Dactyl (uydu)

Dactyl
	Galileo Dactyl.
Keşif
Keşif tarihi	Şubat 17, 1994
Adlandırmalar
MPC belirtmesi	Dactyl (Ida I)
Adın kaynağı	Daktiller
	Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

(243) Ida I Dactyl (/ˈdæktɪl/DAK-til), asteroit 243 Ida'nın yörüngesinde bulunan küçük bir asteroit uydudur (1,6 km çapında).^[1] 28 Ağustos 1993'te Galileo uzay aracı tarafından görüntülenmiştir; Dactyl, 17 Şubat 1994'te Galileo'dan gelen gecikmeli görüntü indirmeleri incelenirken keşfedilmiştir. Geçici olarak S/1993 (243) 1 olarak adlandırılmıştır.^[2] Uydu adını Yunan mitolojisine göre İda Dağı'nda yaşayan ve daktil adı verilen efsanevi yaratıklardan almıştır.^[3]

Dactyl, İda'nın ekvatoruna 9°'lik bir eğimle, ortalama 108 km mesafede, 1,54 günlük bir periyotla İda'nın yörüngesinde dolanır.^[4]

Daktil'in kökeni belirsizdir, ancak iki ana hipotez mevcuttur. Bunlardan ilki Daktil ve İda'nın aynı anda oluştuğu, ikincisi ise Daktil'in daha sonraki bir çarpma ile yerinden oynadığıdır.^[5]^[6]

Dactyl keşfedilen ilk küçük gezegen uydusudur. Keşfi, asteroit uyduların varlığı konusundaki uzun tartışmaları sona erdirmiştir.

Ayrıca bakınız

243 Ida ve Dactyl'deki jeolojik özelliklerin listesi

Dış bağlantılar

243 Ida and Dactyl 1 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from The Nine Planets
Asteroid Ida and Dactyl 7 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from Views of the Solar System
IAUC 5948 announcing Dactyl's discovery
IAUC 6082 31 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. announcing Dactyl's naming
Ida and Dactyl 10 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in false coloring, to reveal surface differences

Kaynakça

^ "Asteroid 243 Ida and its newly discovered moon, Dactyl". www.esa.int (İngilizce). 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
^ Clarke, Aubrey (28 Ağustos 2021). "NASA Galileo Spacecraft Continues to Fulfill Many Tasks After Passing by Asteroid Ida 28 Years Ago". The Space Times. 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
^ "In Depth | 243 Ida". NASA Solar System Exploration. 1 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
^ Chapman, C. R.; Veverka, J.; Thomas, P. C.; Klaasen, K.; Belton, M. J. S.; Harch, A.; McEwen, A.; Johnson, T. V.; Helfenstein, P.; Davies, M. E.; Merline, W. J. (1995). "Discovery and physical properties of Dactyl, a satellite of asteroid 243 Ida". Nature (İngilizce). 374 (6525): 783-785. Bibcode:1995Natur.374..783C. doi:10.1038/374783a0. ISSN 0028-0836. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi4 Mayıs 2023.
^ Granahan, James (2002). "A compositional study of asteroid 243 Ida and Dactyl from Galileo NIMS and SSI observations". Journal of Geophysical Research (İngilizce). 107 (E10): 5090. Bibcode:2002JGRE..107.5090G. doi:10.1029/2001JE001759. ISSN 0148-0227.
^ Davis, Donald R.; Chapman, Clark R.; Durda, Daniel D.; Farinella, Paolo; Marzari, Francesco (1996). "The Formation and Collisional/Dynamical Evolution of the Ida/Dactyl System as Part of the Koronis Family". Icarus (İngilizce). 120 (1): 220-230. Bibcode:1996Icar..120..220D. doi:10.1006/icar.1996.0047. 7 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi4 Mayıs 2023.

[1] "Asteroid 243 Ida and its newly discovered moon, Dactyl". www.esa.int (İngilizce). 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.

[2] Clarke, Aubrey (28 Ağustos 2021). "NASA Galileo Spacecraft Continues to Fulfill Many Tasks After Passing by Asteroid Ida 28 Years Ago". The Space Times. 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.

[3] "In Depth | 243 Ida". NASA Solar System Exploration. 1 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.

[4] Chapman, C. R.; Veverka, J.; Thomas, P. C.; Klaasen, K.; Belton, M. J. S.; Harch, A.; McEwen, A.; Johnson, T. V.; Helfenstein, P.; Davies, M. E.; Merline, W. J. (1995). "Discovery and physical properties of Dactyl, a satellite of asteroid 243 Ida". Nature (İngilizce). 374 (6525): 783-785. Bibcode:1995Natur.374..783C. doi:10.1038/374783a0. ISSN 0028-0836. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi4 Mayıs 2023.

[5] Granahan, James (2002). "A compositional study of asteroid 243 Ida and Dactyl from Galileo NIMS and SSI observations". Journal of Geophysical Research (İngilizce). 107 (E10): 5090. Bibcode:2002JGRE..107.5090G. doi:10.1029/2001JE001759. ISSN 0148-0227.

[6] Davis, Donald R.; Chapman, Clark R.; Durda, Daniel D.; Farinella, Paolo; Marzari, Francesco (1996). "The Formation and Collisional/Dynamical Evolution of the Ida/Dactyl System as Part of the Koronis Family". Icarus (İngilizce). 120 (1): 220-230. Bibcode:1996Icar..120..220D. doi:10.1006/icar.1996.0047. 7 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi4 Mayıs 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

g t d Güneş Sistemi'nin doğal uyduları
Gezegen uyduları	Dünya Mars Jüpiter Satürn Uranüs Neptün
Cüce gezegen uyduları	Orcus Plüton Haumea Quaoar Makemake Gonggong Eris
Küçük gezegen uyduları	Dünya'ya yakın: Florence Didymos (Dimorphos) Moshup (Squannit) 1994 CC 2001 SN₂₆₃ Ana kuşak: Kalliope (Linus) Euphrosyne Daphne (Peneius) Eugenia (Petit-Prince) Sylvia (Romulus · Remus) Minerva (Aegis · Gorgoneion) Camilla Elektra Kleopatra (Alexhelios · Cleoselene) Ida (Dactyl) Roxane (Olympias) Pulcova Balam Jüpiter truvalıları: Patroklos (Menoetius) Hektor (Skamandrios) Eurybates (Queta) Neptün ötesi cisimler: Lempo (Hiisi · Paha) 2002 UX₂₅ Sila–Nunam Salacia (Actaea) Varda (Ilmarë) Gǃkúnǁʼhòmdímà (Gǃòʼé ǃHú) 2013 FY₂₇
Boyuta göre sıralanmış	Gezegen kütleli uydu Ganymede en büyük: 5268 km / 0,413 Dünya Titan Callisto Io Ay Europa Triton Titania Rhea Oberon Iapetus Charon Umbriel Ariel Dione Tethys Dysnomia Enceladus Miranda Vanth Proteus Mimas Ilmarë Nereid Hiʻiaka Actaea Hyperion Phoebe ...
Keşif zaman çizgisi İç uydular Düzensiz uydular Düzenli uydular Liste Gezegen kütleli uydular Adlandırma Alt uydu Truvalı uydular