Eoglaucomys fimbriatus
| Eoglaucomys fimbriatus | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Korunma durumu | |||||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1] | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||
| Eoglaucomys fimbriatus (Gray, 1837) | |||||||||||||||||
| Alt türler | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
| Dağılımı | |||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Eoglaucomys fimbriatus, Sciuridae familyasından bir kemirgen türüdür. Eoglaucomys cinsi içinde monotipiktir. Özellikle Keşmir'de bulunur ancak Afganistan ve Pakistan'ın komşu bölgelerinde de bulunabilir. Geleneksel olarak Hylopetes cinsine dahil edilirdi. Thorington, 1996 yılında diş, penil kemik ve bilek kemiklerindeki farklılıklarından dolayı Eoglaucomys fimbriatus'un kendi cinsindeki konumunu hak ettiğini açıkladı.
Eoglaucomys fimbriatus fimbriatus ve Eoglaucomys fimbriatus baberi olmak üzere iki alt türü vardır.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]E. fimbriatus, yaklaşık 23,5 ile 30 cm baş-vücut, 25 ile 33 cm kuyruk uzunluğuna ulaşır. Ağırlığı yaklaşık 300 ile 750 gram arasındadır.[2] Postunun sırt tarafı, koyu griden kahverengiye kadar değişebilen siyah rengindedir. Karın tarafı krem-beyazımsı ile gri-kum rengindedir. Kuyruk, kırmızımsı bir tabana ve göze çarpan siyah, donuk bir uca sahiptir. Kuyruktaki siyah renk, kuyruk uzunluğunun yaklaşık yarısı veya üçte ikisinden başlar. Ayaklar genellikle siyah renktedir. Görünüşü Hylopetes cinsine büyük ölçüde benzemektedir.
İki alt tür, özellikle diş özelliklerine göre birbirinden ayırt edilebilir.[2] Standart renklendirmeye sahip hayvanlara ek olarak melanistik bireyler de gözlenmiştir.
Sınıflandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eoglaucomys fimbriatus, 1837'de John Edward Gray tarafından Hindistan konumunda Sciuropterus fimbriatus olarak tanımlandı. Bu konum, 1837'de Batı Himalayalar olarak ve 1955'te Himaçel Pradeş'teki Shimla olarak düzeltildi.[2] Eoglaucomys cinsinin ilk tanımı 1915 yılında Arthur Holmes Howell tarafından Glaucomys cinsi ile sınırlandırılmıştır.[2][3] 1947 yılında John Reeves Ellerman, Hylopetes ile birleştirmiş ve buna göre Hylopetes fimbriatus olarak sınıflandırılmıştır. Eoglaucomys cinsinin özerkliği daha sonra Richard W. Thorington tarafından morfolojik[4][5] ve moleküler biyolojik özellikler temelinde birkaç kez doğrulandı.[6]
| |||||||||||||||||||||
| Eoglaucomys fimbriatus'ın filogenetik sınıflandırması[6] |
Moleküler biyolojik özelliklere dayanılarak, Eoglaucomys fimbriatus, Kuzey Amerika'da bulunan Glaucomysun en yakın akrabası olarak sınıflandırıldı ve bu da Eoglaucomysun bağımsız bir cins olarak statüsünü daha da sağlamlaştırdı. Ayrıca diğer yazarlar tarafından ortaya atılan Glaucomys ve Eoglaucomys cinslerinin kardeş taksonlar olarak kabul edilmesi gerektiği hipotezini de doğruladı.[6] Bu akrabalık, Thorington'ın Diane Pitassy ve Sharon A. Jansa ile birlikte yaptığı 2002 tarihli bir çalışmada da desteklenmiştir.[7]
Güncel sınıflandırması
[değiştir | kaynağı değiştir]Günümüzde Eoglaucomys fimbriatus, monotipik cins içindeki tek türdür.[8] 1847'de Blyth tarafından tarif edilen başka bir tür olan Eoglaucomys baberi, bugün Eoglaucomys fimbriatus'un bir alt türü olarak kabul edilmektedir.[8] Türün içinde farklı dağılım alanlarına ayrılmış iki alt tür ele alınmaktadır:
- Eoglaucomys fimbriatus fimbriatus (Gray, 1837)
- Eoglaucomys fimbriatus baberi (Blyth, 1847)
Dağılım ve habitat
[değiştir | kaynağı değiştir]Dağılım
[değiştir | kaynağı değiştir]E. f. fimbriatus'un dağılım alanı Doğu Afganistan'dan Pakistan'ın bazı bölgelerine ve Hindistan'ın kuzeyine kadar uzanır. Cemmu ve Keşmir'den Uttarakhand'a kadar olan bölgede ise E. f. baberi alt türü bulunur.[2]
Habitat
[değiştir | kaynağı değiştir]Habitatı, Kuzeybatı Himalayalar'ın 1600 ila 4000 metre yükseklikteki iğne yapraklı ormanlarıdır. Yaprak dökmeyen ve yaprak döken ağaçlardan oluşan nemli ve sıcak ormanlık bölgelerde yaşar. Yaşadığı ana ağaç türleri ağlayan çam (Pinus vallichiana), Himalaya ladini (Picea smithiana) ve daha kuru bölgelerde Himalaya sediri (Cedrus deodara), Pırnal meşe (Quercus ilex)'dir. Hayvanların kışın 900 metre yükseklikteki tropikal çam ormanlarına inmesi olasıdır. Yuvalarını ağaçlardaki oyuklara veya çatlaklara, ağaçların dallarına, bazen de yerleşim yerlerindeki evlerin çatılarına inşa ederler. Habitat kaybı tehdidi altındadır.
Ekoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaşam döngüsü
[değiştir | kaynağı değiştir]E. fimbriatus gececildir. Günlerini yuvalarında veya ağaç kovuklarında geçirir. Genellikle yavrularına bakan çiftler halinde yaşar. Dişileri yılda iki kez, ilkbahar ve yaz aylarında, iki ile dört arası yavru doğurur. Yavrular doğduğunda her iki ebeveyn de yiyecek aramak için yuvadan ayrı ayrı ayrılır, böylece yuvada her zaman bir ebeveyn kalır. Genellikle önce erkek, sonra dişi yiyecek aramaya gider. Yaz aylarında doğan yavrular aynı yılın kasım ayında erişkin boyutlarına ulaşır.[2] En önemli düşmanı, dallarda veya yuvalarda hayvan avlayan sarı boyunlu sansar (Martes flavigula) 'dır.[9]
Diğer uçan sincaplar gibi, ön ve arka bacaklar arasında uzanan bir deri kanadı olan tüylü süzülme zarı patagiuma sahiptir. Süzülürken 50 metreden daha uzun yol kat ettikleri belgelenmiştir.[2]
Besin kaynağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çoğunlukla çeşitli bitkilerin tohumlarıyla beslenirler. Buna ek mevsim ve mevcudiyete bağlı olarak meyveler, tomurcuklar, çiçekler, sürgünler, bitkilerin diğer kısımlarını ve özellikle kış aylarında yosunlar, likenler, yapraklar ve kabuklar ile beslenir. Akrabası olan ve sıklıkla aynı ağaçlarda bulunan Petaurista petaurista ile karşılaştırıldığında, tükettiği gıdalar yapraklardan ve bitkilerin diğer kısımlarından daha çok tohumlardır. Pakistanlı zoolog Chaudhry M. Shafik'in çalışma grubu bu durumu boyut farklılıklarına bağlıyor ve uçan sincaplarda daha büyük bir vücut büyüklüğünün yaprak ağırlıklı bir diyet eğilimi ile ilişkili olduğu sonucuna varıyor.[10]
Korunma durumu
[değiştir | kaynağı değiştir]E. fimbriatus, Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından asgari endişe altında (LC) olarak sınıflandırılır.[1] Bunun nedeni, nispeten geniş dağılım alanı ve türlerin dağılım alanında sık sık ortaya çıkmasıdır. Nüfusun tamamı için potansiyel bir tehdit yoktur ancak evcil hayvan ve kürk ticareti için hayvanların avlanması, yerel olarak seçici ağaç kesimi ve orman alanlarının tarım arazisine dönüştürülmesi tehdit oluşturabilir.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- J.L. Koprowski, E.A. Goldstein, K.R. Bennett, C. Pereira Mendes: Genus Eoglaucomys. In: Don E. Wilson, T.E. Lacher, Jr., Russell A. Mittermeier (Hrsg.): Handbook of the Mammals of the World: Lagomorphs and Rodents 1. (HMW, Band 6) Lynx Edicions, Barcelona 2016, ISBN 978-84-941892-3-4, S. 759.
- Richard W. Thorington Jr., John L. Koprowski, Michael A. Steele: Johns Hopkins University Press, Baltimore MD 2012, ISBN 978-1-4214-0469-1, S. 90–91.
- Richard W. Thorington Jr., Amy L. Musante, Charles G. Anderson, Karolyn Darrow: Validity of three genera of flying squirrels: Eoglaucomys, Glaucomys and Hylopetes. In: Journal of Mammalogy. Bd. 77, Nr. 1996, S. 69–83.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Keşmir uçan sincabı korunma durumu". IUCN Red List. 2016. 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e f g Handbook of the Mammals of the World: Lagomorphs and Rodents 1. Don E. Wilson, Russell A. Mittermeier, Paolo Cavallini. Barcelona. 2016. s. 759. ISBN 978-84-96553-49-1. OCLC 304148757.
- ^ Arthur Holmes Howell (1915). Proceedings of the Biological Society of Washington. 28. Biological Society of Washington. 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
- ^ Thorington, R. W.; Musante, A. L.; Anderson, C. G.; Darrow, K. (16 Şubat 1996). "Validity of Three Genera of Flying Squirrels: Eoglaucomys, glaucomys, and Hylopetes". Journal of Mammalogy (İngilizce). 77 (1): 69-83. doi:10.2307/1382710. ISSN 1545-1542.
- ^ Thorington, Richard W.; Darrow, Karolyn (2000). "Anatomy of the squirrel wrist: Bones, ligaments, and muscles". Journal of Morphology. 246 (2): 85-102. doi:10.1002/1097-4687(200011)246:2<85::aid-jmor4>3.0.co;2-5. ISSN 0362-2525. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi1 Mayıs 2022.
- ^ a b c Oshida, Tatsuo; Shafique, Chaudhry M; Barkati, Sohail; Yasuda, Masatoshi; Hussein, Nor Azman; Endo, Hideki; Yanagawa, Hisashi; Masuda, Ryuichi (1 Ağustos 2004). "Phylogenetic position of the small Kashmir flying squirrel, Hylopetes fimbriatus (≡ Eoglaucomys fimbriatus ), in the subfamily Pteromyinae". Canadian Journal of Zoology (İngilizce). 82 (8): 1336-1342. doi:10.1139/z04-108. ISSN 0008-4301.
- ^ Thorington, Jr., Richard W.; Pitassy, Diane; Jansa, Sharon A. (2002). "Phylogenies of Flying Squirrels (Pteromyinae)". Journal of Mammalian Evolution. 9 (1/2): 99-135. doi:10.1023/A:1021335912016.
- ^ a b Squirrels of the world. Richard W. Thorington. Baltimore: Johns Hopkins University Press. 2012. ISBN 978-1-4214-0868-2. OCLC 821734054.
- ^ "Eoglaucomys fimbriatus, Kashmir flying squirrel". Anjali Goswami. Animal Diversity Web (ADW). 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Shafique, Chaudhry M.; Barkati, Sohail; Oshida, Tatsuo; Ando, Motokazu (Ağustos 2006). "COMPARISON OF DIETS BETWEEN TWO SYMPATRIC FLYING SQUIRREL SPECIES IN NORTHERN PAKISTAN". Journal of Mammalogy (İngilizce). 87 (4): 784-789. doi:10.1644/05-MAMM-A-225R2.1. ISSN 0022-2372.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Eoglaucomys fimbriatus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Eoglaucomys fimbriatus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Uçan sincaplar (Pteromyini) | ||
|---|---|---|
| ||
| Cins |     | |
| Eoglaucomys | ||
| Glaucomys | ||
| Hylopetes | ||
| Iomys | ||
| Petaurillus | ||
| Petinomys | ||
| Aeretes | ||
| Aeromys | ||
| Belomys | ||
| Biswamoyopterus | ||
| Eupetaurus | ||
| Petaurista | ||
| Pteromys | ||
| Pteromyscus | ||
| Trogopterus | ||