Fokoculuk
Fokoculuk (İspanyolca: foquismo), gerilla savaşı yoluyla devrim yapılmasına dair geliştirilen devrim stratejisine verilen ad. İlk olarak Fransız entelektüel Régis Debray tarafından ortaya atılan bu strateji, teoride ve pratikte Che Guevara tarafından geliştirilerek Marksist literatüre girmiş ve 1959'da gerçekleşen Küba Devrimi sayesinde bu yöntem, Vietnam Savaşı örneğinde olduğu gibi uluslararası arenaya taşınmıştır.[1]
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]Fokoculuğun temel prensibi, küçük paramiliter grupların halkı isyana teşvik ederek rejimi yıkmayı amaçlamasıdır. Özgün yaklaşım, kırlardan harekete geçerek iktidarı devirme olmasına rağmen, 1960'ların sonlarında pek kentsel gerilla savaşı hareketleri ortaya çıkmıştır.
Mao Zedong, Ho Chi Minh, Amilcar Cabral ve Che Guevara gibi dönemin birçok marksist teorisyeni, dünya halklarının bir kısmının ülkelerinde sömürge yaşamını yaşadığını düşünmekteydi. Bu anlayışa göre; emperyalist devletler hem ekonomik olarak hem de askeri anlamda gelişmemiş ülkeleri sömürmekteydi. Bu sebeple kırlardan çıkarılacak çeşitli isyanlar, silahlı gruplar ile büyüyerek şehirleri ele geçirmek suretiyle sömürgeci iktidarları devirecekti.[2][3]
Fokoculuk, Mao'nun uzun süreli halk savaşı teorisine benzemekle birlikte, şehir savaşı konusunda bu teoriden ayrılır. Zira Soğuk Savaş döneminde kurulan birçok komünist parti, şehir savaşı stratejisini esas alarak iktidarı devirmeye çalışmıştır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Che Guevara E, Majdanik K, Tarasov A (2015). Stati. Vystupleniya. Pisma, Book on Demand, Miami, ISBN 5-902764-06-8
- ^ Custers, Peter, The Legacy of Che Guevara: Internationalism Today 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Sri Lanka Guardian, 24 Şubat 2010
- ^ A Communiqué on Tactics and Organization to the Black Bloc, from within the Black Bloc, by The Green Mountain Anarchist Collective (NEFAC-VT) & Columbus Anti-Racist Action, Black Clover Press, 2001.