III. İvan Asen
| III. İvan Asen | |
|---|---|
| Bulgaristan çarı | |
| Hüküm süresi | 1279–1280 |
| Önce gelen | İvaylo |
| Sonra gelen | I. Georgi Terter |
| Doğum | 1259/1260 |
| Ölüm | 1303 |
| Eş(ler)i | İrini Palaiologina |
| Babası | Mitso Asen |
| Annesi | Maria Asenina |
Ivan Asen III (Bulgarca: Иван Асен III, ayrıca Йоан Асен III, Ioan Asen III), 1279–1280 arasında Bulgaristan çarı olarak hüküm sürdü. III. Ivan Asen, Mitso Asen ve Bulgaristan Kralı II. İvan Asen ile Selanikli İrini'nin kızı olan Maria Asenina'nın oğludur. Muhtemelen 1259/60 civarında doğdu ve 1303'te sürgünde öldü.
Bulgaristan Kralı İvaylo'nun hızlı başarısından korkan Bizans İmparatoru VIII. Mihail, İvan Asen'i sarayına çağırdı, ona despotēs unvanını verdi ve 1277 veya 1278'de en büyük kızı İrini Palaiologina ile evlendirdi. VIII. Mihail daha sonra, III. İvan Asen'i Bulgaristan tahtına çıkarmak için birkaç Bizans ordusu gönderdi. İvaylo bu girişimlerin birçoğunu mağlup etmesine rağmen, Drăstăr'da (Silistre) VIII. Mihail'in Moğol müttefikleri tarafından üç ay boyunca ablukaya alındı. Bu arada bir Bizans kuvveti Bulgaristan'ın başkenti Tărnovo'yu kuşattı ve İvaylo'nun savaşta öldüğüne dair bir söylenti duyunca, yerel soylular teslim oldular ve 1279'da III. İvan Asen'i imparator olarak kabul ettiler.
III. İvan Asen, Tărnovo'daki konumunu güçlendirmek için kız kardeşi Maria'yı (Kira Maria) ile Bulgaro-Kuman asilzade Georgi Terter ile evlendirdi, ancak ülke çapında kendini gösteremedi. İvaylo, başkentin duvarlarının önünde yeniden ortaya çıktı ve III. İvan Asen'i rahatlatmak için gönderilen iki Bizans girişimini yendi. Başarısızlığın umutsuzluğuna kapılan III. İvan Asen ve İrini Palaiologina, eski zaferlerde mağlup Bizans İmparatorlarından ele geçirilen parçalar da dahil olmak üzere saray hazinesinden seçkin hazinelerle birlikte Tărnovo'dan gizlice kaçtılar. Mesembria'ya (Nesebar) ulaşan imparatorluk çifti Konstantinopolis'e yelken açtılar ve korkaklıklarından dolayı öfkeli olan VIII. Mihail onları günlerce almayı reddetti.
1280 veya 1281'de III. İvan Asen, Bulgaristan'da İvaylo'ya karşı tekrar tahta çıkmak için Altın Orda Devleti'ne gitti. Moğol şefi Nogay Han, sonunda İvaylo'yu öldürdü, ancak Bulgaristan'da III. İvan Asen tekrar tahta çıkamadı. Troad'daki aile mülklerine geri döndü ve 1303'te öldü.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]III. İvan Asen ve İrini Palaiologina, Bizans İmparatorluğu'ndaki büyük ve etkili Asan (veya Asanes) ailesinin ataları oldular ve 15. yüzyılın ortalarında imparatorluğun ve bağlılıklarının sonuna kadar çeşitli saray ve taşra teşkilatlarında yer edindiler. III. İvan Asen'in soyundan biri olan İrini Asanina (oğlu Andronikos Asan'ın kızı) gelecekteki Bizans İmparatoru VI. İoannis ile evlendi ve kızları Eleni (imparator V. İoannis ile evlenen) aracılığıyla daha sonraki Bizans imparatorlarının atası oldular.
İrini Palaiologina ile evliliğinden, III. İvan Asen'in aşağıdaki çocukları olmuştur:
- Mihail Asan, yalnızca unvan olarak Bulgaristan imparatoru.
- Andronikos Asan, V. İoannis'in karısı Eleni Kantakuzini'nin babası
- İsaakios Asan.
- Manuil Asan.
- Konstantinos Asan.
- Theodora Asanina, önce Fernan Jimenez d'Aunez sonra Manuil Tagaris ile evlendi.
- Maria Asanina, Roger de Flor ile evlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Fine, John Van Antwerp (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Asens 14 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
