Hil Camii
![]() | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Mimari tarz | Azerbaycan mimarisi |
| Konum | |
| Koordinatlar | 41°27′59″K 48°20′34″D / 41.46639°K 48.34278°D |
| Açılış | 1912 |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | tuğla, çay taşı |
Hil Camii, Azerbaycan'ın Kusar rayonunun Hil köyünde bulunan bir ibadethane. 1912 yılında tamamlanmış yapı, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun 2 Ağustos 2001 tarihli ve 132 sayılı kararı ile yerel öneme sahip taşınmaz tarihi ve kültürel anıtlar listesine dahil edilmiştir.
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]Hil camisinin yapımına köy halkının bağışlarıyla 1908 yılında başlanmıştır.[1] Temelinde çay taşları, diğer kısımlarında ise tuğla kullanılmıştır. İç mekân çeşitli süslemelerle bezenmiştir.[1] Çatısı demir levhalarla kaplanmıştır. Kubbesinden başka, caminin köşelerinde dört demir minare yapılmıştır.[2] Her birinin yüksekliği 4 metredir.[3] Cami, 1912 yılında ibadete açılmıştır.[4] Caminin içinde aynı anda 300 kişi birlikte namaz kılabilir, ikinci katta kadınların ibadet etmesi için geniş bir oda vardır.[5]
Azerbaycan’da Sovyet işgalinden sonra, resmî olarak 1928 yılından itibaren dine karşı mücadele başlatılmıştır.[6] Aynı yılın Aralık ayında, Azerbaycan KP MK, birçok cami, kilise ve sinagogu aydınlatıcı amaçlarla kullanmak üzere kulüplerin envanterine devretmiştir.[7] Eğer 1917 yılında Azerbaycan’da 3.000 cami varsa, 1927’de bu sayı 1.700, 1928’de 1.369 ve 1933’te ise 17 idi.[7][8] Hil camisi de bu dönemde ibadete kapatılmış ve binası kulüp ve depo olarak kullanılmıştır.[3]
Azerbaycan bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra cami tekrar dindarların kullanımına verilmiştir. Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun 2 Ağustos 2001 tarihinde aldığı 132 sayılı karar ile cami, yerel öneme sahip taşınmaz tarihi ve kültürel anıtlar listesine dahil edilmiştir.[9]
2013 yılında cami harap duruma düşmüştür.[3] 2019 yılında camide büyük restorasyon çalışmaları yapıldı.[10] Caminin dış duvarları sıvandı ve kapılar, pencereler ve çatı yenilendi.[10][11]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Məscid Hill kəndi". irs.gov.az. 8 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
- ^ Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası (PDF) (Azerice). Bakı: Beynəlxalq Əlhuda. 2001. s. 128. ISBN 964-8121-59-1. 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c "Qusarda "Tac Mahal": Hil kənd məscidi » Shimal News". Shimal News (Azerice). 28 Temmuz 2021. 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
- ^ Kərimova, Sədaqət (2011). Qusar qusarlılar (ensiklopedik toplu) (PDF) (Azerice). Bakı: Ziya nəşriyyatı. s. 126. ISBN 978-9952-34-579-7. 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
- ^ "Qusarın bir əsrlik tarixi olan "Tac-Mahal" məscidi - VİDEO". Oxu.az (Azerice). 15 Aralık 2022. 8 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
- ^ Yunusov, Arif (2004). Azərbaycanda İslam (PDF) (Azerice). Bakü: Zaman. s. 140. ISBN 9952-8052-2-5. 5 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2022.
- ^ a b Yunusov, Arif (2004). Azərbaycanda İslam (PDF) (Azerice). Bakü: Zaman. s. 141. ISBN 9952-8052-2-5. 5 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2022.
- ^ Ələsgərova, Nəsrin (15 Ocak 2005). "Ислам в Азербайджане: история и современность | Heinrich Böll Stiftung | Tbilisi - South Caucasus Region". ge.boell.org (Rusça). 13 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024.
- ^ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (Azerice). mct.gov.az. 2 Ağustos 2001. 7 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2022.
- ^ a b "Qusarın Hil kəndində ölkə əhəmiyyətli memarlıq abidəsi sayılan məscid təmir edilib". Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi. 2 Ağustos 2019. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
- ^ Hüseyn, Fərid (21 Ağustos 2021). "Eşq mülkündən Allah evinə... - REPORTAJ". kaspi.az (Azerice). 13 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
