şehridir.[1] Ruhr Havzası adı da verilen bu bölge, eskiden Almanya'nın en önemli demir ve kömür maden ve işleme tesislerinin yer aldığı bir bölgeydi.[1]

Kültür

[değiştir | kaynağı değiştir]

Zeche Zollverein, Villa Hügel, Philharmonie Essen, Museum Folkwang, Gruga, Borbeck Kalesi ve Baldeney Gölü önemli kültürel merkezlerindendir. Essen'de Borbecksch isimli bir dil de konuşulmaktadır.

Essen Işık Haftaları, her yıl Noel'e yakın zamanlarda Essen'de gerçekleştirilen ışıklandırma etkinlikleri ve toplumsal konulara dikkat çeken bir slogan eşliğinde dekoratif ışıklarla şehrin merkezini aydınlatmaktadır.

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

Essen şehri ve çevresi, ilk çağlardan itibaren birçok Cermen kabilesinin (mesela Chatten, Brukterer, Marser) yerleşim alanıydı. Bununla beraber bu kabilelerin yerleşke alan sınırlarını tasvir etme, elde edilen tarihî eser ve kalıntılara göre oldukça zordur.

Yaklaşık olarak 800 senesinde, bugünkü Essen şehrinin biraz daha güneyinde kalan (bugünkü ismiyle Werden) bölgesinde Werden Manastırı kurulmuştur. Bu manastır, Aziz Liudger tarafından, Hristiyanlığın Katolik inancına bağlı Benedikten tarikatına mensup olarak kuruldu. Benedikten tarikatına bağlı manastırların en önemli özelliği, her manastırın birbirinden bağımsız olma özelliğiydi.

845 senesinde soylular sınıfından bir aile, saksonyalı soyluların kız çocukları adına bir vakıf kurdu, ismi Stift Essen olan bu vakfın kurulduğu alan sonraları Hildesheim Piskoposluğu bölgesine (Hristiyanların bölgesel yönetimi) bağlı bir bölgede kurulmuştu. Stift Essen, Essen Vakfı manasına geliyordu. 804 senesinden 1803 yılına kadar varlığını sürdürmeyi başaran bu vakıf bir manada Essen şehrinin gelişmesinde merkezi bir rol üstlenmiştir. Essen Vakfı bir manastırdan ziyade, soylu ailelere mensup bekar ve dul hanımların eğitim ve barınma ihtiyaçlarına yönelik bir konut işlevindeydi.

Hem Essen Vakfı hem de Werden Manastırı, halihazırda tamamen Hristiyanlaşmış bir bölgede kurulmuştur.

Spor

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Rot-Weiss Essen
  • SG Essen-Schönebeck
  • Moskitos Essen
  • ETB Wohnbau Baskets Essen
  • TUSEM Essen

Kardeş şehirler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Finlandiya Tampere (Finlandiya)
  • Fransa Grenoble (Fransa)
  • Rusya Nijni Novgorod (Rusya)
  • Polonya Zabrze (Polonya)

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  • g
  • t
  • d
Nüfuslarına göre Almanya'daki şehirler
1.000.000+
Berlin  · Hamburg  · Köln  · Münih
500.000+
Bremen  · Dortmund  · Dresden  · Duisburg  · Düsseldorf  · Essen  · Frankfurt  · Hannover  · Leipzig  · Nürnberg  · Stuttgart
200.000+
Aachen · Augsburg · Bielefeld · Bochum · Bonn · Braunschweig · Chemnitz · Erfurt · Freiburg im Breisgau · Gelsenkirchen · Halle an der Saale · Karlsruhe · Kiel · Krefeld · Lübeck · Magdeburg · Mannheim · Mönchengladbach · Münster · Oberhausen · Rostock · Wiesbaden · Wuppertal
100.000+
Bergisch Gladbach · Bottrop · Bremerhaven · Cottbus · Darmstadt · Erlangen · Fürth · Gera · Göttingen · Hagen · Hamm · Heidelberg · Heilbronn · Herne · Hildesheim · Ingolstadt · Jena · Kassel · Koblenz · Leverkusen · Ludwigshafen · Mainz · Moers · Mülheim an der Ruhr · Neuss · Offenbach am Main · Oldenburg · Osnabrück · Paderborn · Pforzheim · Potsdam · Recklinghausen · Regensburg · Remscheid · Reutlingen · Saarbrücken · Salzgitter · Siegen · Solingen · Trier · Ulm · Wolfsburg · Würzburg
tam liste · belediyeler · metropol bölgeler · nüfusu 100.000'i aşan şehirler
  • g
  • t
  • d
Kuzey Ren-Vestfalya'nın ilçeleri
  • Aachen
  • Bielefeld
  • Bochum
  • Bonn
  • Borken
  • Bottrop
  • Coesfeld
  • Dortmund
  • Duisburg
  • Düren
  • Düsseldorf
  • Ennepe-Ruhr
  • Essen
  • Euskirchen
  • Gelsenkirchen
  • Gütersloh
  • Hagen
  • Hamm
  • Heinsberg
  • Herford
  • Herne
  • Hochsauerland
  • Höxter
  • Kleve
  • Köln
  • Krefeld
  • Leverkusen
  • Lippe
  • Märkischer Kreis
  • Mettmann
  • Minden-Lübbecke
  • Mönchengladbach
  • Mülheim an der Ruhr
  • Münster
  • Oberbergischer Kreis
  • Oberhausen
  • Olpe
  • Paderborn
  • Recklinghausen
  • Remscheid
  • Rhein-Erft
  • Rhein-Kreis Neuss
  • Rhein-Sieg
  • Rheinisch-Bergischer Kreis
  • Siegen-Wittgenstein
  • Solingen
  • Soest
  • Kreis Steinfurt
  • Unna
  • Viersen
  • Warendorf
  • Wesel
  • Wuppertal
Kalın yazılı ilçeler ilçeden bağımsız şehir statüsüne sahiptir.
  • g
  • t
  • d
Avrupa Kültür Başkenti
1980'ler
1985 Atina · 1986 Floransa · 1987 Amsterdam · 1988 Batı Berlin · 1989 Paris
1990'lar
1990 Glasgow · 1991 Dublin · 1992 Madrid · 1993 Anvers · 1994 Lizbon · 1995 Lüksemburg · 1996 Kopenhag · 1997 Selanik · 1998 Stockholm · 1999 Weimar
2000'ler
2000 Reykjavík, Bergen, Helsinki, Brüksel, Prag, Kraków, Santiago de Compostela, Avignon ve Bologna · 2001 Rotterdam ve Porto · 2002 Brugge ve Salamanca · 2003 Graz · 2004 Cenova ve Lille · 2005 Cork · 2006 Patra · 2007 Lüksemburg ve Sibiu · 2008 Liverpool ve Stavanger · 2009 Linz ve Vilnius
2010'lar
2010 İstanbul, Essen, Peç · 2011 Turku, Tallinn · 2012 Guimarães ve Maribor · 2013 Košice, Marsilya · 2014 Umeå, Riga · 2015 Mons, Pilsen · 2016 San Sebastián, Wrocław · 2017 Aarhus, Baf · 2018 Valletta, Leeuwarden · 2019 Filibe
2020'ler
2020-Nisan 2021
Rijeka
Galway
2022
Kaunas
Esch-sur-Alzette
Novi Sad
2023
Veszprém
Timișoara
Eleusis
2024
Tartu
Bad Ischl
Bodø
2025
Nova Gorica / Gorizia
Chemnitz
2026
Oulu
Taslak simgesiKuzey Ren-Vestfalya'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4015557-2
  • LCCN: n80089415
  • MusicBrainz: 3ff0283e-871a-4c6d-96ad-ba871ab216f1
  • NARA: 10044753
  • NKC: ge139202
  • NLI: 987007552492305171
  • SELIBR: 144384
  • VIAF: 125488872
  • WorldCat (LCCN): n80-089415
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Essen&oldid=33691750" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Kuzey Ren-Vestfalya yerleşim yerleri taslakları
  • Essen
  • Hansa Birliği üyeleri
Gizli kategoriler:
  • Alan kodu bilgisi içeren yerleşim bilgi kutusu kullanılan sayfalar
  • Tanımlanmamış parametreler içeren yerleşim bilgi kutusu kullanılan sayfalar
  • Tüm taslak maddeler
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • MusicBrainz area tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SELIBR tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 08.08, 22 Ağustos 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Essen
Konu ekle